خبرگزاری تسنیم؛ لرستان: آموزشوپرورش لرستان در شرایطی قرار گرفته است که شاخصهای اصلی آن نیازمند بازخوانی و تحلیل دوباره است و بررسی آن تنها با استناد به یک شاخص یا یک گزارش امکانپذیر نیست.
شبکهای از عوامل آموزشی، مدیریتی، اقتصادی و اجتماعی نیز در کنار هم، وضعیت فعلی مدارس را شکل دادهاند. وجود 360 هزار دانشآموز، 28 هزار معلم، 4800 مدرسه و گستره وسیع جغرافیایی، آموزشوپرورش را به یکی از پیچیدهترین دستگاههای اجرایی لرستان تبدیل کردهاست.
در دیگر سو تغییرات اقتصادی و اجتماعی نیز بر کیفیت یادگیری و عملکرد دانشآموزان تأثیر مستقیم گذاشته و نقش خانواده، مدرسه و نظام مدیریتی را بیش از گذشته برجسته کرده است.
.
لرستان دارای حدود 4750 مدرسه در قالب دولتی و غیردولتی است، اما توزیع نامتوازن جمعیت دانشآموزی، مهاجت روستایی، و تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ، باعث شده بخشی از مدارس با تراکم بالا و بخشی دیگر با کلاسهای کمجمعیت اداره شوند.
آموزشوپرورش مجموعهای از دلایل اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی را برای این وضعیت مطرح میکند و برنامهای با محور ارتقای عملکرد تحصیلی به مناطق ابلاغ کردهاست.
از سوی دیگر، وجود 2900 کلاس چندپایه، نیاز به توسعه زیرساختهای هوشمندسازی و تجهیزات مدارس، و ضرورت تقویت آموزشهای مهارتی و هدایت تحصیلی، از مواردی است که آموزشوپرورش لرستان با آن روبهرو است.
مباحث دخالتهای سیاسی در انتصابات، وضعیت حقوق و مزایای فرهنگیان، کیفیت فضاهای آموزشی، و نحوه اجرای سند تحول بنیادین نیز جزو پرسشهای جدی افکار عمومی و جامعه فرهنگیان است.
سید عیسی سهرابی، مدیرکل آموزشوپرورش لرستان، در گفتوگوی تفصیلی با تسنیم تلاش میکند تصویری دقیق و شفاف از درون به نظام آموزشی این استان را ارائه کند؛ تصویری مبتنیبر آمار، برنامهها، محدودیتها و واقعیتهای میدانی.
تسنیم: لرستان چه حجم جمعیتی از دانشآموزان و معلمان را پوشش میدهد؟
لرستان360 هزار دانشآموز و 28 هزار معلم شاغل دارد. از این تعداد، 2500 نفر دانشجویان متعهد خدمت هستند و 25 هزار و 500 نفر در مدارس و ادارات فعالیت میکنند. 4750 مدرسه دولتی و غیردولتی نیز در سطح این استان فعال است.
تسنیم: یکی از مطالبات همیشگی، کاهش تراکم کلاسهاست. وضعیت تراکم دانشآموزی در لرستان چگونه است؟
تراکم بالای دانشآموز در برخی مناطق یکی از چالشهای جدی ماست. این مشکل بخشی به ساختار آموزشی کشور برمیگردد و بخشی به تنوع بیش از حد مدارس.
ما دو نوع مدرسه داریم. مدارس فراگیر که همه دانشآموزان بدون تفکیک خاصی در آنها حضور مییابند و مدارس تفکیکی مانند مدارس استثنایی، سمپاد، شاهد، هیئتامنایی که دانشآموزان بر اساس استعداد یا شرایط خاص تقسیم میشوند.
این تعدد مدارس باعث شده بخشی از خانوادهها تمایل بیشتری برای ثبتنام در مدارس خاص داشته باشند و در مقابل، تراکم در مدارس عادی دولتی بالا برود و کیفیت کاهش یابد.
تسنیم: سرانه فضای آموزشی لرستان در چه وضعیتی است؟
سرانه فضای آموزشی لرستان 5/14 است، درحالیکه میانگین کشور 5/10 اعلام شدهاست. اما این تنها یک میانگین کل است. در مناطق روستایی بهدلیل مهاجرت، مدارس بزرگ با تعداد کم دانشآموز اداره میشوند و همین موضوع میانگین را بالا نگه میدارد. در مقابل، در شهرها سرانه کاهش یافته و تراکم بالای کلاسها را شاهدیم. برنامه ارتقای کیفیت مدارس عادی دولتی در لرستان آماده شده و هفته آینده ابلاغ میشود.
