به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، اجرای دستورالعمل جدید دولت و گمرک جمهوری اسلامی ایران درباره واردات کالا از طریق رویه ملوانی، معروف به «تهلنجی»، از 23 بهمن 1403، بار دیگر توجهها را به پیامدهای این نوع واردات جلب کرده است. هدف اولیه این قانون، ساماندهی تجارت مرزی، ایجاد اشتغال پایدار برای مرزنشینان و مقابله با قاچاق کالا اعلام شده، اما کارشناسان و تولیدکنندگان داخلی هشدار میدهند که واردات گسترده پوشاک تهلنجی میتواند تولید ملی را تحت فشار قرار دهد.
افزایش سقف واردات و ارز دولتی
یکی از جنجالیترین بخشهای دستورالعمل، افزایش سقف واردات از 2 میلیارد دلار به 6 میلیارد دلار است. اختصاص ارز دولتی برای واردات پوشاک، قیمت کالاهای خارجی را پایینتر از نمونههای داخلی کرده و رقابت نابرابر شدیدی ایجاد میکند. تولیدکنندگان پوشاک میگویند ادامه این روند باعث کاهش انگیزه تولید، تعطیلی کارگاهها و کاهش اشتغال در استانهای مرزی خواهد شد.
کاهش انگیزه تولید داخلی و وابستگی به واردات
با توجه به اینکه پوشاک یکی از کالاهایی است که در داخل قابلیت تولید دارد، ورود گسترده این کالا از طریق تهلنجی نه تنها فروش تولیدکنندگان داخلی را کاهش میدهد، بلکه سرمایهگذاری در این بخش را نیز به شدت محدود میکند. بسیاری از تولیدکنندگان هشدار میدهند که اشتغال کارگران بخش پوشاک در معرض خطر است و وابستگی بازار به کالاهای وارداتی افزایش خواهد یافت.
چالش نظارت و مقابله با قاچاق
اگرچه قانون تهلنجی چارچوبهایی برای ثبت آماری، اظهار کالا و پرداخت حقوق گمرکی تعیین کرده است، اما تجربههای گذشته نشان داده که واردات بدون محدودیت و با ارز دولتی، زمینه ورود کالاهای غیررسمی و قاچاق را فراهم میکند. کارشناسان اقتصادی تاکید دارند که بدون نظارت دقیق، اهداف اصلی قانون یعنی حمایت از مرزنشینان و مقابله با قاچاق، تحقق نخواهد یافت.
بازار پر از ملحفه های بازیافتی و پوشاک استوک است
افتخاری، عضو هیاتمدیره اتحادیه پوشاک، با انتقاد از وضعیت فعلی بازار به خبرنگار تسنیم، میگوید: «استانداردها معنایی ندارد؛ هر کالای استوک، پارچه و پوشاک وارد کشور میشود و قیمت آن با سود چند صد درصدی پایینتر از تولید داخلی است. این کالاها تعرفه ندارند و فقط 5 درصد مالیات پرداخت میکنند.»
وی ادامه داد: وزارت صنعت هیچ اقدامی انجام نمیدهد. ما با کمبود و گرانی حاملهای انرژی، هزینه بالای تولید و عدم تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه روبهرو هستیم، اما قاچاقچی به راحتی اجناس خود را در بازار میفروشد.
افتخاری همچنین هشدار داد: بازار امروز دربست در اختیار کالاهای قاچاق است و فروشگاهها عملاً محل فروش اجناس قاچاق شده شدهاند. بسیاری از فعالان امروز قاچاقچی قبلاً تولیدکننده بودهاند.
وی درباره سلامت مردم نیز افزود: در بازار ملحفههای خارجی که از پلیاستر بازیافتی ساخته شده، نصف قیمت نمونه ایرانی فروخته میشود. این وضعیت نه تنها تولیدکننده را تضعیف میکند، بلکه سلامت مصرفکننده را نیز به خطر میاندازد.
کارشناسان اقتصادی بر ضرورت بازنگری سقف واردات، تعیین کالاهای مجاز و اصلاح تخصیص ارز دولتی تاکید دارند. همچنین، تقویت سازوکار نظارت بر کیفیت، ثبت آماری دقیق و کنترل گمرکی ضروری است تا اهداف اصلی قانون تهلنجی یعنی حمایت از مرزنشینان و مقابله با قاچاق، محقق شود.
تجربههای گذشته نشان میدهد که بدون اصلاح سیاستهای واردات پوشاک تهلنجی، نه تنها تولیدکنندگان داخلی و مرزنشینان آسیب خواهند دید، بلکه بازار داخلی با وابستگی به کالاهای وارداتی مواجه شده و اقتصاد ملی متضرر خواهد شد.
انتهای پیام/