نگاهی نو به میراث روایی شیعه در فصلنامه «علوم حدیث»

به گزارش خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، یکصد و هفدهمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «علوم حدیث» ویژه پاییز 1404 با هفت مقاله تخصصی در حوزه مطالعات حدیثی، به سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدکاظم طباطبایی، از سوی پژوهشکده علوم و معارف حدیثِ پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد. این شماره با رویکردی تحلیلی و انتقادی به بازخوانی متون، مفاهیم و کارکردهای روایات در زندگی فکری و اجتماعی مسلمانان پرداخته است.

در این شماره، نویسندگان در قالب مقالات پژوهشی متنوع، به بررسی ابعاد مختلف سنت حدیثی شیعه از منظرهای کلامی، زبانی و تاریخی می‌پردازند. از جمله، در مقاله‌ای با عنوان «تحلیل روایات بیانگر سختی و نفوذناپذیری مؤمن و نقش آن‌ها در الگوی افزایش مقاومت در برابر فشارهای اجتماعی ناسالم»، مفاهیم روان‌شناختی و اجتماعی نهفته در متون روایی تحلیل شده و نسبت میان ایمان، پایداری و سلامت اجتماعی تبیین می‌شود.

مقاله «شناسنامۀ حدیث؛ اهداف و مؤلفه‌ها» نیز طرحی تازه در سامان‌دهی اطلاعات روایی و بازتعریف شاخص‌های اعتبار حدیث را ارائه می‌دهد. در پژوهشی دیگر، علی میرزایی قصبه و سیدعلی دلبری به تحلیل دیدگاه‌های آیت‌الله خویی و آیت‌الله شبیری درباره وثاقت راوی از رهگذر «افتاء به روایات راوی» پرداخته‌اند؛ بحثی که با نمونه‌کاوی در روایت «یاسین ضریر» به یکی از مسائل مناقشه‌برانگیز علم رجال نوری تازه تابانده است.

در ادامه، محسن رفعت با مقاله‌ای با عنوان «ارزیابی تحلیلی متفرّدات عاشورایی خوارزمی در مقتل‌الحسین(ع)»، به واکاوی گزارش‌های منحصربه‌فرد و گاه چالش‌برانگیز این منبع تاریخی پرداخته و محمدعلی موحدی با پژوهشی درباره بازسازی کتاب الغیبة ابن سماعه، دو معضل بنیادین در فرایند احیای متون حدیثی را بررسی کرده است.

در بخش متون و نسخه‌پژوهی، محمد دهقانی فیروزآبادی با تصحیح انتقادی فرازهایی از مناجات شعبانیه بر اساس نقل مفاتیح‌الجنان، خوانشی دقیق‌تر از این متن عرفانی ارائه می‌دهد. همچنین صفیه سادات آقایی و احمد کریمی در مقاله «کلان‌راهبرد کتمان در حدیث امامیه و مسئله نقض اصول همکاری زبانی»، از منظری زبان‌شناختی به بررسی مفهوم تقیه و راهبردهای ارتباطی در احادیث امامیه پرداخته‌اند.

این شماره از فصلنامه «علوم حدیث» تصویری جامع از تنوع روش‌ها و رویکردهای نوین در پژوهش حدیثی ارائه می‌دهد؛ از تحلیل‌های فلسفی و معرفت‌شناختی تا نقدهای نسخه‌شناسانه و مطالعات زبانی. انتشار منظم این فصلنامه، جایگاه آن را به‌عنوان یکی از مراجع معتبر مطالعات حدیثی در جهان تشیع تثبیت کرده است.

گفتنی است، نسخه کامل مقالات این شماره در پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشگاه قرآن و حدیث در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.

انتهای پیام/