گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم ـ یکصدوپنجاه و هشتمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهمترین روندها، تحولات و همچنین شخصیتها در غرب آسیا میپردازد، روز سهشنبه 22 مهر 1404 ضبط و منتشر شد. در این شماره اجلاس شرمالشیخ مورد بررسی قرار میگیرد.
نشست شرمالشیخ که در روز دوشنبه 21 مهر 1404 برابر با 13 اکتبر 2025 در شهر شرمالشیخ مصر برگزار شد، مرحلهای حساس و در واقع نقطه آغاز اجرای توافقی بود که میان جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) و رژیم صهیونیستی در 17 مهر امضا شده بود. این توافق پس از دو سال درگیری، نبرد و فشارهای بینالمللی به دست آمد و بر اساس طرحی 20 مادهای بنا گذاشته شد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، یک هفته پیش از امضا ارائه کرده بود.
طرح ترامپ، در ظاهر با هدف پایان جنگ در نوار غزه تنظیم شد، اما در واقع تلاشی بود برای بازگرداندن موازنهای از دسترفته و تثبیت منافع اسرائیل در چارچوبی جدید. آمریکا تلاش داشت خود را میانجی صلح نشان دهد، در حالی که طرح وی محورهایی کاملاً سیاسی و محاسبهگرانه داشت.
در بندهای طرح توافق، بر پایان جنگ، مبادله همه اسرای رژیم صهیونیستی، آزادی حدود دو هزار اسیر فلسطینی، خروج مرحلهای نیروهای اسرائیلی از غزه، و آغاز روند بازسازی پس از جنگ تأکید شده بود. اما بند خلع سلاح مقاومت، که از همان ابتدا محور تنش میان طرفین بود، بهروشنی بر مبنای خواست یکجانبه رژیم صهیونیستی و نگاه امنیتی واشنگتن تنظیم شده بود.
حماس با صراحت آن را غیرواقعی، خلاف اراده مردم فلسطین، و غیرقابل اجرا دانست. در این نشست، ایالات متحده به عنوان ناظر و کشورهای قطر، مصر و ترکیه به عنوان میانجی و تسهیلگر حضور داشتند تا سازوکار اجرای توافق بررسی شود.
در پایان نشست، سندی با عنوان «سند شرمالشیخ» منتشر شد که ترامپ در آن مدعی گردید تلاش خواهد کرد از وقوع جنگهای تازه در غرب آسیا جلوگیری کرده و امنیت فراگیر برقرار سازد. با این حال، بیانیههای بعدی رژیم صهیونیستی آشکار کرد که اهداف نظامی و سیاسی آن کشور هنوز پایان نیافته و توافق اخیر را صرفاً ابزاری موقت برای بازسازی موقعیت خود در برابر مقاومت تلقی میکند.
بدینترتیب، نشست شرمالشیخ را نمیتوان نماد صلح واقعی دانست، بلکه باید آن را بهمثابه چارچوبی شکننده در مسیر مدیریت بحران و مهار مقاومت تحلیل کرد؛ چارچوبی که اگر چه به طور موقت از شدت درگیری کاست، اما بنیادهای تعارض را همچنان زنده نگه داشت و چشمانداز آرامش پایدار در غزه را با تردید روبهرو ساخت.
انتهای پیام/