به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سفر احمد الشرع رئیس جمهور سوریه به آمریکا و دیدار او با دونالد ترامپ در کاخ سفید، بازتاب گستردهای در رسانههای جهان و منطقه داشت. برخی از روزنامههای چاپ آنکارا و پایگاههای خبری اینترنتی این کشور نیز از ابعاد مختلف به این موضوع پرداختند.
یکی از نکات جالب توجه در سفر الشرع به آمریکا، این بود که هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه نیز در واشنگتن حضور داشت و گویی به این منظور به آمریکا رفته تا به دقت، اوضاع را از نزدیک نظارت کند و مراقب همه چیز باشد.
حالا به وضوح میتوان دید که ترکیه با وجود آن که برای تقویت روابط دمشق – واشنگتن در نقش کاتالیزور عمل کرده، اما از احتمال توافق پنهانی بین سوریه و آمریکا نگران است. چرا که پیشنهاد مستقیم دونالد ترامپ به احمد الشرع در مورد پیوستن سوریه به ائتلاف جهانی ضدداعش، از آن موضوعات امنیتی حساسی است که از بسیاری جهات، برای ترکیه نیز مهم است.
سفر الشرع به آمریکا، عملاً به دیدار سه جانبه مقامات آمریکا، سوریه و ترکیه تبدیل شد. چرا که هاکان فیدان و اسعد الشیبانی وزیر امور خارجه سوریه، هر دو با هم به دیدار همتای آمریکاییشان روبیو رفتند و علاوه بر این، فیدان در واشنگتن، با دو چهره اصلی تیم ترامپ در خاورمیانه یعنی با ویتکاف و باراک نیز دیدار و درباره مسائل مرتبط با سوریه و رژیم صهیونیستی اسرائیل، با آنها رایزینی کرد.
فیدان رویکرد ترامپ به مسئله سوریه را کاملاً سازنده خوانده و افزود که ترکیه این موضوع را مثبت ارزیابی میکند.
وزیر امور خارجه کابینه اردوغان، بر این موضوع نیز تاکید کرد که از دید آنکارا، وضعیت مناطق مربوط به دروزیها و کردها در سوریه همچنان نگرانکننده است و تمامیت ارضی سوریه باید حفظ شود.
با آن که بسیاری از رسانههای ترکیه دیدگاهی منفی نسبت به تام باراک فرستاده ویژه آمریکا در سوریه دارند، اما فیدان با لحنی تحسینآمیز درباره او گفت: «حضور باراک به عنوان سفیری که میتوانیم با او در مورد مسائل سوریه ارتباط مداوم داشته باشیم، کار ما را سرعت بخشیده است. البته او سرش بسیار شلوغ ست. او در پرونده سوریه، روابط بین طرفهای آمریکایی و سوری، مشکل در جنوب و اسرائیل و شمال و شمال شرقی را مدیریت میکند. حضور چنین سفیر و نماینده ویژهای، برای ما نیز فوقالعاده مهم و ارزشمند است».
من فقط 19 سال داشتم
برخی از تحلیلگران ترکیه و پایگاههای خبری اینترنتی این کشور، در پوشش خبر سفر الشرع، این بخش از سخنان او در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز آمریکا را برجسته کردند که وقتی از او، درباره گذشتهاش در القاعده و برداشت او درباره حملات 11 سپتامبر مورد سوال قرار گرفت، آرام گفت: «آن وقتها من فقط 19 سال داشتم. این مسائل مربوط به گذشته است و ما حالا درباره اکنون و آینده صحبت میکنیم».
کودتا، بسکتبال و دیپلماسی
مراد یتکین از تحلیلگران مشهور ترکیه، انتشار فایل ویدیویی مربوط به بازی بسکتبال احمد الشرع با فرماندهان نظامی آمریکایی در واشنگتن از گوشی تلفن همراه اسعد الشیبانی را موضوعی مهم و نمادین تلقی کرده و میگوید: «دو روز پس از لغو شدن تحریم علیه سوریه، احمد الشرع در واشنگتن، با ژورنالهای آمریکایی مرکز فرماندهی سنتکام، وارد میدان برای بسکتبال شد. دریاسالار بردلی کوپر و سرتیپ کوین لمبرت که دیروز با الشرع و شیبانی بسکتبال بازی میکردند، همان فرماندهانی هستند که قبلاً دستور داشتند احمد الشرع با نام قبلی جولانی را دستگیر کنند و در صورت مقاومت او را بکشند. اما این دو فرمانده، یک ماه قبل همراه با تام باراک، به دیدار مظلوم عبدی فرمانده کل قسد رفتند!»
یتکین در ادامه میگوید: «از هشتاد سال قبل، پای روسای جمهور سوریه به آمریکا نرسیده بود. اما حالا شاهد دیدار ترامپ و الشرع هستیم. این نکته تاریخی را به یاد بیاوریم که نخستین کودتایی که به دست سازمان جاسوسی سیای آمریکا صورت گرفت، همان کودتای سال 1949 در سوریه بود! در این چند دهه، فقط روسیه در لاذقیه و طرطوس پایگاه نظامی داشته و حالا آمریکا نیز میخواهد در قلمروی قسد و در نزدیک مرزهای سوریه با ترکیه و عراق، پایگاه خود را حفظ کند. حالا اسرائیل و ترکیه هم عملاً در سوریه حضور دارند و بنابراین، اردوغان و نتانیاهو نیز به نوعی با دیدار ترامپ – الشرع، درگیر هستند. هاکان فیدان هم به این دلیل به واشنگتن رفت که در یک توافق پنهانی، آمریکا و سوریه، ترکیه را کنار نگذارند! این در حالی است که پیامهای پنهانی اسرائیل برای قسد هم، برای ترکیه اهمیت فراوانی دارد. آن هم در شرایطی که یک جدال لفظی شدید بین ترکیه و اسرائیل در منطقه ادامه دارد و اسرائیل، راضی نیست سربازان ما در غزه به عنوان ضامن صلح، حضور داشته باشند».
