به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، در حالی که کمتر از چند روز به سالروز درگذشت استاد «شهریار» و روز ملی شعر و ادب فارسی باقی مانده است، اقدامی از سوی شهرداری تبریز موجی از انتقاد و ناراحتی در میان اهالی فرهنگ و دوستداران این شاعر ملی به راه انداخته است. دیوار خانهموزه استاد شهریار، به بهانه توسعه این مجموعه فرهنگی تخریب شده، حرکتی که بسیاری از کارشناسان و علاقهمندان آن را اقدامی نسنجیده و بدموقع توصیف میکنند و معتقدند خاطره و هویت فرهنگی این بنا را تهدید میکند.
خانهموزهای که نماد هویت و ادبیات معاصر ایران است
خانهموزه استاد شهریار در محله مقصودیه تبریز تنها یک ساختمان قدیمی نیست، بلکه بهعنوان نماد هویت فرهنگی و ادبی ایران در ذهن میلیونها نفر ثبت شده است. این خانه نهتنها بهعنوان محل زندگی و خلق آثار شاعر، بلکه بهعنوان یک میراث ملموس، بخشی از حافظه جمعی مردم ایران بهشمار میآید. سالانه هزاران گردشگر داخلی و خارجی از این مکان بازدید میکنند تا از نزدیک با زندگی، آثار و دنیای فکری شهریار آشنا شوند. این جایگاه ویژه، ضرورت صیانت علمی و اصولی از بنا را بیش از پیش یادآوری میکند.
انتقاد به «توسعه» بدون مطالعه و پیوست فرهنگی
اقدام شهرداری تبریز در تخریب دیوار تاریخی خانهموزه شهریار به بهانه توسعه، موجی از پرسشها را در میان جامعه فرهنگی ایجاد کرده است. توسعه فیزیکی بدون مطالعه دقیق و بدون پیوست فرهنگی، میتواند اصالت یک مکان تاریخی را از بین ببرد. افزودن چند خانه اطراف به مجموعه، اگرچه مساحت بنا را افزایش میدهد، اما نمیتواند به معنویت و هویت تاریخی آن چیزی بیفزاید. هویت واقعی خانه شهریار در همان دیوارها و آجرهایی نهفته است که با دست شاعر لمس شده و فضای زیسته او را شکل دادهاند.
معنویت خانه در آجرها و خاطرات نهفته است
معنویت خانهموزه شهریار نه در وسعت و ظاهر جدید بلکه در خاطرهانگیزی و اصالت بناست. هر اتاق، دیوار و پنجره این خانه یادآور بخشی از زندگی شاعر ملی ایران است. همین حال و هواست که بازدیدکننده را تحت تأثیر قرار میدهد و او را به گذشته میبرد. تخریب دیوارهای اصلی و تغییر بافت، این پیوند عاطفی را مخدوش میکند و خانه را به فضایی بدل خواهد کرد که هیچ نسبتی با میراث شاعر ندارد.
تلخکامی فرهنگی در روز ملی شعر و ادب فارسی
روز ملی شعر و ادب فارسی که با نام استاد شهریار عجین شده، هر سال فرصتی برای بزرگداشت این شاعر و مرور جایگاه شعر فارسی در هویت ملی است. در چنین ایامی، انتظار میرود دستگاههای مسئول با برنامههایی فاخر به گرامیداشت یاد او بپردازند، نه اینکه با تخریب بخشی از میراثش کام دوستداران فرهنگ را تلخ کنند. بسیاری از شهروندان و فعالان فرهنگی آذربایجانشرقی در شبکههای اجتماعی این اقدام را «تحفه نامبارک شهرداری تبریز» در آستانه روز ملی شعر و ادب دانستهاند.
اکنون فعالان فرهنگی و رسانهای خواستار توقف هرگونه اقدام غیرکارشناسی در خانهموزه استاد شهریار هستند. هر تصمیمی برای توسعه یا مرمت این مجموعه باید با نظر مستقیم کارشناسان میراث فرهنگی و با رعایت استانداردهای بینالمللی حفاظت از آثار تاریخی انجام شود. ضرورت دارد دستگاههای مسئول، پیش از هرگونه عملیات عمرانی، افکار عمومی را در جریان طرحها قرار دهند تا شفافیت و پاسخگویی افزایش یابد.
خانه استاد شهریار فقط یک ساختمان در تبریز نیست، بلکه بخشی از میراث مشترک مردم ایران بهشمار میرود. هرگونه آسیب به این میراث، نه تنها خاطره مردم آذربایجان، بلکه حافظه فرهنگی کشور را مخدوش میکند. از این رو، حفظ اصالت خانهموزه، احترام به هویت فرهنگی، و جلوگیری از تصمیمهای عجولانه، یک مسئولیت ملی است که فراتر از مرزهای شهری یا سازمانی معنا پیدا میکند.
تخریب دیوار خانهموزه استاد شهریار در آستانه روز ملی شعر و ادب فارسی، آزمونی برای سنجش میزان توجه نهادهای شهری به میراث فرهنگی و هویت تاریخی کشور است. اگرچه توسعه زیرساختها میتواند در خدمت فرهنگ باشد، اما توسعه بدون احترام به اصالت و مشورت با متخصصان، نتیجهای جز تخریب معنوی و فیزیکی نخواهد داشت.
انتهای پیام/