به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، در دل هر جامعهای، زنانی هستند که بیصدا اما مؤثر، ستون خانواده و جامعهاند؛ زنانی که با ایثار و خلاقیت، تاریخ را روایت میکنند و نسلهای بعد را روشن میسازند. مونا اسکندری، نویسنده و روایتگر همدانی، یکی از همین زنان است؛ زنی که قلمش را نه فقط برای نوشتن، بلکه برای ثبت خاطرات و روایت زندگیهایی که ممکن بود فراموش شود، به کار گرفته است. از داستانهای کودک و نوجوان تا زندگینامههای زنان و رزمندگان، آثار او آینهای است از پایداری، محبت و مسئولیتپذیری زن ایرانی. او با هر جمله، همدلانه تاریخ و تجربههای شخصی و جمعی را در هم میآمیزد و خواننده را دعوت میکند تا مسیر زندگی و مقاومت را از دید زنی ببیند که هم مادر، هم روایتگر و هم الگوی صبوری است.قلم او چراغ راه نسل امروز است و یادآور ارزشهایی که هرگز نباید فراموش شوند.
این نویسنده جوان در گفتوگویی تفصیلی با خبرنگار تسنیم در همدان، از مسیر دشوار روایتگری، ثبت خاطرات دوران دفاع مقدس، نقش زنان ایرانی در خانواده و جامعه، و اثر ادبیات در کاهش آسیبهای اجتماعی سخن میگوید.
تسنیم: علاقه شما به نوشتن چگونه شکل گرفت و چه نقشی خانواده داشت؟
اسکندری: نوشتن یک استعداد ذاتی است، اما پرورش آن نیازمند حمایت والدین است. پدرم در رشد خلاقیت و مادرم در پرورش روح و علاقه من به مطالعه نقش بسیار مهمی داشتند. آنها اهل کتاب و روزنامه بودند و همین باعث شد ما از کودکی به مطالعه علاقهمند شویم. بدون مطالعه، هیچ استعداد ذاتی به مرحله شکوفایی نمیرسد. تجربه من نشان داد که مطالعه و پژوهش عمیق، پایه هر نویسنده موفق است.
از قصههای کودکانه تا ثبت خاطرات دفاع مقدس
تسنیم: چه شد مسیر شما از ادبیات کودک و نوجوان به ثبت خاطرات و روایتهای مستند رسید؟
اسکندری: ابتدا داستان کودک و نوجوان مینوشتم و سالها با نشریات مختلف همکاری داشتم. شهید خوشلفظ، شوهر خالهام، مرا تشویق کردند که به حوزه ادبیات پایداری و ثبت خاطرات ورود کنم. بسیاری از راویانی که خاطرات ارزشمند دوران دفاع مقدس را داشتند، ممکن بود فراموش شوند. وظیفه من شد که آنها را ثبت کنم. پیش از آن، کتاب خاطرات خانم دباغ را نوشته بودم، اما بار پژوهش و مسئولیت ثبت خاطرات باعث شد که برای مدتی به سمت رمان و داستان کوتاه بروم.
رضایت راوی، بزرگترین مسئولیت
تسنیم: بزرگترین چالش شما در ثبت خاطرات چیست؟
اسکندری: کسب رضایت راوی مهمترین چالش است. اگر دیدگاه من با راوی اختلاف داشته باشد، مسئولیت دارم که او را متقاعد کنم تا روایت درست و معتبر ثبت شود. پژوهشهای سنگین و بیمهریهای بعد از چاپ کتاب خستگی زیادی دارد، اما هر بار نشانهای یادآوری میکند که مسیر درست را انتخاب کردهام.
زنان ایرانی ستون خیمه خانواده و فرمانده نامرئی
تسنیم: زنان ایرانی را در آثار خود چگونه تصویر میکنید؟
اسکندری: زن ایرانی ستون خیمه خانواده است؛ فرمانده نامرئی خانه و جامعه. او با ظرافت، عشق و ایثار خانواده را هدایت میکند. در دوران دفاع مقدس، زنان در پشت جبهه، پرستاری، آموزش و حمایت از رزمندگان نشان دادند که ایثار و اقتدار در کنار هم قابل تجلی است.
تسنیم: نقش ادبیات در کاهش آسیبهای اجتماعی چیست؟
اسکندری: هنرمند چراغ راهی است که جلوتر از جامعه قدم میگذارد و چالشها و اشتباهات را به تصویر میکشد. هنرمند واقعی میتواند هنجار و ناهنجاری را شناسایی کند و تأثیر مثبت و هدفمند بر جامعه بگذارد. آثار من تلاش میکنند با ارائه الگوهای واقعی و ملموس، راهکارهای نرم برای مقابله با آسیبهای اجتماعی ارائه دهند.
