به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «علی فروتن» بازیگر و کارگردان تئاتر، این روزها مشغول کارگردانی نمایش «دورهگردها» است؛ نمایشی که از مهر 1404 در شهرهای کرج، جم، خورموج، بوشهر، برازجان، دیلم، بهبهان، آبادان، خرمشهر، اهواز، دزفول، شهرضا و اصفهان اجرا شده و در ادامه اجراهای خود به شهرهای خمین، الیگودرز، اراک، سنندج و شاهینشهر سفر خواهد کرد.
نمایش دورهگردها نوشته «زیبا برجیفلاح» و کارگردانی «علی فروتن» نمایشی شاد و آهنگین است که برای کودک و خانواده طراحی شده است.
به بهانه نمایش «دورهگردها» با علی فروتن همکلام شدیم تا دیدگاههای او را درباره تئاتر کودک، نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در تئاتر و همچنین اوضاع کنونی تئاتر کودک و مصائب این حوزه جویا شویم.
علی فروتن نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را در تداوم و رشد تئاتر کودک و نوجوان بیبدیل میداند و وضعیت فعلی این هنر را در کشور «ضعیف و شکننده» توصیف میکند. او با بیان این که گروه سنی کودک و نوجوان حساسترین و آسیبپذیرترین بخش جامعه است، گفت: «کودکان درکی از خوب و بد ندارند و این ما هستیم که باید مفاهیم درست را برایشان تبیین و روی صحنه نمایش ارائه کنیم. هر خوراک فرهنگی که به این گروه سنی داده شود، در ذهن و رفتارشان نقش میبندد. بنابراین اگر واژه، رفتار یا ترانه نادرستی به کار ببریم، اثرش ماندگار میشود. هر آنچه ما در صحنه بگوییم، برای کودک حجت است.»
فروتن با تأکید بر اینکه ورود افراد غیرمتخصص به عرصه تئاتر کودک آسیبزاست، ادامه داد: «نباید کسی برای کسب تجربه در تئاتر بزرگسال، به کار کودک بیاید. این فاجعه است. آزمون و خطا روی روح بیدفاع کودکان، ظلم است. مسئولان فرهنگی باید مراقب باشند چه کسانی وارد این حوزه میشوند؛ این عرصه جای تجربه نیست، جای تخصص است.»
فروتن درباره نقش تئاتر در تربیت اجتماعی و عاطفی کودکان گفت: «تئاتر بینهایت تأثیرگذار است. در نمایش، کودکان خیالپردازی میکنند، زیبایی و زشتی را تجربه میکنند و با قصه، موسیقی، رنگ و لباس مواجه میشوند. همین ابزارها تربیت اجتماعی و عاطفی آنها را شکل میدهد. با یک شعر یا نمایشنامه درست میتوان بچهها را به سمت مطالعه، آرامش، و پذیرش هدایت کرد. حتی در خانواده، پدر و مادر باید کمی از فنون نمایشی بدانند تا بتوانند به شکل غیرمستقیم مفاهیم را به کودک بیاموزند.»
از هشتسالگی عضو کتابخانههای کانون بودم و از همانجا با این نهاد آشنا شدم. اما ورود حرفهای من به عرصه تولید در کانون به اوایل دهه 70 باز میگردد؛ با نمایشهایی مانند «نون مثل نظم» و «ترم سه تئاتر.»
این هنرمند درباره آغاز همکاریاش با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تأکید کرد: «از هشتسالگی عضو کتابخانههای کانون بودم و از همانجا با این نهاد آشنا شدم. اما ورود حرفهای من به عرصه تولید در کانون به اوایل دهه 70 باز میگردد؛ با نمایشهایی مانند «نون مثل نظم» و «ترم سه تئاتر». نخستین کار حرفهای گروه ما در تالار کانون شکل گرفت و با استقبال گسترده مخاطبان روبهرو شد. اجرای تئاتر با تریلی سیار کانون در سراسر کشور تجربهای بینظیر بود؛ ما با بچههایی روبهرو شدیم که شاید نخستین بار از نزدیک هنرمندی را میدیدند.»
فروتن تأکید کرد: «کانون پرورش فکری نقش مهمی در رشد تئاتر کودک و نوجوان داشته است. بسیاری از بزرگان هنر ایران، از بهرام بیضایی و عباس کیارستمی گرفته تا مسعود کیمیایی، امیر نادری، گلاب آدینه و مهدی هاشمی، برای کانون کار کردهاند. این نشان میدهد کانون جای کوچکی نیست و سهم بزرگی در تربیت هنرمندان تراز اول و تداوم تئاتر کودک دارد.»
او در بخش دیگری از سخنانش گفت: «در سفرهایی که برای اجرای تئاتر در کتابخانهها و مراکز کانون در شهرها و روستاها داشتم، استعدادهای درخشانی در میان کودکان روستایی دیدم. لازم است کانون مربیان متخصص تربیت کند تا فقط در حد قصهگویی نمانند، بلکه بتوانند تئاتر را به صورت حرفهای آموزش دهند. این مربیان باید خیالپردازی و لذت بازیگری را به کودکان منتقل کنند. پیشنهاد من این است که بخشی در کانون برای حمایت از استعدادهای کشفشده تا مرحله دانشگاه ایجاد شود.»
صادقانه بگویم، وضعیت تئاتر کودک بسیار ضعیف و شکننده است. اگر آمار تولید، مخاطب و سالنها را کنار هم بگذاریم، میبینیم که فاصله زیادی میان ظرفیت و تقاضا وجود دارد.
بازیگر و کارگردان تئاتر کودک در ادامه با انتقاد از وضعیت تئاتر کودک در کشور گفت: «صادقانه بگویم، وضعیت تئاتر کودک بسیار ضعیف و شکننده است. اگر آمار تولید، مخاطب و سالنها را کنار هم بگذاریم، میبینیم که فاصله زیادی میان ظرفیت و تقاضا وجود دارد. در حالی که میلیونها کودک و نوجوان در کشور داریم، فقط چند سالن تخصصی برای اجرای تئاتر کودک فعالاند و مجموع صندلیهای آنها به هزار عدد هم نمیرسد.»
گاهی برای نصب یک بنر یا بیلبورد، آنقدر سختگیری میشود که کار متوقف میماند. تلویزیون نیز فقط در صورت دریافت پول حاضر است حتی نام یک نمایش را ببرد. در حالی که این هنر، تربیت نسل آینده را شکل میدهد.
او افزود: «تلویزیون، شهرداری، ارشاد و سایر نهادهای مسئول باید به اطلاعرسانی و حمایت از تئاتر کودک کمک کنند. متأسفانه نگاه مادی و شرطی به این هنر وجود دارد. گاهی برای نصب یک بنر یا بیلبورد، آنقدر سختگیری میشود که کار متوقف میماند. تلویزیون نیز فقط در صورت دریافت پول حاضر است حتی نام یک نمایش را ببرد. در حالی که این هنر، تربیت نسل آینده را شکل میدهد.»
فروتن در پایان گفت: «شهرداریها باید بدانند حمایت از هنر نمایش کودک جزو وظایف ذاتیشان است. اما در عمل کاری نمیکنند. امیدوارم مسئولان دلشان برای تئاتر کودک بسوزد و اگر کسی صلاحیت ندارد، صادقانه کنار برود تا افراد متخصص به میدان بیایند و به داد تئاتر کودک و نوجوان برسند.»
انتهای پیام/؛