به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، توقف حملات رژیم صهیونیستی و آغاز عقب نشینی نیروهای این رژیم در غزه، در روزنامه و شبکههای تلویزیونی ترکیه بازتاب گستردهای پیدا کرد.
رسانههای نزدیک به حزب حاکم ترکیه به دنبال آن هستند که اردوغان را به عنوان مهمترین میانجی و عامل توافق آتش بس در غزه نشان دهند. مطابق معمول، چندین روزنامه و شبکه تلویزیونی، اردوغان را به عنوان رهبر نقش آفرین در مذاکرات صلح منطقهای معرفی کرده و از دو بازوی او یعنی ابراهیم کالن رئیس سرویس اطلاعاتی میت و هاکان فیدان وزیر امور خارجه، به عنوان افرادی یاد کردند که در میدان مذاکره نقش مهمی ایفا کردهاند.
نکته جالب اینجاست که رسانههای نزدیک به جمهوری خواهان آمریکا و دولت ترامپ نیز، رویکرد مشابهی داشتند و آنان نیز دونالد ترامپ را به عنوان سفیر صلح در غزه معرفی کردند!
علاوه بر این، نقش جارد کوشنر داماد ترامپ و ویتکاف مشاور ترامپ را بیبدیل توصیف کردند. به عبارتی روشن، رسانههای نزدیک به ترامپ در آمریکا و رسانههای نزدیک به اردوغان در ترکیه، رویکرد مشابهی داشتند و تلاش کردند صلح در غزه را به نام رهبر مورد حمایت خود، سند بزنند.
این در حالی است که به باور بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، آن چه به دست آمده، برای حقوق فلسطینیان، تضمین چندانی ارائه نداده و رسیدن به چنین توافقی، نیاز به هوش و کفایت دیپلماتیک خارق العادهای نداشت که اردوغان و ترامپ، بخواهند آن را همچون سند افتخار قلمداد کنند.
روزنامه ینی شفق از جراید تندروی نزدیک به حزب عدالت و توسعه در تیتر صفحه نخست با لحنی اغراقآمیز، صلح 9 اکتبر در غزه را به عنوان میلاد نوینی برای خاورمیانه قلمداد کرده و سپس از قول اردوغان نوشته است: نیروهای ارتش ترکیه به عنوان حافظ صلح در غزه حضور خواهند داشت.
همچنین با انتشار عکسی از حضور ابراهیم کالین در مذاکرات، مدعی شده که ترکیه برای رسیدن به این توافق، یک نقش کلیدی را بر عهده داشته است.
روزنامه حریت از دیگر روزنامههای مهم چاپ آنکارا و نزدیک به حزب حاکم، با چاپ عکس کودکان غزه و تیتر احساسی «رخسارت همیشه خندان باد غزه» به استقبال آتش بس رفته و نوشته است: «تفنگها پس از 733 روز خاموش شدند».
احمد خاقان سردبیر روزنامه حریت که همواره در سفرهای خارجی اردوغان و بعضاً هاکان فیدان را همراهی میکند، در ستون تحلیلی خود درباره آتش بس در غزه نوشته است: «مصر اهمیت تاریخی دارد و علاوه بر این، همسایه غزه است. قطر نیز اهمیت مالی دارد و همچنین نقش میانجیگری ایفا میکند. ولی واقعیت این است که در تمام این مذاکرات، نفوذ ترکیه بسیار بیشتر از این دو کشور است. فرمول به این شرح است: در ظاهر امر، ترامپ نقش اصلی را در ترغیب نتانیاهو برای توقف حملات ایفا کرد. اما صلح دو معمار همسان دارد که یکی از آنها ترامپ و دیگری اردوغان است. نقش اردوغان نیز در ترغیب و اقناع حماس بسیار مهم بود. اگر نه، صلح برقرار نمیشد. حالا همه فهمیدهاند، اگر اردوغان از ابتدا از حماس حمایت نمیکرد، این همه نفوذ بر حماس نداشت. یک نکته مهم دیگر، این است که سربازان ترکیه در غزه، ضامن صلح خواهند بود. بیانیه دیروز رئیس جمهور اردوغان این نکته را روشن کرد. همچنین باید پذیرفت که عملکرد ابراهیم کالین رئیس میت در شرمالشیخ مصر عالی بود و او حمایت قابل توجهی از مذاکرات فلسطین ارائه داد و اساساً به سپر اعتماد غزه تبدیل شد».