تسنیم: کتاب «عشق هرگز نمیمیرد» چه بازخوردی داشته است؟
اسکندری: این کتاب درباره زندگی شهید و همسرشان پروین سلگی است. بازخوردهای فراوانی از سراسر کشور داشتم و بسیاری از خوانندگان گفتند که این کتاب زندگی آنها را تحت تأثیر قرار داده است. بازخوردها نشان میدهد که روایت عشق، پایداری و ایثار، الهامبخش و تحولآفرین است.
از دانشجویی تا کسب رتبههای ملی و بینالمللی
تسنیم: مسیر حرفهای شما در نویسندگی چگونه شکل گرفت؟
اسکندری: فعالیت حرفهای من از دوران دانشجویی آغاز شد. ابتدا داستان کوتاه و مقالات کودک و نوجوان نوشتم، سپس مربیگری در کانون پرورش فکری و داوری جشنوارهها را تجربه کردم. بیش از 40 رتبه کشوری و بینالمللی کسب کردهام و این تجربیات به من کمک کرد درک عمیقتری از مخاطب پیدا کنم و آثارم را با هدف تأثیرگذاری واقعی طراحی کنم.
تسنیم: در مسیر نویسندگی، با چه موانع و بیمهریهایی مواجه شدید؟
اسکندری: در ابتدا حتی زمانی که مجموعه داستانی ارسال میکردم، برخی کارشناسان من را نابالغ قلمداد میکردند. این نقدها در آن زمان ناراحتکننده بود، اما بعد از گذشت سالها و کسب تجربه، اکنون متوجه میشوم که همین نقدها باعث رشد من شدهاند.
بیماری تلنگری برای قدر دانستن زمان
تسنیم: بیماری چه تأثیری بر زندگی و نگاه شما داشته است؟
اسکندری: سال 97 متوجه شدم که به سرطان مبتلا هستم. این تجربه تلنگری شد تا اهمیت زمان و زندگی را بهتر درک کنم و روی رفتار و کارهای خود دقت بیشتری داشته باشم. این بیماری باعث شد دیگر چیزهایی که قبلا مرا ناراحت میکرد برایم بی ارزش باشد و ارزش هر لحظه زندگی و گذر زمان را بیش از پیش احساس کردم.
تسنیم: توصیه شما به نسل جوان نویسندگان چیست؟
اسکندری: مطالعه کنید، آثار فاخر جهان را بخوانید، صبور باشید و مسیر یادگیری را ادامه دهید. نویسندگی مساوی با ممارست، صبوری، تلاش و بازنویسی است. هیچ نویسندهای بدون پشتکار و صبر نمیتواند اثر ماندگار خلق کند.
توانمندی در مدیریت خانواده و جامعه
تسنیم: زنان ایرانی امروز را چگونه میبینید؟
اسکندری: زنان امروز توانایی مدیریت بحرانهای خانوادگی و اجتماعی را دارند و در عین حال نقش پررنگ خود را در جامعه ایفا میکنند. آنها میتوانند معجزهآفرین باشند اگر فرصت و شرایط درست برای رشد و اثرگذاری داشته باشند.
تسنیم: زندگی شما چه درسهایی برای مخاطبان دارد؟
اسکندری: زندگی کوتاه و ارزشمند است. باید لحظهها را قدر بدانیم، از ناامیدی دوری کنیم و با امید پیش برویم. هنر و ادبیات میتوانند به عنوان چراغ راه، مسیر روشن برای جامعه و نسلهای آینده باشند.
تسنیم: چه عاملی باعث شد آثار شما اثرگذار و الهامبخش شوند؟
اسکندری: باور من به ثبت حقیقت، صبوری در پژوهش و تمرکز بر عشق، ایثار و پایداری زنان و مردان است. هر اثر من حاصل تلاشی است که گاهی با سختیهای فراوان همراه است، اما بازخورد خوانندگان نشان میدهد که این مسیر ارزشمند بوده است.
تسنیم: چه کتابهایی بیشترین تأثیر را بر زندگی مردم داشتهاند؟
اسکندری: کتابهای «مادر انقلاب» و «عشق هرگز نمیمیرد» بیشترین بازخورد را داشتند. بسیاری از مادران و دختران با خواندن این آثار تغییرات مثبتی در زندگی خود ایجاد کردند و آنها را به عنوان الگوهای واقعی پایداری و ایثار پذیرفتند.
