به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، یک سؤال ذهن فلاسفه متأله را به خود جلب کرده است و آن این که آیا نبی مکرم اسلام(ص) آمده است تا به عالمیان (مخلوقات) خدمت کند یا عالَم را خدا خلق کرده است برای خدمت به نبی مکرم اسلام؟، البته که بخش اول گزاره اخیر صحیح است و نبی مکرم اسلام بیشترین خدمت را به انسانها بلکه کل مخلوقات نموده است، اما پاسخ صحیح این پرسش در بخش دوم گزاره مزبور نهفته است و آن این است که عالم ایجاد میشود برای خدمت به نبی مکرم اسلام(ص). عبادت مخلوقات هر لحظه جایگاه نبی مکرم اسلام را ارتقاء میبخشد و همه در خدمت نبی مکرم اسلامند. یک قاعده فلسفی، این پاسخ را حمایت می کند و آن این است که همیشه موجود دانی در خدمت موجود عالی است و نه برعکس.
شاید بتوان گفت که مرز علم سکولار و علم دینی از همین جا زاویه میگیرند. انسان سکولار خود را اشرف موجودات میداند و قوانین عالم را به نحوی تعریف میکند که همه در خدمت او باشند. انسان متاله، خود را اشرف مخلوقات میداند اما از این منظر که به او جامه خلقت پوشانده شده است تا هر اندازه میتواند به دیگر مخلوقات عالم خدمت نماید و فاصله «خدمت به دیگران» تا «دیگران را به خدمت درآوردن» فاصله غایت دو نوع علم است که یکی خود را به منصه ظهور رسانده است و دیگری، اگرچه با تأخیر، ولی در تلاش و مجاهده است.
نطفه ایجاد میگردد و عالم تکوین از درون بطون خود، انسانی را ایجاد مینماید که جدای از عالم نیست که بخواهد بر آن تسلط یابد. اگر این عالَم، وجود را به انسان هبه کرده است او نیز باید وجود خود را مصروف اهداف و غایات عالَم نماید. اگر همه به برکت وجود نبی مکرم اسلام(ص) پا به دایره وجود گذاشتهاند با توسل و تبرک به همین وجود هم هست که به کمال و جاودانگی می رسند.
علم دینی پدید نمی آید تا تنها توصیفگر واقعیتهای موجود در نشئه مادی حیات باشد، البته که ادراک واقعیت هم بخشی از وظیفه این دانش است. بلکه پدید می آید تا واقعیت موجود را با غایات این وجود مکرم هماهنگ نماید. علم دینی سرمایه اصلی خود را از وجود نبی مکرم اسلام(ص) میگیرد. آنگاه میکوشد تا عالَم را به سمت این سرمایه سترگ رهنمون شود. به اندازه ای بطون عالَم را میفهمد که میتواند از چنین وجودی بهره مند گردد.
بزرگان گفته اند: هدف از خلقت پیامبر(ص) دارای دو بخش مجزا میباشد:
اولا: در روایات فراوانی تصریح شده است که خلقت پیامبر اکرم(ص) از نور میباشد. اما باید دانست که مراد از آن روایات، حقیقتِ نورى حضرت میباشد، نه وجود جسمانیشان. بنابراین حضرت محمد(ص) دارای دو حقیقت میباشند. اول حقیقت نورانی ایشان، که از نور بوده است و درمرتبه بَعد، وجود جسمانی شان، که مانند دیگر مردمان بوده است.
ثانیا: موجودات، به برکت وجود آن حضرت آفریده شده اند (همان طور که روایات بیانگر این امرند) و از دیگر طرف، آن حضرت برای هدایت و به کمال رساندن بشریت به مقام پیامبری رسیده اند. پس از لحاظ وجودی، بشریت به خاطر پیامبر اکرم(ص) خلق شدهاند و از لحاظ بُعد هدایتی و راهنمائی، پیامبر اکرم، برای به کمال رساندن سایر موجودات خلق شده اند.
دکتر سیدمحمدرضا تقوی، استاد دانشگاه شیراز
انتهای پیام/