کتابخانه‌ها در شأن تمدن ایران نیست

به گزارش خبرگزاری تسنیم همدان, پنجمین دوره جایزه قلم هگمتانه و انتخاب کتاب سال استان همدان با حضور امرایی، معاون سیاسی و امنیتی استاندار همدان، جوادی، رئیس اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، حاجی‌بابایی، نایب‌رئیس دوم مجلس و نماینده مردم همدان و فامنین، همراه با جمعی از نویسندگان، پژوهشگران و فعالان فرهنگی، در مجتمع عین القضات همدان برگزار شد.

حمیدرضا حاجی‌بابایی در پنجمین جایزه قلم هگمتانه با بیان اینکه هیچ فناوری جای کتاب و قلم را نمی‌گیرد گفت: یک ماه پیش در کمیته‌ای متشکل از نمایندگان 73 کشور و حدود 40 عضو کمیته حقوق بشر، بحث اصلی این بود که با وجود همه ابزارها و فناوری‌های پیشرفته، از جمله هوش مصنوعی که با سرعت سرسام‌آور در حال رشد است، بشر باید دوباره به کتاب و قلم برگردد. هیچ چیز نمی‌تواند جای قلم را بگیرد؛ همه‌چیز از همان پیچش قلم و جوهری آغاز می‌شود که اثر می‌گذارد تا ما بخوانیم و بفهمیم.

وی با اشاره به جایگاه قلم در تعالیم اسلامی افزود: قلم آن‌قدر مهم است که خداوند در قرآن کریم به آن قسم خورده است. قلم نور است، حجاب اکبر است؛ اما اگر به‌درستی به کار نرود، می‌تواند دنیا را رشد دهد یا تخریب کند.

ضرورت حکمرانی بر هوش مصنوعی

نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی گفت: قدرت عقل و معرفت همراه با مدیریت و هوش مصنوعی می‌تواند انسان، جامعه و خانواده را رشد دهد یا موجب سقوط آن شود. هوش مصنوعی تازه آغاز شده و هنوز به تمامی امکاناتش نرسیده است. همان‌طور که یک هواپیما می‌تواند به مقصد برسد یا به کوه برخورد کند، این فناوری نیز نیازمند حکمرانی است.

حاجی بابایی افزود: در فضای مجازی مردم نمی‌دانند خبر درست چیست و غلط کدام است. همان‌طور که حکومت وظیفه دارد پزشکان کارآمد تربیت و تأیید کند تا مردم با خیال راحت سلامت خود را به آنان بسپارند، در حوزه هوش مصنوعی هم حکمرانی ضروری است تا حق مسلم مردم در اداره صحیح جامعه تامین شود.

ابهام؛ بزرگ‌ترین آسیب به علم و کتاب

وی با بیان اینکه ابهامات بزرگ‌ترین آسیب به علم، کتاب، دانش‌آموزان و دانشجویان است، تأکید کرد: اعتماد علمی حق مردم است. وقتی مردم و دانشجویان به منابع و آموزگاران خود اطمینان نداشته باشند، دریافت علم بسیار دشوار می‌شود.

نماینده مردم همدان در مجلس تأکید کرد: در جامعه ما 90 میلیون نفر مسئولیت دارند. همه مردم موظف‌اند برای حفظ قلم، کتاب و کتابخانه نقش ایفا کنند. کتاب وقتی نوشته و منتشر می‌شود، از دست نویسنده خارج می‌شود و هزاران برداشت از آن شکل می‌گیرد؛ حتی برداشت‌هایی که نویسنده خود به آن نرسیده باشد.

حاجی‌بابایی گفت: تنها کتابی که هیچ‌کس نمی‌تواند نظریه‌ای بالاتر از آن ارائه کند، قرآن است. علم آن بالاتر از همه علوم انسانی است و به همین دلیل معجزه است. اما در سایر علوم، انسان‌ها حق نظریه‌پردازی دارند؛ همان‌طور که بوعلی‌سینا نظریه داد و دیگران نیز حق دارند در چارچوب علمی نظریه او را رد کنند.

وی در ادامه با اشاره به کمبود سرانه کتابخانه‌ای در کشور گفت: متأسفانه سرانه کتابخانه‌های کشور در شأن تمدن ایران نیست. میزان کتاب‌خوانی در کشور خوب است اما قانع‌کننده نیست. اگر فرزندانمان را با کتاب آشنا و دوست کنیم—دوستی که هیچ‌گاه آسیب نمی‌زند و هم امن است و هم امین—بخش بزرگی از آسیب‌های اجتماعی از میان می‌رود.

فضای مجازی نباید جای کتاب را بگیرد

حمزه امرایی معاون سیاسی استانداری همدان نیز در پنجمین دوره جایزه قلم هگمتانه و انتخاب کتاب سال استان همدان گفت: تمدن‌ها زاده کتاب و کتابت هستند؛ تمدن ایران، مصر، چین و هند، هرکدام سه تا پنج هزار سال پیشینه دارند، یعنی از زمانی که اندیشه‌های بشری مکتوب شد و برای ما به یادگار ماند.

وی با اشاره به نمونه‌هایی از میراث مکتوب ایران افزود: سنگ‌نوشته‌های تخت‌جمشید و کتیبه‌های گنجنامه قرن‌ها دیده نشدند، اما در دویست سال اخیر خوانده شدند و تاریخ تمدن ما را دوباره برای ما زنده کردند.

معاون استاندار همدان توضیح داد که فلات ایران پیش از ورود آریایی‌ها نیز محل زندگی مردمانی بوده است، اما چون کتابت و خط وجود نداشت، آثار فرهنگی و اجتماعی آنان ثبت نشد و امروز اطلاعاتی از آن دوره در دست نیست. اگر امروز به تمدن ایرانی افتخار می‌کنیم، به‌خاطر کتابت و میراث مکتوبی است که سرنوشت این سرزمین را از هزاران سال پیش به ما رسانده است.

امرایی با اشاره به گسترش فضای مجازی در یکی دو دهه اخیر گفت: فضای مجازی فرصت است، اما نباید جای کتاب را بگیرد. درست است که کتاب الکترونیک و منابع دیجیتال وجود دارد و بسیاری مطالعه می‌کنند، اما فضای مجازی به معنای شبکه‌های اجتماعی، نباید ما را از کتاب دور کند.

وی تأکید کرد: فرهنگ مطالعه نیازمند مراقبت و پیگیری است و افزود: به آقای کریمی هم گفتم که باید مراقبت کنیم فرهنگ مطالعه ضعیف نشود. فضای مجازی باید کمک کند که کتاب و کتاب‌خوانی تقویت شود، نه اینکه جای آن را بگیرد.

انتهای پیام/‌