تسنیم: وضعیت هوشمندسازی و تجهیزات آموزشی در مدارس لرستان چگونه است؟
فضای آموزشی و تجهیزات هوشمندسازی از مواردی است که خانوادهها بسیار روی آن حساس هستند. در سند تحول بنیادین دو محور ارتقای کیفیت فرآیندهای آموزشی و توسعه عدالت آموزشی وجود دارد.
دولت نگاه ویژهای به محرومیتزدایی از فضاهای آموزشی دارد و در بازدیدهای استانی این موضوع را بهطور ویژه پیگیری میکند. توسعه فناوریهای نوین آموزشی نیز در دستور کار است. البته هنوز یک سامانه جامع و دقیق برای ثبت تجهیزات مدارس وجود ندارد، اما در حال طراحی است.
تسنیم: میانگین نمرات دانشآموزان لرستان مدتهاست پایین گزارش میشود. علت چیست؟
میانگین نمرات نهایی پایه دوازدهم در لرستان 8/99 است که حدود یک نمره پایینتر از میانگین کشوری است و جایگاه این استان طی سالهای اخیر تقریباً ثابت ماندهاست.
این موضوع تکعاملی نیست و ریشههای آن در عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ساختاری و مدیریتی قرار دارد. برای مثال در شهرستانهای صنعتی، دانشآموزان بیشتر بهسمت مدارس فنیوحرفهای میروند که به حفظ میانگین نمرات کمک میکند.
اما در شهرستانهای غیرصنعتی، هدایت تحصیلی کمتر موفق بوده و دانشآموزان به رشتههایی میروند که تناسبی با استعدادهایشان ندارد و همین موضوع سطح عملکرد تحصیلی را پایین میآورد.
تسنیم: برای ارتقای عملکرد تحصیلی چه برنامهای تدوین کردهاید؟
برنامه جامعی تهیه شده که به مناطق و شهرستانها ابلاغ شدهاست. در این برنامه نقش سه ضلع اصلی تعلیموتربیت بهصورت کامل تعریف شده و شامل خانواده، مشاوران تحصیلی و آموزش رسمی و غیررسمی است.
در کنار اینها، فعالیتهای هدفمند برای کنکور و المپیادها نیز دیده شدهاست. لرستان در این حوزه موفقیتهایی کسب کرده؛ تنها در سال گذشته 298 نفر در رشتههای مختلف در دانشگاههای برتر پذیرفته شدند که 144 نفر آنها در رشته پزشکی بودهاند.
تسنیم: وضعیت زیرساختها بهویژه سیستمهای سرمایشی و گرمایشی مدارس چگونه است؟
برنامهریزی کردهایم که کمترین مشکل در این بخش ایجاد شود. تعمیرات جزیی توسط مدیران و واحدهای آموزشوپرورش انجام میشود و تعمیرات اساسی در اختیار اداره کل نوسازی مدارس است.
تسنیم: ارتباط بین خانواده و مدرسه نقش تعیینکنندهای در کیفیت آموزش دارد. چه برنامهای برای تقویت این ارتباط دارید؟
واحد انجمن اولیا و مربیان ساختار اصلی ما در این زمینه است. در برخی مدارس این ارتباط بهخوبی شکل گرفته، اما در برخی دیگر نیاز به تقویت دارد. یک نرمافزار جامع ارتباطی در حال طراحی است که ارتباط سه ضلع خانواده، دانشآموز و معلم را بهصورت ساختاری، پایدار و بلندمدت برقرار خواهد کرد.
تسنیم: آسیبهای اجتماعی از دغدغههای جدی خانوادههاست. آموزشوپرورش لرستان چه برنامهای برای پیشگیری دارد؟
موضوع آسیبهای اجتماعی برای ما یکی از محورهای اصلی فعالیتهاست و در چارچوب ائتلاف «نماد» با حضور 14 تا 15 دستگاه اجرایی دنبال میشود. این ائتلاف برنامههای آموزش و پیشگیری را بهصورت مشترک اجرا میکند تا دانشآموزان در برابر تهدیدات اجتماعی آگاه و توانمند شوند. همکاری بینبخشی در این حوزه تقویت شده و نتایج قابلقبولی نیز مشاهده کردهایم.
