به گزارش خبرنگار تسنیم از کرمانشاه، امروزه بسیاری از رویکردهای موجود در نهادها و سازمانها و سیاستگذاریها در خصوص مسائل معلولین اعم از مسائل پزشکی، بیمهها، فضای معماری و شهری نامناسب پدیده معلولیت را یک امر فردی یا نهایتاً امری وابسته و مرتبط به خانواده فرد معلول میپندارند.
چون بار سنگین این موضوع تنها بر روی دوش خانواده گذاشته میشود، خانواده نمیتواند از عهده آن برآید در نتیجه هم خانواده دچار مشکلات عدیده ای میشود و هم به جای آنکه معلولیت فرد تقلیل یابد، مشکل وی به عنوان ضعف و ناتوانی فردی تلقی میشود و این موضوع را که «تو معلول هستی»، «تو ناتوانی»، «تو باید به دیگری تکیه کنی» به وی القا میکند.
در نهایت، عواقب این امر به دلیل عدم بهرهگیری جامعه از نقش ها و پتانسیل های این افراد و پرداخت هزینه های مختلف اجتماعی دامن گیر خود جامعه نیز میشود.
پیشگیری در ارتقا سلامت عمومی جامعه و کاهش هزینههای بهداشتی نقش عمدهای دارد که در سالهای اخیر برای غلبه و جلوگیری از بروز معلولیت توجه بیشتری به آن شده است.
غربالگری یکی از راهکارهای مؤثر در پیشگیری از معلولیتها و کاهش شیوع آنها در جوامع است. غربالگری شامل مجموعهای از آزمایشها و ارزیابیهایی است که به منظور شناسایی زودهنگام عوامل خطر یا نشانههای اولیه بیماریها و ناهنجاریهایی که ممکن است منجر به معلولیت شوند، انجام میشود.
در این گفتوگو، احمدرضا درخشنده معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان کرمانشاه مهمترین مأموریت سازمان بهزیستی را خدمت به جامعه افراد دارای معلولیت میداند و میگوید: خدمت به جامعه افراد دارای معلولیت و ارتقای سطح سلامت عمومی جامعه از مأموریتهای مهم سازمان بهزیستی است.
نقش معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی در پیشگیری از معلولیتها و ارتقای سلامت جامعه
تسنیم: چگونه معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی از طریق برنامههای پیشگیرانه و غربالگری، میتواند در کاهش بروز معلولیتها و ارتقای سطح سلامت عمومی جامعه نقش ایفا کند؟
درخشنده: معاونت توانبخشی یکی از ارکان اصلی سازمان بهزیستی است که مأموریت آن خدمت به جامعه افراد دارای معلولیت و همچنین ارتقای سطح سلامت عمومی جامعه است.
این معاونت از طریق اجرای برنامههای پیشگیرانه و غربالگری در زمینههای ژنتیک، بینایی و شنوایی تلاش میکند تا از بروز ناتوانی و معلولیت در مراحل اولیه پیشگیری کند.
هدف اصلی ما جلوگیری از بروز معلولیت در جامعه است، اما اگر معلولیتی ایجاد شود، سازمان بهزیستی با تشخیص زودهنگام و اقدامات توانبخشی بهموقع، از تشدید و عمیقتر شدن آن جلوگیری میکند و در گام بعدی با ارائه خدمات درمانی، تجهیزات و آموزشهای توانبخشی به افراد، زمینه بازگشت آنها به زندگی اجتماعی فراهم میشود.
تسنیم:طبق آمار ارائه شده، چه تعداد کودک در طرح غربالگری بینایی سال گذشته شرکت کردهاند و درصد پوشش این طرح چقدر بوده است؟
درخشنده: بهزیستی هر ساله طرح غربالگری بینایی کودکان 3 تا 6 سال را اجرا میکند که در سال گذشته بیش از 85 هزار کودک از مجموع 91 هزار نفر مورد غربالگری قرار گرفتند؛ پوششی بیش از 90 درصدی که نشاندهنده موفقیت این طرح در پیشگیری از کمبینایی و نابینایی است.
