به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، رضا بخشی آنی معاون سابق اقتصادی معاونت علمی ریاست جمهوری به عنوان دبیر علمی دوازدهمین نشست سالانه اقتصاد مقاومتی گفت: نظم نوین جهانی مسیری است که به تازگی شروع شده است. دوازده سال پیش آغاز تحریمهای تشدید شده بود و آمریکا به تنهایی در راس قدرت بود. سوال این است که چرا خود آمریکا نظم گذشته را برهم زده و نظامات جهانی را تضعیف میکند؟ به نظر میرسد که خود آمریکا قصد برهم زدن نظم گذشته است. در نتیجه این سوال وجود دارد که چه سیاستی را دنبال میکند؟
وی افزود: در مقابل شاهد هستیم که چین بیش از آمریکا برای حفظ قواعد گذشته تلاش میکند. قاعدتاً انتظار این بود که چین تغییر دهنده نظم موجود باشد. در نتیجه رفتار چین نیز محل سوال است. چرا آنها سعی میکنند رفتار مخرب آمریکا را کنترل کنند؟
سوال دیگر نقش ایران است. ایران در گذشته تاریخی خود چالشها را تجربه کرده است. بنابراین قابلیت شبیهسازی با تاریخ گذشته وجود دارد. سوال کلیدی این است که از جهت روند گذشته فرصتها قابل تحقق است یا بحرانها تشدید میشود. ایران در چنین شرایطی چگونه باید از فرصتها استفاده کند؟
تحلیل ساختارهای قدرت؛ نظم جدید یا شبکهای متغیر
ابراهیم متقی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پنل علمی این همایش گفت: واقعیت این است که نظم جدید ماهیت ساختاری ندارد. ما در یک شبکه قرار داریم و این شبکه ساختار ثابت ندارد. ویژگی اصلی اقتصاد سرمایه داری همین است. به همین دلیل است که آمریکا بسیاری از نهادهای اقتصاد جهانی را شکل داد و امروز باید آنها را تضعیف کند. علت این است که این نهادها انباشت لازم برای موج جدید اقتصادی را به وجود آوردند. معمولا ما در ابتدا موفق هستیم اما بعد از چندین سال بعضاً دچار زوال موضوعی و بخشی می شویم.
درسهای تاریخی از فروپاشی شوروی
وی ادامه داد: چرا اتحادیه شوروی در وضعیت فروپاشی قرار گرفت. چرا در 1980 به چالشهای امنیتی رو به رو شد؟ بسیاری از این چالشها را ما در دهه سوم قرن 21 با آن مواجه شدیم. چالش اصلی این بود که بخش قابل توجهی از درآمد ملی را به حوزههایی از نظامی گری داد که مربوط به عصر پیشین بود. در حوزههایی هزینههای نظامی و امنیتی کرد که در آن بیگانه تلقی می شد.
این درسهای تاریخ به ما میگوید اگر راهی که دیگران رفتند و دچار شکست شدند را طی کنیم ما نیز شکست میخوریم. اتحادیه جماهیر شوروی در حالی دچار مشکل شد که آمریکا وارد عصر نیمه هادی ها شد که شوروی درجا میزد. مسیرهای این اتحادیه باید از مسکو عبور میکرد. نمادی از اقتدار گرایی بود. این کار با ذات فضای شبکه و تکنولوژی ارتباطی امروز معنا پیدا نمیکند.
ضرورت عبور از پارادایمهای قدیمی و ورود به عصر تکنولوژی
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه در شرایط موجود اقتصادی میتواند موفق شود که در شبکه قرار بگیرد، گفت: برای حضور در این زنجیره باید متمرکز بود انباشت ایجاد کرد. این انباشت از دو طریق محقق میشود. اول منابع انسانی و دوم منابع است. در دورانی که میتوانستیم از این سرمایه ملی برای گذار در مسیر ارتقاء استفاده کنیم این کار را نکردیم. در این کار ریسک وجود دارد. وقتی نگاه این باشد که جاده بپیچد و ما نپیچیم، در مسیر سقوط قرار میگیریم.
در سال 1404 که باید در مسیر رویکرد 25 ساله باشیم، رشد اقتصادی امسال بیش از 4.7 درصد منفی است. این یعنی تکنولوژی جهانی در حال تحول است اما ما حرفهای قدیم را میزنیم. توسعه نیازمند ذهنیت بروز شده است. در نتیجه فکر میکنم در فضای فعلی دوران گذاری داریم به شرط آنکه از پارادایمهای که منجر به درجا زدن ما شده است عبور کنیم.
آینده اقتصاد جهانی؛ تصمیمگیری چندحرکتی و گذار به فناوریهای نو
وی تاکید کرد: به تعبیر مقام معظم رهبری باید در تغییر هر مهره شطرنج 4 حرکت بعدی طرف مقابل را پیشبینی کنیم. ترامپ هزینه حوزه محیط زیست را وتو کرد و در عوض آن را به حوزه هوش مصنوعی اختصاص داد. در اقتصاد جهانی نباید تنها یک مدار را ببینیم. اقتصاد جهانی از یک سو به سمت اقتصاد لوکال(محلی یا منطقهای) میرود و از سوی دیگر به سمت جهانیسازی. مزیتهای نسبی ما در کدام بخش است؟ توسعه بدون تکنولوژی رخ نمیدهد و نمیتوان این تحول بنیادین را ایجاد کرد.
انتهای پیام/