تسنیم: در بسیاری از مناطق لرستان کلاسهای چندپایه وجود دارد. برای ارتقای کیفیت آموزشی در این کلاسها چه اقداماتی انجام شدهاست؟
در لرستان 2900 کلاس چندپایه فعال است. طبیعتاً مدیریت این کلاسها دشواریهای خاص خود را دارد و معلمان باید مهارتهای بیشتری نسبت به کلاسهای تکپایه داشته باشند. بههمین دلیل در دستور کار قرار دادهایم که دورههای توانمندسازی ویژه برای این معلمان برگزار شود، روشهای نوین تدریس در کلاسهای چندپایه آموزش داده شود، و مهارتهای مدیریت کلاس تقویت شود.
تسنیم: یکی از گلایهها همواره دخالتهای سیاسی در انتصابات است. در این زمینه چه رویکردی داشتهاید؟
ما تلاش کردهایم آموزشوپرورش لرستان را تا حد امکان از فشارها و ملاحظات سیاسی دور نگه داریم. انتصابات مدیران باید قانونمحور، شفاف و مبتنیبر شایستگی باشد، نه بر اساس سلایق سیاسی.
رویکرد ما این بوده که فرآیند انتصابات در چهارچوب ضوابط انجام شود و این موضوع را یکی از اصول اساسی مدیریت خود میدانیم.
تسنیم: وضعیت حقوق و مزایای فرهنگیان چگونه است؟ آیا استان نقشی در بهبود آن دارد؟
مسائل مربوط به حقوق، مزایا و احکام فرهنگیان عمدتاً در سطح قانون و وزارتخانه تعیین میشود و استانها دخالت مستقیمی در آن ندارند. ما تلاش کردهایم از ظرفیتهای محلی برای کاهش هزینههای معیشتی فرهنگیان استفاده کنیم. نمونه روشن آن درمانگاه فرهنگیان است که در سال 1398 از محل مابهالتفاوت تعرفهها حدود 3/8 میلیارد تومان به خانوادههای فرهنگیان کمک کرد. این حمایتها در ادامه نیز دنبال میشود تا بخشی از فشار اقتصادی از دوش فرهنگیان برداشته شود.
تسنیم: مأموریت اصلی آموزشوپرورش لرستان را چه میدانید؟
تعلیموتربیت یک مأموریت بزرگ، دشوار و پرهزینه است و نتایج آن معمولاً بلندمدت دیده میشود. تمرکز ما بر اجرای سند تحول بنیادین و بهویژه ارتقای میانگین نمرات و عملکرد تحصیلی دانشآموزان، رفع محرومیت از فضاهای آموزشی، کاهش آسیبهای اجتماعی، و بهبود کیفیت مدارس عادی دولتی است.
هدف ما این است که جایگاه آموزشوپرورش لرستان با شایستگی مردم هماهنگ شود و بتوانیم ظرفیتهای بالقوه را به نتایج ملموس تبدیل کنیم.
تسنیم: وضعیت کنونی آموزشوپرورش لرستان را چگونه ارزیابی میکنید؟
قضاوت دقیق درباره وضعیت آموزشوپرورش مستلزم نگاهی همهجانبه به تمام ابعاد آن است. اگر شاخص پیشرفت تحصیلی را بهعنوان نمونه در نظر بگیریم و میانگین نمرات دانشآموزان را معیار قرار دهیم، باید بگویم جایگاه استان ما مناسب نیست. اما از نظر استعدادهای انسانی و ظرفیتهای معلمان، وضعیت مطلوب و امیدوارکننده است.
در حوزه فرآیندهای آموزشی نیز برخی روندها مثبت بوده و خروجیهای خوبی داشتهاند. جایگاهی که امروز آموزشوپرورش لرستان در آن قرار دارد، متناسب با ظرفیت و توان واقعی جامعه دانشآموزی و فرهنگیان نیست و دلایل متعددی برای این وضعیت وجود دارد.
گفتوگو: مرتضی نامدارزاده، فاطمه نیازی
انتهای پیام/644/.