تسنیم: آمار افراد نابینا و کم بینا در استان و کشور که تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند؟
درخشنده: 7107 نابینا و کمبینا در استان کرمانشاه وجود دارد که از این تعداد 904 نفر نابینای کامل، حدود 3000 نفر کمبینای خفیف، 1200 نفر کمبینای متوسط و 1800 نفر کمبینای شدید هستند.
در کشور نیز بیش از 250 هزار نفر نابینا و کمبینا تحت پوشش بهزیستی قرار دارند و این آمار همچنان در حال افزایش است.
اقدامات بهزیستی برای اشتغالزایی و استقلال مالی و مهارت آموزی معلولان
تسنیم: چه برنامههایی برای تقویت استقلال مالی و اشتغال پایدار معلولان در نظر گرفته شده است؟
درخشنده: اقدامات بهزیستی برای اشتغالزایی نابینایان شامل پرداخت تسهیلات کمبهره خوداشتغالی، پرداخت حق بیمه سهم کارفرما و پرداخت کمکهزینه ارتقای کارایی معلولان است که از جمله حمایتهای سازمان برای کارفرمایانی است که افراد دارای معلولیت را به کار میگیرند.
در برخی موارد، بهزیستی تا 50 درصد از حقوق مصوب اداره کار را به عنوان مشوق به کارفرمایان پرداخت میکند.
ایجاد پنلهای خورشیدی انفرادی و تجمیعی، تشکیل گروههای همیار و خودیار، پرداخت سرمایه کار بلاعوض و راهاندازی میز کاریابی ویژه معلولان و نابینایان از دیگر برنامههای این معاونت برای تقویت استقلال مالی و اشتغال پایدار است.
با توجه به تفاهمنامه سازمان بهزیستی با سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور، افراد دارای معلولیت میتوانند به صورت رایگان یا نیمبها در دورههای مهارتآموزی شرکت کنند تا مهارتهای لازم برای ورود به بازار کار را کسب نمایند.
اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان پشتوانه حقوقی فعالیتهای بهزیستی است و طبق این قانون، تمامی دستگاههای اجرایی مکلفند حداقل سه درصد از سهمیه استخدام خود را به معلولان اختصاص دهند، کارشناسان بهزیستی نیز در مراحل گزینش استخدامی برای حمایت از این افراد حضور دارند.
در سطح کشور، آزمونهای ویژه استخدامی برای معلولان برگزار شده که در دوره نخست حدود پنج هزار نفر پذیرفته و جذب شدند و مرحله دوم این آزمون نیز در حال برنامهریزی است.
با توجه به راهاندازی سامانه اشتغال بهزیستی مبتنی بر هوش مصنوعی، این سامانه بانک اطلاعاتی جامعی از متقاضیان کار و کارفرمایان دارد و فرآیند اشتغال افراد دارای معلولیت را تسهیل میکند.
مدرسهای ویژه برای نابینایان در کرمانشاه با حمایتهای آموزشی و توانبخشی
تسنیم: آیا در کرمانشاه مدرسه ویژهای برای دانشآموزان نابینا وجود دارد؟چه خدماتی در این مدرسه به دانشآموزان ارائه میشود و چه تعداد دانشآموز در این مدرسه تحصیل میکنند؟
درخشنده: مدرسه سپیده نوروزی کرمانشاه مدرسه ویژه نابینایان در استان کرمانشاه است که حدود 40 دانشآموز در این مرکز آموزش میبینند و در ساعات غیر درسی نیز از خدمات مرکز عصای سفید شامل مشاوره، آموزش بریل، فعالیتهای هنری و ورزشی بهرهمند میشوند.
با همکاری با نهادهای فرهنگی از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نهاد کتابخانههای عمومی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در تلاشیم تا منابع آموزشی و فرهنگی ویژه نابینایان بهروز و قابلدسترس باشد، همچنین احیای روزنامه "ایران سفید" به خط بریل نیز در همین راستا در دستور کار قرار دارد.