عبدالقادر سلوی از دیگر تحلیلگران سیاسی روزنامه حریت نیز نوشته است: «جو بایدن، رئیس جمهور سابق آمریکا، تلاش میکرد در تمام میادین دیپلماسی، ترکیه را کناربگذارد و دقیقاً به همین دلیل شکست خورد! اما ترامپ متوجه شد که صلح بدون ترکیه محقق نمیشود. به همین خاطر ترکیه را در سازوکارهای مربوط به غزه گنجاند. اگر طرح صلح ترامپ در نهایت موفق شد، بیشترین نقش بر عهده اردوغان بیشترین بوده و بایدن باید از این ماجرا درس عبرت بگیرد!»
اما روزنامه آکشام از دیگر روزنامههای وابسته به حزب عدالت و توسعه با تیتری اغراقآمیز از قول اردوغان مدعی شده که از این به بعد، غزه در دست سربازان ترکیه امانت خواهد بود و تامین امنیت این شهر در دست سربازان ترک خواهد بود.
ارای گوچلو ار از تحلیلگران روزنامه آکشام نیز میگوید: دیپلماسی متعادلکننده و حمایتی ترکیه نتیجه داد. چرا که در آغاز، مستقیماً در این روند دخیل نبود. ولی تماسهای دیپلماتیک خود را با مصر و قطر حفظ کرد و سخنرانی اردوغان در هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد و تماسهای او با نمایندگان آمریکا، مصر و فلسطین حمایت بینالمللی را برای درخواست آتشبس به دست آورد. مکانیسم نظارت بینالمللی پیشنهادی آنکارا در بخش نظارت متن توافقنامه گنجانده شد. بنابراین، ترکیه نقش دیپلماتیک متعادلکننده و سازندهای ایفا کرد.
روزنامه صباح نیز از دیگر روزنامههای نزدیک به حزب حاکم و تیم ابراهیم کالین با رویکردی اغراقآمیز، اول از قول اردوغان نوشته که هدف نهایی تاسیس یک دولت مستقل برای فلسطین است و سپس مدعی شده که ترکیه، مُهر خود را بر توافق صلح و آتش بس زده و برای پایان یافتن حملات رژیم صهیونیستی به کودکان غزه، نقشی بیمانند ایفا کرده است.
در مجموع باید گفت: اغراق و بزرگ نمایی درباره نقش اردوغان در موازنات منطقه و جهان و اشاره به اثرگذاری عواملی نظیر کالین و فیدان در روندهای مختلف، یکی از رویههای جا افتاده و قدیمی رسانههای نزدیک به حزب عدالت و توسعه است.
این موضوع نشان دهنده این واقعیت است که از دید اتاق فکر حزب عدالت و توسعه، نقش ترکیه در تحولات منطقه و جهان به اندازه کافی موثر نیست و این خلا باید از راه تبلیغات و بزرگ نمایی جبران شود.
این در حالی است که از دید نشریات و اندیشکدههای آمریکایی و اروپایی، نقش ترکیه در مذاکرات مزبور صرفاً در حد یک تسهیلکننده بوده و کنشگران اصلی عبارتند از مثلثی به نام آمریکا-مصر-قطر.
مراد صابونچی از تحلیلگران پایگاه خبری تحلیلی 24 ترکیه نیز میگوید: «طرح چنین ادعایی که اردوغان صلح را برای مردم غزه به ارمغان آورده، با واقعیت عینی و موقعیت دیپلماتیک ما همسو نیست. اگر چه ابراهیم کالین از بسیاری جهات فردی موثر است، اما نقش او و اردوغان در این روند، با نقش مقامات آمریکا قطر و مصر همسان نیست».
اشاره به این موضوع از این جهت اهمیت دارد که دولت اردوغان، در سالیان گذشته، همواره به دنبال نقش آفرینی در مذاکرات صلح بوده و حتی قبل از سقوط دولت اشرف غنی در افغانستان، به دنبال آن بود که نقش میزبانی مذاکرات را از قطر بگیرد و تمام سیاستمداران افغانی در استانبول گرد هم آیند. اما آن پروژه به فرجام نرسید و برای میزبانی از مذاکرات صلح روسیه - اوکراین نیز تاکنون پاسخ مثبتی از سوی روسیه به مقامات ترکیه داده نشده است.
انتهای پیام/