نقشه ترامپ برای معرفی الشرع
عبدالقادر سلوی از تحلیلگران ارشد روزنامه حریت چاپ آنکارا و از روزنامه نگاران نزدیک به اردوغان، درباره دیدار الشرع – ترامپ میگوید: «آن بازی بسکتبال بین الشرع و ژنرالهای آمریکایی، یک تلاش رسانهای مهم بود. ترامپ میخواست با انتشار این ویدیو، به جامعه آمریکا نشان دهد که احمد الشرع را میتوان به شکلی دیگر تماشا کرد. هدف این بود که به مردم آمریکا تصور مثبتی از الشرع داده شود. استقبال ترامپ از احمد الشرع، نقطه عطفی برای آینده سوریه است. یادمان باشد، آمریکا تا همین یک سال پیش، برای سر او 10 میلیون دلار جایزه تعیین کرده بود! البته ترامپ اولین بار، به پیشنهاد اردوغان، در ریاض با الشرع دیدار کرد. حالا ترامپ با این دیدار، به اسرائیل هم پیام داده و میگوید: او آدمِ من است و من با او همکاری خواهم کرد».
سلوی در ادامه میگوید: «اسرائیل بزرگترین مانع ثبات سوریه است و ترامپ میخواهد به اسرائیل بگوید که تحت هر شرایطی، من از تمامیت ارضی سوریه حمایت میکنم. البته الشرع هم آن قدر زرنگ است که قبل از واشنگتن، راه مسکو را در پیش گرفته و با پوتین دیدار کرده بود. تصور میکنم پیام دیگر این دیدار، سیگنالی برای کردهای قسد است. ترامپ میخواهد، همسویی خود با اردوغان و الشرع را به آنان نشان دهد».
از کجا به کجا؟
یکی دیگر از تحلیلگران ترکیه به بررسی دیدار ترامپ - الشرع پرداخته، اسماعیل کاپان است. او در ستون تحلیلی خود در روزنامه ترکیه میپرسد: «آمریکا قبلاً الشرع را به عنوان رهبر تروریستهای القاعده میشناخت و برای کله او جایزه 10 میلیون دلاری گذاشته بود. اما حالا در کاخ سفید، با او دست میدهد! از کجا به کجا؟ حتی دیدیم که ژنرال بازنشسته دیوید پترائوس مدیر سابق سیا، با الشرع مصاحبه کرد و این حادثه را یکی از مهمترین لحظات زندگی خود توصیف میکند!»
کاپان در ادامه گفته: «البته درباره چرخشهای ناگهانی سیاست خارجی آمریکا نباید تعجب کنیم. گذشته الشرع، حضور او در القاعده، حبس طولانی در زندانهای عراق و موقعیت فعلی او، همگی شایان تامل و مطالعه است. البته ادعاهایی نیز مطرح شده و حتی گفته میشود که در همان دوران حبس، آمریکاییها روابط ویژهای با الشرع برقرار کردهاند. به عبارتی، میگویند که آمریکا از همان زمان، الشرع را برای چنین روزی پرورش داده است. او در ماه سپتامبر گذشته، اولین رئیس جمهور سوریه بود که پس از 58 سال در تریبون سازمان ملل در نیویورک، سخنرانی کرد. آمریکا از این به بعد، با سوریه چه خواهد کرد؟ مشخص نیست. واقعاً پیچیده و مبهم است. یادمان نرفته که ترامپ، آن اوایل همواره میگفت که کلید اصلی تحولات سوریه نزد اردوغان و ترکیه است. ولی حالا از آن حرفها نمیزند و تام باراک نیز عملاً خواستار تاسیس یک ساختار سیاسی جدید در سوریه است که شبه فدرال باشد. بنابر این فرجام ادغام یا عدم ادغام نیروهای قسد و ی.پ.گ در ارتش سوریه، نامعلوم است. آمریکا در این مدت، گامهای جدیدی در قبال سوریه برداشته است. در حالی که قبلاً صحبت از خروج کامل نظامیان آمریکایی از سوریه بود، امروز صحبت از نفوذ بیشتر و ایجاد پایگاههای جدید به میان آمده است. ماهیت لغزنده و نامتعادل سیاست خارجی ترامپ و دولت او بار دیگر آشکار شده است. ما منتظر خواهیم ماند و خواهیم دید که این سفر چه نتایجی به بار خواهد آورد. از یک سو، بازاری به ارزش حداقل دویست و هفتاد میلیارد دلار برای بازسازی و احیای سوریه وجود دارد و انتظار میرود شرکتهای آمریکایی سهم قابل توجهی از این بازار را به خود اختصاص دهند. از سوی دیگر، شرایطی که برای احیای وضعیت امنیتی بین اسرائیل و سوریه مورد بحث قرار گرفته است».
انتهای پیام/