تسنیم: چه نهادی مسئول نظارت بر اجرای قوانین مناسبسازی و تسهیل دسترسی به محیطهای عمومی برای افراد دارای معلولیت است؟
درخشنده: طبق قوانین و مقررات موجود در کشور، برای ایجاد دسترسی و امکانات مناسب برای افراد دارای معلولیت، ستاد هماهنگی و پیگیری مناسبسازی کشور به ریاست وزیر کشور و دبیری سازمان بهزیستی تشکیل شده است.
این ستاد مسئول نظارت بر اجرای قوانین مناسبسازی و تسهیل دسترسی به محیطهای عمومی برای افراد دارای معلولیت است.
در این راستا، طبق قانون، هیچ ساختمانی که قصد دارد به عنوان یک فضای عمومی، تجاری یا درمانی فعالیت کند، نباید مجوز فعالیت خود را بدون تأییدیه مناسبسازی دریافت کند.
این تأییدیه نشان میدهد که ساختمان بهطور کامل با استانداردهای دسترسی و مناسبسازی برای افراد با نیازهای خاص طراحی شده است.
اجرای این قوانین در استانها نیز تحت نظارت استانداران قرار دارد، که مسئولیت نظارت و هماهنگی این فرآیندها را در سطح استانی بر عهده دارند.
این اقدامات به منظور افزایش دسترسی و فراهم کردن شرایط برابر برای همه افراد به ویژه افراد دارای معلولیت صورت میگیرد.
کسب رتبه 12 کنکور با استفاده از تجهیزات توانبخشی
تسنیم: یک نمونه موفق از تحصیل نابینایان در کرمانشاه چیست؟
درخشنده: نمونهای از موفقیتهای تحصیلی نابینایان، خانم غزل بهرامی از شهرستان پاوه است که با استفاده از تجهیزات توانبخشی نظیر دستگاه نوتتیکر و حمایتهای آموزشی، موفق به کسب رتبه 12 کنکور سراسری شد.
تسنیم: فکر میکنید چه عاملی باعث موفقیت خانم غزل بهرامی در کنکور سراسری شد؟
درخشنده: خانم غزل بهرامی با استفاده از تجهیزات توانبخشی نظیر دستگاه نوتتیکر و حمایتهای آموزشی موفق به کسب رتبه 12 کنکور سراسری شد.
تسنیم: چگونه تصورات اشتباه جامعه درباره نابینایان میتواند بر مشارکت آنها در جامعه تاثیر بگذارد و در این راستا چه اقداماتی از سوی سازمانهای مختلف مانند بهزیستی برای تسهیل مشارکت فعال نابینایان در جامعه انجام میشود؟
درخشنده: موضوع اصلاح نگرش جامعه نسبت به نابینایان یکی از مهمترین چالشها در جهت تسهیل مشارکت این افراد در جامعه است. بسیاری از افراد به اشتباه تصور میکنند که نابینایی به معنای ناتوانی کامل است، در حالی که این فقط یک ویژگی فیزیکی است و نابینایان تواناییهای بسیاری در دیگر زمینهها دارند. این تصورات اشتباه معمولاً به دلیل کمبود آگاهی و تعامل مستقیم با افراد نابینا ایجاد میشود.
عصای سفید، که نماد استقلال و قدرت است، نه تنها ابزاری برای حرکت و جابجایی است بلکه سمبلی از اراده و توانمندی فرد نابینا برای غلبه بر چالشها و ادامه دادن به زندگی است، وقتی جامعه این دیدگاه را درک کند، شرایط برای نابینایان به مراتب راحتتر خواهد شد.
بهزیستی با تداوم برنامههای غربالگری، آموزش، اشتغال، حمایت از قانون سهدرصد استخدامی و توسعه فناوریهای کمکیار، تلاش دارد تا زمینه مشارکت فعال نابینایان در جامعه را بیش از پیش فراهم سازد.
جامعهای پویا، جامعهای است که از همه ظرفیتهای انسانی خود بهره ببرد و نابینایان بخش ارزشمندی از این توان ملی هستند.
انتهای پیام/