به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد، در عصر فعلی که بانوان نیز فعالیت و ارتقای اجتماعی را مطالبه میکنند، مهدکودکها و پرستاران کودک به کمک مادران میآیند تا از خردسالان مراقبت کنند، اما باید دانست که این محیطها تا چه حد میتواند سلامت روان کودکان را حفظ کند.
اغلب مواقع جامعهی انسانی به قدری در دغدغهها و مسائل بزرگسالان دست و پا میزند که فراموش میکند بخش مهمی از جامعه را کودکان تشکیل دادهاند و باید به آنها نیز توجه شود؛ اصحاب رسانه نیز از این قاعده مستثنی نیستند و کمتر به مباحث کودکان و مادران میپردازند.
این گزارش به چالشهای کودکانی که دوران حیاتی زندگی خود را دور از آغوش مادر و در دل مهدکودکها تجربه میکنند پرداخته است.
به یک پرستار کودک نیازمندیم!
اگر به نرم افزار پر طرفدار دیوار نگاهی بیندازیم شاهد آگهی مادران و پدرانی هستیم که برای فرزند نوپایشان به دنبال یک پرستار خصوصی مورد اعتماد هستند تا با خیال نه چندان ناراحت به سرکار بروند و اگر هم وضع مالیشان یاری نکند انتخابی ندارند جز اینکه یک مهدکودک نسبتا متوسط را برای این امر برگزینند تا هزینهی آن کمتر شود.
البته برخی دیگر هم هستند که به این راهکارها اعتماد ندارند و فرزندشان را به یکی از آشنایان نزدیک میسپارند.بررسیهای خبرنگار تسنیم نشان میدهد که مادران منطقهی غرب بجنورد بیشترین تقاضا برای پرستار کودک در منزل را داشتهاند و این نشان میدهد که ممکن است برخی مناطق شهری نسبت به منطقههای دیگر مادران شاغل بیشتری دارد و این موضوع قابل تأمل است.
برخی مادران ، معلم و کارمنداند و یک شیفت اداری، کودکشان را تنها میگذارند و برخی دیگر پرستار و پزشک هستند و ممکن است شبها حضور نداشته باشند و حتی برخی مادران نیز مغازهدار و کاسباند و در دوشیفت صبح و عصر منزل نیستند که هر کدام به شکلی متفاوت، کودکشان را برای ساعاتی از روز به بیآغوشی کشانده است.
حال مساله اصلی این است که دور بودن چند ساعتهی کودک از آغوش والدین در وهلهی اول چه آسیبی به خردسالان وارد میکند و در نگاهی عمیقتر چه آسیبهایی، فردای جامعه را تهدید میکند.
پرستاران ناآگاه، چه آسیبی به کودکان وارد میکنند؟
یک مخاطب تسنیم در گفت وگو با ما گفت: معمولا افرادی که به کار پرستاری کودک روی میآورند صرفا نگاه مالی به قضیه داشته و آگاهی کافی در مورد روح و روان کودکان ندارند و اگر پرستار کودک آموزش ندیده باشد میتواند بچهها را به دلبستگی ناایمن و بیثباتی عاطفی دچار کند.
برخی از پرستاران کودک، صرفا کار نگهداری فیزیکی را انجام میدهند و آموزش ، تربیت و یا بازیهای حرکتی شناختی خاصی درنظر ندارند.همچنین در عدم حضور والدین، احتمال بدرفتاری یا غفلت تربیتی از سوی پرستار وجود دارد.
امانی، کارمند یکی از دانشگاههای بجنورد در گفتوگو با خبرنگار تسنیم بر این موضوع تاکید کرد و گفت: از دو ماه قبل به دنبال یک پرستار مورد اطمینان برای دختر سه سالهام هستم ولی فرد موردنظرم را پیدا نکردم و مجبور هستم در خانه دوربین نصب کنم تا سرکار هم مراقب رفتار پرستار با فرزندم باشم.
نظریهی دلبستگی بولبی در روانشناسی نیز میگوید که تعامل ثابت کودک با یک مراقب اصلی، برای رشد هیجانی او لازم است و اگر کودک توسط چند مراقب، بزرگ شود آسیب میبیند.
لذا ضروریست مسئولان امر در این زمینه تدابیری را اتخاذ نمایند و برای پرستاران کودک در بجنورد یک برنامهریزی دولتی انجام دهند.
