دکتر احمد چیت ساز، رئیس هیئت مدیره انجمن خیریه پارکینسون و آلزایمر اصفهان در گفتوگو با خبرنگار تسنیم از اصفهان، به مناسبت روز جهانی آلزایمر، به تشریح ابعاد مختلف بیماری آلزایمر پرداخت و گفت: کاهش حافظه و کاهش سرعت پردازش اطلاعات، یک روند طبیعی افزایش سن است، همان طور که پوست چروک میشود و مو سفید میشود، اما اگر این کاهش از حدی بگذرد، به اختلال حافظه تبدیل میشود که بخش های مختلفی از جمله رفتار، شخصیت و قدرت یادگیری را درگیر میکند.
علت اصلی آلزایمر؛ پروتئین های سمی
وی عامل اصلی بیماری آلزایمر را تجمع دو پروتئین سمی در مغز دانست و توضیح داد: پروتئین بتا آمیلوئید در خارج از سلولهای عصبی و پروتئین تاو که کلافههای نور و فیبریلری را در داخل سلول تشکیل می دهند، تجمع پیدا می کنند. این پروتئین ها برای سلولهای عصبی سمی هستند و باعث تخریب تدریجی آنها و ضعیف شدن ارتباطات نورونی میشوند.
هشدار درباره آلزایمر زودرس و تست های ژنتیکی
چیتساز با تفکیک انواع آلزایمر، به شکل نادر اما جدی آلزایمر زودرس اشاره کرد و گفت: آلزایمر تک گیر معمولاً بعد از 65 سالگی شروع میشود و نقش وراثت در آن بسیار کم (حدود یک درصد) است، اما نوعی از آلزایمر بین 30 تا 40 سالگی رخ میدهد که عامل آن ژنتیکی است و اگر فردی آن ژن را داشته باشد، قطعاً دچار آلزایمر زودرس خواهد شد.
وی هشدار داد: از آنجا که هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، انجام تست های ژنتیکی بدون مشاوره دقیق روانشناسی بسیار خطرناک است و می تواند منجر به افسردگی شدید شود. متأسفانه در فضای مجازی و با استفاده از هوش مصنوعی، اطلاعات غلطی در این زمینه منتشر میشود.
سیر بیماری و تأثیر بیماری های همزمان
رئیس انجمن آلزایمر اصفهان خاطرنشان کرد: سیر بیماری آلزایمر در همه بیماران یکسان نیست و معمولاً 8 تا 12 سال طول می کشد. اما اگر بیمار، بیماری های همزمان دیگری مانند سکته مغزی، تومور مغزی، یا شکستگیهای ناشی از زمین خوردن داشته باشد، این روند می تواند به شدت تسریع و منجر به عوارضی مانند زخم بستر و عفونت های کشنده شود.
علائم و مراحل پیشرفت بیماری
چیتساز به تدریجی و نامحسوس بودن شروع آلزایمر اشاره و مراحل آن را اینگونه برشمرد: مرحله اول (MCI): کاهش خفیف شناختی که اغلب به حساب پیری گذاشته میشود؛ تکرار سوالات و گم کردن مسیرها در محیط های آشنا؛ فراموشی زمان و مکان و اشتباه گرفتن افراد (مثلاً خطاب قرار دادن فرزند به عنوان دایی)؛ تغییرات شدید شخصیتی و از دست دادن قبلیتهای اجتماعی؛ آپراکسیا: یعنی فراموش کردن نحوه استفاده از اشیاء روزمره مانند مسواک.
وی تأکید کرد: این بیماری تمام جنبه های زندگی فرد و خانواده او را تحت تأثیر قرار می دهد و نحوه اطلاع رسانی و مدیریت آن بسیار حساس و مشکل است.
چیتساز در ادامه تشریح علائم پیشرفته بیماری آلزایمر هشدار داد: بیمار به مرحله عدم شناخت میرسد، یعنی نمیتواند اشیا را بشناسد. کلمات روی نوک زبانش است اما نمیتواند آنها را بازیابی کند و جملهسازی برایش غیرممکن میشود.
وی با بیان اینکه یافتن کلمات مترادف برای بیمار دشوار میشود، افزود: این مشکل گفتاری به تدریج تشدید میشود تا جایی که بیمار کاملاً قدرت تکلم خود را از دست میدهد، حتی طرز استفاده از وسایل روزمره را فراموش میکند و برای انجام کوچکترین امور محتاج کمک اطرافیان میشود.
دبیر انجمن آلزایمر اصفهان با اشاره به عوارض نهایی بیماری تأکید کرد: در نهایت بیمار به مرحله ای میرسد که به طور کامل قدرت تکلمش قطع میشود و دچار بی اختیاری ادرار و مدفوع میشود.
چیتساز در پایان با هشدار درباره تأثیر بیماری های همزمان خاطرنشان کرد: وجود بیماری های همراه مانند دیابت، فشار خون بالا، سکته مغزی و تومورها، روند پیشرفت بیماری را به شکل چشمگیری تسریع کرده و شرایط بیمار را به مراتب دشوارتر میکند.
پایان خبر/174/