مهدی رضائی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در همدان عنوان کرد: سال آبی 1403 تا 1404 در شرایطی به پایان رسید که بیشتر استان‌های کشور با چالش جدی در تأمین آب مواجه بودند. کاهش 39 درصدی بارش نسبت به میانگین بلندمدت، سطح ذخایر سدهای کشور را به حداقل رسانده و بخش کشاورزی را با مشکلات گسترده‌ای روبه‌رو کرد.

وی اظهار کرد: کاهش بارش‌ها همراه با افزایش بیش از یک درجه‌ای دما نسبت به میانگین بلندمدت، سبب شد پدیده خشکسالی به مرحله‌ای بحرانی و فراگیر برسد؛ به‌گونه‌ای که حدود 97 درصد مساحت کشور و بیش از 90 درصد جمعیت را درگیر کرده است. در برخی استان‌ها حتی تأمین آب شرب نیز با محدودیت‌هایی روبه‌رو شد و استان همدان نیز از این قاعده مستثنی نبود.

مدیرکل هواشناسی استان همدان با اشاره به وضعیت بارش در استان گفت: بارش پهنه‌ای همدان در سال آبی گذشته به 264 میلی‌متر رسید که نسبت به میانگین بلندمدت خود 77 میلی‌متر، معادل 22 درصد، کاهش نشان می‌دهد. این کمبود بارش در سال‌های اخیر فشار مضاعفی بر منابع آبی وارد کرده و استمرار خشکسالی را به‌دنبال داشته است.

رضائی تصریح‌کرد: پرسشی که در فضای عمومی و شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود این است که آیا این میزان کم‌بارشی در تاریخ استان بی‌سابقه بوده است یا خیر؟ برای پاسخ به این سؤال، داده‌های آماری چهار ایستگاه شاخص همدان (فرودگاه)، ملایر، نوژه (کبودراهنگ) و تویسرکان بررسی شده است.

وی گفت: در ایستگاه فرودگاه همدان، بارش سال آبی گذشته 191 میلی‌متر ثبت شده است. اگرچه این عدد کمتر از میانگین بلندمدت ایستگاه است، اما در سال آبی 1377 تا 1378 بارش به 170 میلی‌متر رسیده بود و در بیست سال اخیر نیز چهار بار میزان بارش سالانه کمتر از 190 میلی‌متر بوده است؛ بنابراین نمی‌توان سال گذشته را رکورددار خشکی دانست.

مدیرکل هواشناسی استان همدان افزود: ایستگاه ملایر نیز شرایط مشابهی را تجربه کرد. این ایستگاه سال آبی گذشته را با 222 میلی‌متر بارش به پایان رساند؛ در حالی‌که در سال آبی 1377 تا 1378 تنها 143 میلی‌متر بارش داشته است. بررسی آمار 20 سال گذشته هم نشان می‌دهد که در دو نوبت بارش سالانه ملایر برابر یا کمتر از 222 میلی‌متر بوده است.

رضائی بیان کرد: در ایستگاه نوژه کبودراهنگ که قدیمی‌ترین ایستگاه هواشناسی استان محسوب می‌شود، حداقل بارش ثبت‌شده مربوط به سال آبی 1342 تا 1343 با 104 میلی‌متر است. همچنین در سه دهه اخیر در شش سال مختلف میزان بارش این ایستگاه کمتر از 200 میلی‌متر بوده، بنابراین بارش 202 میلی‌متری سال گذشته در محدوده‌ای عادی از نوسانات اقلیمی قرار دارد.

وی گفت: در ایستگاه تویسرکان نیز بارش سال آبی گذشته 311 میلی‌متر به ثبت رسیده است. بررسی آمار 35 سال گذشته این ایستگاه نشان می‌دهد در هفت سال میزان بارش کمتر از 311 میلی‌متر بوده و کمترین مقدار آن در سال آبی 1369 تا 1370 با 209 میلی‌متر رخ داده است.

مدیرکل هواشناسی استان همدان خاطرنشان کرد: مقایسه این داده‌ها نشان می‌دهد کم‌بارشی سال آبی گذشته در هیچ‌یک از ایستگاه‌های مورد بررسی بی‌سابقه نبوده است. در سایر شهرستان‌های استان نیز وضعیت مشابهی مشاهده می‌شود و در سال‌های گذشته نمونه‌های متعددی از دوره‌های خشک‌تر وجود داشته است.

رضائی تاکید کرد: در عین حال نباید از واقعیت تداوم کم‌بارشی در سال‌های اخیر غافل شد. کاهش بارندگی همراه با افزایش دما و مصرف بی‌رویه آب، فشار بی‌سابقه‌ای بر منابع آبی کشور وارد کرده و مدیریت آن نیازمند برنامه‌ریزی جامع و آینده‌نگر است.

وی گفت: برای مقابله مؤثر با بحران کم‌آبی باید اقداماتی همچون اصلاح الگوی کشت، کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی، مدیریت مصرف، و تدوین سیاست‌های هماهنگ و بلندمدت برای سازگاری با کم‌آبی در دستور کار قرار گیرد.

انتهای پیام/