تسنیم: چگونه پژوهش و مستندسازی خاطرات را مدیریت میکنید؟
اسکندری: پژوهش مستلزم دقت، صبر و حساسیت بسیار است. من قبل از چاپ، آثارم را به دوستان مورد اعتماد از هر قشر و سن میدهم تا نظرات و نقدهایشان را دریافت کنم. این فرآیند باعث میشود اثر نهایی دقیقتر و معتبرتر باشد.
تسنیم: نقش نقد در رشد شما چیست؟
اسکندری: نقد، بزرگترین استاد من است. نقدهای سازنده حتی قبل از چاپ کتاب، به من کمک میکند تا اثر خود را اصلاح و تقویت کنم. قبول نکردن نقد مساوی است با ایستادن در مسیر یکطرفه و محدود.
تسنیم: تجربه شما در انتقال ارزشهای دفاع مقدس چگونه بوده است؟
اسکندری: زنان و مردان دوران دفاع مقدس نمونههای بارز پایداری و ایثار بودند. ثبت خاطرات آنها، الهامبخش نسلهای جدید است تا بدانند که هر سختی، اگر با عشق و مسئولیت همراه باشد، قابل گذر است.
تسنیم: خانواده و فرزندان در زندگی شما چه نقشی دارند؟
اسکندری: من دو فرزند دارم، پسر 14 ساله و دختر 9 ساله. آنها منبع انگیزه و الهام هستند. تلاش میکنم علاوه بر فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی، به عنوان مادر نقش خود را در پرورش نسل آینده به خوبی ایفا کنم.
تسنیم: آیا مادر شدن در مسیر نویسندگی شما تداخل داشت یا به نوعی چالش ایجاد کرد؟
اسکندری: در ابتدا فکر میکردم بله، زیرا وقتی فرزند اولم به دنیا آمد، من در اوج ترقی و شهرت خودم بودم. به جایگاهی که میخواستم رسیده بودم، عنوانها و رتبههای مختلفی کسب کرده بودم و تصویر و برند مشخصی در ذهن مخاطبان و نشریات کشور ساخته بودم. نشریات و مجلات معتبر مایل بودند صفحه ثابت یا فعالیت ویژهای با من داشته باشند و حضورم پررنگ بود. وقتی فرزندم به دنیا آمد، این موقعیت به یک وقفه بزرگ و توقفگاه تبدیل شد و در ابتدا احساس یاس و ناامیدی کردم. فکر میکردم باید از جایگاهی که با سختی به دست آورده بودم فاصله بگیرم و بگذارم دیگران جلو بروند. اما نگاه و توصیه دوست عزیزم، خانم ضرابیزاده، مسیر ذهنی من را تغییر داد. ایشان گفت تو تجربه میکنی، تجربه مادر شدن و لحظاتی که داری را سپری میکنی، این تجربه در آینده در نوشتن تو مؤثر خواهد بود و کمک بزرگی برایت است؛ نگران نباش. اکنون وقتی به جایگاه فعلیام نگاه میکنم، میبینم که این تجربه نه تنها مانع نبود، بلکه مرا پختهتر کرد و کولهبار زندگی و نویسندگیام را پر و غنیتر ساخت. تجربه مادر شدن، آموختن صبر، مهربانی و مدیریت لحظات کوچک زندگی، مستقیماً به کیفیت آثار و عمق شخصیتپردازیهای من کمک کرد.
تسنیم: چه توصیهای به زنان صبور ایرانی دارید؟
اسکندری: به زنان میگویم که امید، پشتکار و صبوری، کلید موفقیت است. به هر چیزی که فکر میکنید، خواهید رسید. امید، نورانی و گرمکننده است، حتی اگر به هدف نهایی نرسیم.
تسنیم: برنامه آینده شما در نویسندگی چیست؟
اسکندری: ادامه مسیر روایتگری و ثبت خاطرات مستند، تمرکز بر داستانهایی با محوریت زنان و خانواده، و تولید آثار ادبی با الهام از زندگی واقعی مردم و بازتاب ارزشهای انسانی و فرهنگی ایران است. هدفم این است که آثارم هم الهامبخش و هم آموزشی باشند و نسلهای آینده را با ارزشهای پایداری و عشق آشنا کنند.
گفتوگو از: فائزه محمدی
انتهای پیام/