به گزارش خبرگزاری تسنیم از بابل، یکی از موضوعات مهمی که این روزها بحثهای فراوانی بین مسئولین و کارشناسان به راه انداخته است، موضوع کشت دوم برنج «رتون» یا «دوباره نوج» است.کشت دوم برنج در اقتصاد کشاورزی مازندران نقش مهمی ایفا میکند.
کشت دوم برنج در مازندران طی یک دهه اخیر نه تنها بهعنوان یک روش کشاورزی سنتی بلکه بهعنوان یک راهکار اقتصادی و راهبردی تثبیت شده است این شیوه که به دو روش «دوباره نشاء» و «دونوج» (رتون) انجام میشود، پاسخی به نیاز روزافزون بازار داخلی و راهی برای افزایش بهرهوری اراضی شالیزاری مازندران است.
ارزش افزوده و کیفیت محصول
برنج طارم محلی یا دونوج به دلیل استفاده کمتر از سموم، کیفیت بالاتر، عطر و طعم و پخت عالی در بازار با حدود 20 درصد قیمت بیشتر نسبت به برنج کشت اول عرضه میشود. بسیاری از کشاورزان به دلیل کیفیت عالی در پخت، دونوج را برای مصارف شخصی خود نگه میدارند.
این اختلاف قیمت نشاندهنده ارزش افزودهای است که کشاورزان از طریق کشت دوم به دست میآورند و همین امر انگیزهای قوی برای توسعه این روش در سطح استان ایجاد کرده است.
مازندران با تولید بیش از یک میلیون تن برنج، 42درصد نیاز کشور را تأمین میکند. کشت دوم علاوه بر افزایش تولید، موجب تنوع درآمدی کشاورزان و کاهش ریسک اقتصادی ناشی از وابستگی به یک فصل برداشت میشود. تولید برنج دونوج بهعنوان محصولی سالم و بیولوژیک، میتواند جایگاه مازندران را در بازارهای داخلی و حتی صادراتی تقویت کند.
تجربه کشاورزان محلی
احمدرضا نیری، کشاورز بابلی، به تسنیم گفت: من یک هکتار زمین کشاورزی دارم که هر ساله نصف این زمین را به کشت رتون اختصاص میدهم. نصفی از برنج رتون را میفروشم و نیم دیگر را برای مصرف خودم و فرزندانم نگه میدارم.»
نیری دلیل این کار را چنین بیان کرد: دوباره نوج نیاز به کود و سم زیاد مانند کشت اول ندارد، برای همین سالمتر است و عطر، طعم و پخت بسیار خوبی دارد.
این کشاورز بابلی افزود: قیمت کشت دوم نسبت به کشت اول بالاتر است و خریداران و طرفداران فراوانی دارد.
وی توضیح داد: کشت دوم اگر به صورت دوباره نشاء باشد، نیازمند سم و کود است؛ اما اگر به صورت رتون یا دوباره نوج باشد، چون از ریشه کشت اول با آبیاری دوباره شروع به جوانهزنی و رشد مجدد میکند، کود کمتری نیاز دارد زیرا ریشه دارد.
احمد کمالی کشاورز اهل قائمشهر به تسنیم از کشت دوم گفت: معمولا برنجکاران در کشت دوم از کود و سم کمتری استفاده میکنند برای همین بیشتر این محصول را برای خوراک سالانه خود ذخیره میکنند. امسال من پنج هزار متر را به کشت دوم اختصاص دادم اما با کمبود آب مواجه شدم و محصولم از کیفیت خوبی برخوردار نبود.
وی افزود : افرادی که از آب سرانه یا آب آبندان استفاده کردند محصول بهتری داشتند تا ما که از آب چاه برای آبیاری شالی استفاده کردیم چون در اواخر تابستان سفره های زیر زمینی خالی از اب شدند وما با خشکی زمین مواجه شدیم.
آمار تولید در بابل و مازندران
شهیدیپور، مدیر جهاد کشاورزی بابل، به تسنیم گفت: برداشت کشت دوم برنج در مازندران به پایان رسید؛ تنها در شهرستان بابل بیش از 115هزار تن شلتوک تولید شد. این دستاورد نشاندهنده ظرفیت بالای اراضی شالیزاری استان و نقش راهبردی کشت دوم در تأمین امنیت غذایی کشور است.
