فریبا فغانی، روانشناس سالمندی و آلزایمر در گفتوگو با خبرنگار تسنیم از اصفهان، به تشریح علائم رفتاری و روانشناختی بیماری آلزایمر پرداخت و گفت: بیماری آلزایمر علاوه بر مشکلات حافظه که همگان با آن آشنا هستند، دارای جنبه دیگری به نام علائم رفتاری و روانشناختی است که اطلاعات مردم در این زمینه کمتر است.
وی افزود: این علائم در مراحل بیماری آلزایمر و همچنین در دیگر انواع بیماری های تخریب کننده مغز دیده میشود و به تدریج با پیشرفت بیماری، به ویژه از مراحل متوسط به بعد، به یکی از مهمترین مشکلات بیمار تبدیل می شوند.
فغانی با اشاره به اهمیت این علائم تأکید کرد: اگرچه در مراحل ابتدایی بیماری، مشکل حافظه برای بیمار و اطرافیان ایجاد مشکل می کند، اما در مراحل شدیدتر، علائم رفتاری و روانشناختی است که نگهداری از بیمار را برای خانواده دشوار می سازد.
این روانشناس سالمندی به مهمترین علائم روانشناختی اشاره کرد و گفت: افسردگی یکی از مهمترین این علائم است. بسیاری از بیماران در مراحل اولیه بیماری، به ویژه افرادی که اطلاعات بیشتری درباره سیر بیماری دارند، وقتی متوجه تشخیص آلزایمر می شوند، دچار افسردگی می شوند.
وی افزود: این بیماران خلق گرفته، غمگین، گوشهگیر و منزوی می شوند، اشتهایشان کاهش می یابد و در موارد شدید حتی ممکن است به فکر خودکشی بیفتند یا به صورت غیر فعالانه با خودداری از مصرف داروهای ضروری، تصمیم به خودکشی بگیرند.
فغانی بی تفاوتی را یکی دیگر از علائم مهم برشمرد و گفت: بیماران ممکن است نسبت به حضور در جمع، انجام فعالیتها و اتفاقات پیرامون خود، چه خوشایند و چه ناخوشایند، کاملاً بی تفاوت شوند که این امر منزوی تر شدن بیمار را در پی دارد.
وی در پایان به مسئله بی قراری در این بیماران اشاره کرد و توضیح داد: با پیشرفت بیماری و از دست دادن شناخت نسبت به اطرافیان و محیط، بیمار دچار بی قراری میشود. وقتی فرد نتواند همسر و فرزندانش را بشناسد یا خانه خود را نشناسد، در محیطی نا آشنا قرار میگیرد و مدام بی قرار است که به خانه برود.
وی در مورد بی قراری بیماران توضیح داد: بیمار مدام از خانواده می خواهد که او را به خانه واقعی ببرند. ممکن است سراغ اطرافیانش را بگیرد یا با بازگشت به خاطرات 20 تا 30 سال قبل، مدام دنبال فرزند کوچکش باشد، در حالیکه آن فرزند اکنون فردی 30 یا 40 ساله است و مرتب می پرسد بچهام از مدرسه برگشته یا نه؟! این موارد باعث بیقراری شدید بیمار میشود.
فغانی به وجود توهمات در بیماران اشاره کرد و گفت: منظور از توهم، ادراک بدون محرک است. بیماران آلزایمری به خصوص دچار توهمات بینایی و شنوایی میشوند. مثلاً میگویند پسرم الان اینجاست یا مادرم که فوت شده اینجاست. حتی ممکن است همسر فوت شده خود را ببینند و با او صحبت کنند.
این روانشناس در ادامه به هذیانهای این بیماران پرداخت و توضیح داد: منظور از هذیان، باورهای غلطی است که بیماران دارند. بیمار وسایلش را گم میکند و سپس اطرافیان، حتی اعضای خانواده یا پرستار را متهم میکند که وسایلش را برداشتهاند. ممکن است به همسرش سوءظن پیدا کند و فکر کند که به او خیانت میکند. این باورهای غلط منجر به پرخاشگری کلامی و فیزیکی میشود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: علائم رفتاری و روانشناختی بیماری آلزایمر در همه بیماران یکسان نیست. فاکتورهای مختلفی در بروز این علائم دخیل هستند و ما بیمارانی را میبینیم که در یک مرحله یکسان از بیماری هستند، ولی علائم کاملاً متفاوتی را نشان میدهند.
پایان/174/