به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، علی صفری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی، ظهر امروز در نشست هفته خاک در استان مرکزی با اشاره به اهمیت این منبع حیاتی گفت: خاک نه تنها بستر تولید در بخش کشاورزی است، بلکه بستر حیات و تمدنها محسوب میشود. مقام معظم رهبری نیز تأکید کردهاند که موضوع خاک از موضوعات آب مهمتر است؛ چرا که برای آب راههای جایگزین وجود دارد، اما خاک حاصلخیز قابل جایگزینی نیست.
وی افزود: روز جهانی خاک با هدف اطلاعرسانی، هشداردهی و فرهنگسازی در خصوص حفاظت از خاک برگزار میشود. شعار امسال نیز "خاکهای سالم برای شهرهای سالم" است که نشاندهنده ارتباط مستقیم سلامت جامعه با سلامت خاک است. قانون و آییننامه اجرایی حفاظت از خاک با 26 ماده و 14 تبصره در مجلس تصویب شده و وظایف مشخصی را برای بخشهای کشاورزی، محیط زیست، منابع طبیعی و حتی صنایع خصوصی تعیین کرده است. اجرای این قانون میتواند نقش مهمی در حفظ خاک و جلوگیری از تخریب آن داشته باشد.
صفری با هشدار نسبت به آلودگی خاموش خاک اظهار کرد: آب و هوا در صورت آلودگی به سرعت قابل تشخیص هستند، اما خاک آرام و بیصدا تخریب میشود و همین امر میتواند در آینده آسیبهای جدی به تولید و حیات وارد کند. تخریب خاک در طول تاریخ عامل سقوط تمدنها بوده است. از 1.5 میلیارد هکتار اراضی قابل کشت دنیا، ایران تنها 18.5 میلیون هکتار زمین کشاورزی دارد که کمتر از 14.5 میلیون هکتار آن سالانه زیر کشت میرود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی بیان کرد: سرانه زمین کشاورزی در دنیا 2000 متر مربع و در ایران 1700 متر مربع است. این میزان باید پاسخگوی جمعیت فعلی و آینده کشور باشد و اگر حفاظت نشود، امنیت غذایی با تهدید جدی مواجه خواهد شد، تشکیل یک سانتیمتر خاک بین 500 تا 600 سال زمان میبرد و همین نشاندهنده ارزش بیبدیل آن است. در ایران تنها دو درصد اراضی در کلاس یک و حدود 22 درصد در کلاس دو قرار دارند که قابلیت تولید بالا دارند. بخش عمدهای از خاک کشور در کلاسهای پایینتر قرار دارد و بهرهوری مطلوبی ندارد.
وی با اشاره به چالشهای موجود گفت: تغییر کاربری اراضی، فرسایش خاک، افزایش شوری، کاهش تنوع زیستی و آلودگی خاک از مهمترین مشکلات هستند. طبق آمار، طی 25 سال گذشته سالانه 1.2 هکتار از اراضی زراعی و باغی دچار تغییر کاربری مجاز یا غیرمجاز شدهاند، حتی با بازگرداندن زمین به حالت اولیه، کیفیت خاک کاهش مییابد و از چرخه تولید خارج میشود.
صفری تصریح کرد: مصرف کودهای مناسب با رعایت اصول علمی میتواند 30 تا 50 درصد عملکرد محصولات را افزایش دهد. اگر این تغذیه انجام نشود، برداشت محصولاتی مانند گندم به نصف کاهش مییابد. بنابراین تغذیه صحیح خاک یکی از راهکارهای حفظ حاصلخیزی است. روز جهانی خاک فرصتی برای اطلاعرسانی و فرهنگسازی است. اگر امروز اقدام نکنیم، در آینده خاک نیز مانند آب به معضلی غیرقابل بازگشت تبدیل خواهد شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی با اشاره به ضرورت اجرای الگوی کشت در استان اظهار کرد: الگوی کشت یعنی مشخص شود چه محصولی، در کجا، چه میزان و در چه زمانی باید کشت شود. این موضوع برای حفظ حاصلخیزی خاک و مدیریت منابع آب حیاتی است.در گذشته بسیاری از کشاورزان بدون رعایت اصول آیش، زمینهای خود را هر ساله زیر کشت میبردند که این امر موجب کاهش شدید حاصلخیزی خاک شد. به همین دلیل سطح زیر کشت در برخی مناطق محدود شده است. به طور مثال در شهرستان خمین سطح زیر کشت از 12 هزار هکتار کاهش یافته و بین کشاورزان تقسیم شده است.
صفری با اشاره به اعتراض برخی کشاورزان درباره کود گفت: ما مشکل کمبود کود نداریم، بلکه سیاست ما این است که به زمینهایی که باید استراحت کنند کود اختصاص داده نشود. اگر کشاورزی بخواهد برخلاف الگوی کشت اقدام کند، حمایت نخواهد شد. برای اجرای بهتر این سیاست، مشوقهایی نیز در نظر گرفته خواهد شد، اجرای الگوی کشت نه تنها به حفظ حاصلخیزی خاک و مدیریت منابع آب کمک میکند، بلکه در کاهش ریزگردهای داخلی نیز مؤثر خواهد بود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی خاطرنشان کرد: با آمادهسازی سامانههای کنتور آب، تعرفه مصرف برای محصولات مختلف تعیین میشود، به عنوان نمونه تعرفه برای گندم 10 واحد و برای هندوانه هزار واحد خواهد بود. این سیاست به معنای محدودیت در کشت محصولات پرمصرف آب مانند هندوانه است که دو سال است از حمایت خارج شدهاند. این اقدام نیازمند همکاری کشاورزان و حمایت دستگاههای اجرایی است.
انتهای پیام/711/