وی افزود: برداشت رتون در 8330 هکتار با متوسط عملکرد 2100 کیلوگرم در هکتار و مجموع تولید 17493 تن شلتوک انجام شد. کشت مجدد در 25700 هکتار با متوسط عملکرد 3800کیلوگرم در هکتار و مجموع تولید 97660 تن شلتوک بود.
شهیدیپور عنوان کرد: «اجرای مکانیزه عملیات برداشت علاوه بر کاهش هزینهها، سرعت کار را افزایش داده و نشاندهنده حرکت کشاورزی منطقه به سمت مدرنسازی و بهرهوری بیشتر است.»
وی اظهار کرد: برداشت رتون برنج در هشت هزار و 330 هکتار معادل صد درصد از مزارع پرورش رتون این شهرستان انجام شد. برداشت برنج رتون به صورت مکانیزه انجام شد و متوسط برداشت 2 هزار و 100کیلوگرم در هکتار بود که برای سال جاری 17هزار و 493 تن شلتوک برنج رتون در این شهرستان برداشت شد.
این مقام مسئول تصریح کرد: برنج از جمله محصولات تولیدی راهبردی محسوب میشود که جهاد کشاورزی حمایت از تولیدکنندگان این محصول را از وظایف مهم خود میداند.
بر اساس آمار جهاد کشاورزی مازندران، امسال کشت پرورش رتون در 40 هزار هکتار و نشاکاری مجدد برنج در 80 هزار هکتار از شالیزارهای استان انجام شد. هماکنون شالیکاران استان سخت مشغول برداشت رتون بهویژه در اراضی حوزه آبریز هراز واقع در شهرستانهای آمل، بابل، فریدونکنار، محمودآباد و بابلسر هستند.
افزون بر 17هزار تن شلتوک برنج رتون در بابل تولید شد
شهیدیپور، معاون سازمان و مدیر جهاد کشاورزی بابل، اعلام کرد: در سال زراعی جاری کشت مجدد برنج در سطحی معادل 25 هزار و 700هکتار از اراضی شالیزاری این شهرستان انجام شد و تمامی این مزارع به طور کامل برداشت گردید.
وی با اشاره به مدیریت مزرعهای در اجرای این طرح افزود: عملیات برداشت به صورت مکانیزه در تمامی مزارع کشت مجدد صورت گرفت که این امر موجب افزایش سرعت و کاهش هزینههای تولید شد.
بر اساس آمار ارائهشده، متوسط عملکرد تولید شلتوک در هر هکتار 3800 کیلوگرم بوده است. در مجموع، از کشت مجدد امسال حدود 97 هزار و 660 تن شلتوک در شهرستان بابل تولید شد.
مدیر جهاد کشاورزی بابل تأکید کرد: تحقق این میزان تولید نشاندهنده ظرفیت بالای اراضی شالیزاری شهرستان و نقش مهم کشت مجدد در تأمین نیاز بازار داخلی به برنج است.
نگاه کارشناسان
احمدزاده، کارشناس کشاورزی، به تسنیم گفت: کشت دوم برنج در مازندران را میتوان یک مدل پایدار کشاورزی دانست که همزمان سه هدف را دنبال میکند: افزایش تولید و امنیت غذایی کشور، ارتقای کیفیت محصول و سلامت مصرفکنندگان، و همچنین تقویت درآمد و توان اقتصادی کشاورزان.
این کارشناس افزود: با توجه به افزایش تقاضا برای برنج باکیفیت، حمایت نهادی و سرمایهگذاری در مکانیزاسیون و مدیریت منابع آب میتواند جایگاه مازندران را بهعنوان قطب بیرقیب تولید برنج در ایران تثبیت کند.
به گزارش تسنیم،کشت دوم برنج در مازندران دیگر یک تجربه محدود نیست؛ بلکه بهعنوان یک سیاست تولیدی راهبردی در حال شکلگیری است. پایان برداشت در بابل با تولید بیش از 115 هزار تن شلتوک تنها در یک شهرستان، نشاندهنده ظرفیت عظیم این استان در تأمین نیاز بازار داخلی و کاهش وابستگی به واردات است.
این روند اگر با حمایتهای بیشتر در زمینه تأمین آب، مکانیزاسیون و بازاررسانی همراه شود، میتواند نه تنها اقتصاد کشاورزی مازندران بلکه امنیت غذایی کشور را در سالهای آینده تضمین کند.
انتهای پیام/