به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، مطابق احکامی مانند بند «الف» ماده 48 قانون برنامه هفتم توسعه، تکمیل «دالانهای راهبردی گذر ریلی و دریایی» در زمره 28 پروژه پیشران مصوب بهمن 1403 هییت دولت قرار گرفته است. دستگاه اجرایی اصلی این پروژهها وزارت راه و شهرسازی بوده و دستگاههای همکار شامل وزارت امور خارجه، سازمان برنامه و بودجه، وزارت صمت، وزارت دفاع و وزارت اقتصاد هستند.
ترانزیت یکی از مهمترین مزیتهای جغرافیایی و اقتصادی ایران است که به دلیل موقعیت راهبردی کشور در چهارراه شرق و غرب و شمال و جنوب جهان اهمیت دوچندان دارد. توسعه کریدورهای ریلی و جادهای نه تنها موجب کوتاهتر شدن مسیرهای تجاری بینالمللی و کاهش هزینه حملونقل میشود، بلکه میتواند ایران را به یکی از بازیگران اصلی زنجیره تأمین جهانی تبدیل کند. در شرایطی که کشورهای منطقه در حال سرمایهگذاری سنگین بر روی مسیرهای جایگزین هستند، تقویت ترانزیت برای ایران ضرورتی راهبردی به شمار میرود.
پیامدهای اقتصادی و راهبردی توسعه ترانزیت در کشور چیست؟
گسترش شبکههای ترانزیتی بهویژه در قالب کریدورهای شمال–جنوب و شرق–غرب، علاوه بر افزایش درآمدهای پایدار ارزی و تنوعبخشی به اقتصاد، زمینهساز ارتقای روابط دیپلماتیک و تجاری ایران با همسایگان و بازارهای جهانی خواهد بود. تحقق این هدف میتواند به کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، جذب سرمایهگذاری خارجی و تقویت نقش ایران در معادلات ژئوپلیتیکی منطقه کمک کند. به همین دلیل توسعه ترانزیت نه صرفاً یک پروژه عمرانی، بلکه یک ضرورت اقتصادی و امنیتی برای کشور محسوب میشود.
لازم به ذکر است، مطابق جز 25 ماده 119 قانون برنامه هفتم توسعه نیز این دالانهای راهبردی شامل گذرگاه دریایی شمال – جنوب، کریدورهای ریلی و جادهای شمال – جنوب و شرق – غرب میشود که تکمیل آنها نقشی کلیدی در ارتقای جایگاه ایران در تجارت بینالملل و افزایش درآمدهای ترانزیتی کشور خواهد داشت.
برنامه ریزی گسترده دولت برای توسعه کریدورهای ریلی با هدف اتصال چین به اروپا
گفتنی است، پورمحمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور به تشریح برنامهها و اقدامات دولت در زمینه کریدورهای ریلی پرداخت و گفت: با توجه به اهمیت بالای اتصال کشور به بازارهای جهانی تجارت و تبادل کالا و خدمات برای دولت، برنامهریزی گستردهای برای توسعه و تکمیل کریدورهای ریلی صورت گرفته است.
پورمحمدی افزود: با تکمیل خط ریلی سرخس – تبریز – چشمه ثریا – کارس، امکان اتصال چین به اروپا از طریق کوتاهترین میسر خواهد شد.
وی گفت: برآورد هزینه کل مورد نیاز برای تکمیل زیرساخت و برقیکردن خط ریلی سرخس – چشمه ثریا، به صورت دوخطه عادی، 180 هزار میلیارد تومان و به صورت دوخطه برقی، 500 هزار میلیارد تومان است.
به گزارش تسنیم، با تکمیل خط ریلی سرخس – تبریز – چشمه ثریا – کارس، مسیر ایران بهعنوان کوتاهترین و راهبردیترین مسیر برای اتصال چین به اروپا معرفی خواهد شد. این خط ریلی، بخش کلیدی کریدور بینالمللی شرق به غرب است و میتواند جایگزینی مؤثر برای مسیرهای طولانیتر و پرهزینه دریایی و زمینی فعلی باشد.
به گفته مسئولان سازمان برنامه و بودجه، برآورد هزینه مورد نیاز برای تکمیل زیرساخت و برقیسازی این خط ریلی در دو حالت بررسی شده است؛ بهصورت دوخطه عادی حدود 180 هزار میلیارد تومان و در صورت اجرای دوخطه برقی، حدود 500 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز خواهد داشت.
کارشناسان معتقدند اجرای این پروژه علاوه بر افزایش ظرفیت ترانزیتی ایران، به جذب سرمایهگذاری خارجی و توسعه زیرساختهای حملونقل داخلی نیز کمک میکند. با برقی شدن مسیر، سرعت قطارها و ظرفیت جابهجایی بار به شکل قابل توجهی افزایش مییابد و امکان رقابت با سایر مسیرهای منطقهای فراهم میشود.
همچنین بهرهبرداری از این خط، موجب صرفهجویی در زمان حمل کالا از شرق آسیا به اروپا خواهد شد و ایران را به محور اصلی ترانزیت کالا در منطقه بدل میکند. این موضوع علاوه بر ارتقای جایگاه ژئوپلیتیک کشور، درآمدهای پایدار ارزی از محل ترانزیت ایجاد خواهد کرد و به رشد اقتصادی مناطق شرقی و شمالغربی کشور نیز کمک میکند.
پروژههای اولویتدار طرح توسعه ریلی کشور چیست؟
معاون رئیسجمهور درباره پروژههای ریلی قابل خاتمه گفت: پروژههای ریلی چابهار - زاهدان؛ بافق – زرینشهر و شلمچه - بصره به طول 853 کیلومتر و اعتبار مورد نیاز 16 هزار و 200 میلیارد تومان، پروژههای اولویتدار قابل خاتمه هستند.
تکمیل کریدورهای جادهای در 6 محور به طول 2300 کیلومتر با اعتبار 132 هزار میلیاردی
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با تشریح کریدورهای جادهای در شش محور جنوب، غرب، شمال، شرق، شمال - جنوب و جنوبغرب - شمالشرق، گفت: مجموع طول این کریدورها، 9826 کیلومتر است که 6041 کیلومتر آن بهرهبرداری شده، 1058 کیلومتر آن فاقد عملیات بوده و 2725 کیلومتر نیز در دست اجراست. 2360 کیلومتر از این کریدورها نیز قابل خاتمه تا پایان دولت است. اعتبار مورد نیاز برای این پروژهها، 132 هزار و 660 میلیارد تومان است.
انتهای پیام/