چه کسی بر مهدکودکهای بجنورد نظارت دارد؟
با اینکه مهد کودکها محیطی اجتماعی و مناسب برای تعامل و آموزش کودکان هستند اما اگر مهدکودکی که توسط والدین انتخاب میشود کیفیت و استانداردهای لازم را نداشته باشد و یا کودک در سن حساس دوسال اول زندگی باشد بهدلیل جدایی زودهنگام از مادر دچار انواع ناامنی، مانند اضطراب جدایی میشود.
همچنین ممکن است مهدکودکها به دلیل گروهی بودن محیط، رفتارهای پرخاشگرایانه یا رقابت ناسالم را در کودکان افزایش دهد.
خبرنگار تسنیم، بازدید خود از یک مهدکودک شبانهروزی بجنورد را اینگونه روایت کرده است: مهدکودک تبدیل محیطی شده است که کودکان بجای بازی، خلاقیت و یادگیری صرفا در آنجا نگهداری میشوند و این موضوع به کودکان حس زندانی بودن القا میکند.
جایی که یک خردسال خلأ ارتباطی و عاطفی حس میکند و به محض ورود فرد جدید به داخل مهدکودک با شوق به سوی او میرود.این نشان میدهد که در مهدکودک به نیازهای روانی و عاطفی کودکان پاسخ داده نمیشود.
البته در کلانشهرهای ایران کودکستان های خلاق و استاندارد وجود دارد و حق طبیعی شهر کوچکی مانند بجنورد نیز این است که چنین امکاناتی را داشته باشد که توجه و تلاش مسئولان را میطلبد.
به نظر میرسد نظارت کافی بر کیفیت مهدکودکهای بجنورد وجود ندارد و همچنین برنامهریزی درستی برای درآمد مربیان کودکستانها درنظر گرفته نشده است و جای تأمل دارد که مسولان در این زمینه چه اقداماتی انجام دادهاند.
علی متقیان مدیرکل آموزش و پرورش خراسان شمالی چندی پیش در گفت وگو با تسنیم بر اهمیت نظارت دقیق بر مهدهای کودک و نقش آن در ایجاد انگیزه و نشاط آموزشی نوآموزان تاکید کرد.
وی همچنین به موضوع مراکز آموزشی فاقد مجوز اشاره کرد و گفت: مراکز فاقد مجوز باید به طور جدی ساماندهی شوند و برای جلوگیری از فعالیت غیرمجاز مراکز از مسیر های قانونی اقدام گردد.
آیندهی جامعه در گرو «کودکان سالم» است
شاید برخی کنشگران اجتماعی، پرداختن به این موضوعات را در اولویت ندادند و حتی گمان کنند صحبت در مورد این موضوعات در شأن آنها نیست و فقط پرداختن به موضوعات به ظاهر کلان و سیاسی و اقتصادی اهمیت دارد؛ در حالیکه همین کودکان اگر در دوران طفولیت، آسیب ببینند در ٱینده، مسولیتهای جامعه را به عهده گرفته و یک جامعهی بیمار را تشکیل خواهند داد.
تروماهای مختلف که در سنین اول زندگی در ناخودآگاه ذهن انسان ایجاد می شود باعث رفتارها و اختلالهای خاص در بزرگسالی خواهد بود.
ابتداییترین راهکاری که به ذهن برخیها میرسد این است که زنان نباید شاغل باشند و تمام وقت خود را برای کودک فدا کنند در حالیکه عصر حاضر چنین تفکر سنتیای را بر نمیتابد و زن نیز حق فعالیت اجتماعی و ارتقا استعدادهایش را دارد.
لذا راهحل، حذف اشتغال زنان نیست، بلکه باید ساختار حمایتی جامعه از کودکان و خانواده تغییر کند؛ از جمله ایجاد مهدکودکهای مناسب در محیطهای کاری، مرخصی دوساله به مادران، آموزش پرستاران کودک، و مهمتر از همه، فرهنگسازی برای درک نیازهای عاطفی کودکان است.
همچنین مادران نیز باید آگاهی لازم را کسب کنند و در وقت حضور نزد فرزندشان نهایت استفاده را برای جبران ساعاتی که نبودند داشته باشند. یکی از راههای دیگر ایجاد مهدهای درون سازمانی است که مادر نزدیک فرزند خود باشد و آن محیط متناسب با نیازهای کارمندان طراحی شده باشد.
امیدست که مسولان ذیربط در این زمینه، چارهجویی کرده و راه حلهای مناسب آن را پیدا کنند.
انتهای پیام/