خبرگزاری تسنیم ـ مجتبی صداقت؛ تاریخ قم نشان می‌دهد که این شهر یکى از کانون‌های بزرگ علمى و فرهنگى جهان اسلام بوده و هست. محدثان، فقیهان و عالمان بزرگى در این دیار سکونت داشتند و به نشر احادیث و معارف اهل بیت علیهم‌السلام همت می‌گماشتند. تلاش‌های علمای قم در توسعه دانش و فرهنگ اصیل اسلامی، چشمگیر است. امام صادق‌ علیه‌السلام درباره اهل قم می‌فرماید: «سلام خدا بر اهل قم ... آنان اهل رکوع و سجود و قیام و قعود هستند. آنها فقهاء علماء و با فهم‌اند. مردم قم، اهل درایت و روایت و عبادت نیکو می‌باشند» (بحار الأنوار، ج‏57، ص 217).

مهاجرت افرادی همچون ابراهیم بن هاشم کوفی از شاگردان یونس بن عبدالرحمن (از اصحاب امام رضا علیه‌السلام) به قم و فعالیت‌هایشان در نشر حدیث سبب شد که این شهر همراه با ری به مدرسه‌ای برای پرورش محدثان و فقیهانی همچون: زکریا بن آدم‏، سعد بن سعد اشعری قمی، عباس بن معروف، ابوالفضل مولى جعفر بن عبد الله اشعری تبدیل شود (أدوار الفقه الإمامى، ص 68-70).

قم، در قرون نخستین اسلامی با یاری فقیهانی مانند علی بن بابویه و محمد بن قولویه به یک مرکز فقهی بدل گشت. در قرن چهارم، مکتب حدیثی قم با چهره‌ای مانند شیخ صدوق به اوج خود رسید. این مدرسه علمی در دوره قاجار به همت میرزای قمی (صاحب قوانین) احیاء شد و در سال 1340 قمری توسط حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی جان دوباره گرفت (آشنایی با علوم اسلامی: اصول فقه ـ فقه،‌ ص106).

اما نکته مهم این است که از جمله عوامل موفقیت حوزه علمیه قم، بودن در سایه سار بانوی دو عالم، حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها‌‌ و فیض معنوی کسب شده از جوار حرم ایشان است. دانشمندان قم به خوبی قدر این نعمت الهی را دانسته، از سرچشمه برکات آن حضرت، روح و دل خود را سیراب می‌کردند.

با مراجعه به آثار علمی برجای‌مانده از این بزرگان، در مواضعی که از آن حضرت یاد شده، احترام، بزرگداشت و ارادت شگفت‌انگیزی نسبت به شخصیت کریمه اهل بیت دیده می‌شود که در ادامه به نمونه‌هایی از این اظهار ارادت‌ها اشاره می‌شود:

1.آیت الله العظمی مرعشی نجفی در مقدمه کتاب إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد (ص6) خود را پناه‌برده و پناه‌جو به حرم کریمه عترت حضرت معصومه معرفی می‌کند و آرزو می‌نماید که روحش فدای آن حضرت گردد.

2.مرحوم آیت الله وجدانی فر در کتاب الجواهر الفخریة فی شرح الروضة البهیة (ج‌11، ص172)‌ با اشاره به فرازی از زیارتنامه آن حضرت، بیان می‌دارد که ما در جوار حضرت فاطمه معصومه ساکن هستیم؛ آن بانویی که در شب‌های جمعه و دیگر زمان‌ها در هنگام زیارت قبر مطهرش برای برآورده شدن حاجات مهم‌مان به ایشان متوسل می‌شویم و غالباً با عنایت ویژه ایشان بر آورده می‌شوند.

3.مرحوم آیت الله العظمی لنکرانی در تاریخ اتمام کتاب تفصیل الشریعة (ص370) که مصادف با روز ولادت حضرت معصومه بود در توصیف آن حضرت، بیان می‌کند که ایشان کریمه اهل بیت و مریم آل رسول است و جوار آن حضرت سرآغاز خیرات، برکات و نعمت‌ها است و از امام جواد علیه‌السلام روایت شده که «هر کس قبر عمه‌ام را در قم زیارت کند بهشت برای او است» و روایات متعدد دیگری نیز در این زمینه وجود دارد.

4.مرحوم آیت الله اشتهاردی در پایان جلد اول کتاب مدارک العروة (ص216) پس از سپاس خدا نسبت به نعمت سکونت در قم، این شهر را شهر حضرت فاطمه معصومه می‌خواند.

این بیانات، نشان از کسب فیض عالمان قم از محضر این بانوی دو عالم است و می‌رساند که حوزه علمیه قم، تنها یک مرکز علمی محض نبوده، بلکه علاوه بر آن، به برکت هم‌جواری کریمه اهل بیت همواره حوزه‌ای معنوی نیز بوده است. استفاده از برکات این حرم از جمله اسبابی می‌باشد که به تلاش عالمان قم، برکت بخشیده و این شهر را به کانونی بی‌بدیل در جهان تشیع، تبدیل کرده است.

انتهای پیام/