برخلاف زیورآلات 18 عیار که حدود 25 درصد ناخالصی دارند، شمشها بهقدری خالصاند که رنگشان زردتر، نرمتر و ارزشمندتر است. همین تفاوت باعث میشود شمش طلا 24 عیار بهترین ابزار برای سرمایهگذاری باشند، نه استفاده روزمره یا زینتی. اگر در فکر خرید شمش طلا هستید، اولین موضوعی که باید بدانید «عیار شمش» است؛ یعنی میزان خلوصی که تعیین میکند دقیقاً چه مقدار از وزن شمش، طلای واقعی است. در ظاهر همه از عدد 24 عیار صحبت میکنند، اما این فقط یک اصطلاح رایج است.
عیار شمش طلا دقیقاً یعنی چی و چرا با بقیه طلاها فرق داره؟
- شمش 24 عیار: یعنی حداقل 99.5 درصد آن طلای خالص است.
- تفاوت با طلای زینتی: شمش بسیار نرمتر از طلای 18 عیار است.
- انواع خلوص: شمشها معمولاً در دو نوع 995 (استاندارد ایران) و 999.9 (استاندارد جهانی/سوئیسی) عرضه میشوند.
- اهمیت انگ: کد حک شده روی شمش، شناسنامه عیار آن است.

داستان طلای 24 عیار و نرمی دردسرسازش
شاید شنیده باشید که میگویند طلا نرم است. بله، طلای خالص یا همان 24 عیار به قدری نرم است که اگر آن را با دست فشار دهید یا ناخن بکشید، ممکن است جای اثر انگشت یا خط روی آن بماند! به همین خاطر است که ما در ساخت النگو یا گردنبند از طلای 24 عیار استفاده نمیکنیم، چون خیلی زود کج و کوله میشود. اما داستان شمش فرق دارد. هدف از خرید شمش، استفاده زینتی نیست؛ هدف حفظ ارزش پول یا سرمایهگذاری است. بنابراین تولیدکنندگان سعی میکنند ناخالصیها مثل مس یا نقره را به صفر برسانند تا شما پولتان را بابت خودِ طلا بدهید، نه فلزات دیگر.
زبان مشترک بازار
در بازار حرفهای، کمتر کلمه 24 عیار را میشنوید. طلافروشان و سرمایهگذاران حرفهای با زبان هزار صحبت میکنند.
- طلای 18 عیار: یعنی 750 قسمت از 1000 قسمت طلاست 75٪.
- شمش طلا: یعنی 995 تا 999.9 قسمت از 1000 قسمت طلاست 99.5٪ تا 99.99٪.
پس وقتی میگوییم عیار شمش بالاست، یعنی عملاً هیچ چیز دیگری جز اتمهای طلا در آن وجود ندارد. این خلوص بالا باعث میشود رنگ شمش طلا، زردتر، گرمتر و درخشانتر از طلاهای زینتی ویترین مغازهها باشد.
تفاوت شمش 995 با 999.9 در چیست؟
اینجا جایی است که خیلی از خریداران تازهکار گیج میشوند. ممکن است شما وارد سایتی مثل زرشاین شوید یا به بازار بروید و ببینید که روی یک شمش نوشته 995 و روی دیگری 999. آیا اینها با هم فرق دارند؟ بله، اما نه آنقدر که فکر میکنید باعث ضرر شما شود، به شرطی که آگاه باشید.
شمشهای 995 (استاندارد رایج ایران)
در ایران، طبق استانداردهای اتحادیه طلا و جواهر، عیار رسمی شمشهای تولید داخل معمولاً 995 در نظر گرفته میشود. این یعنی در هر کیلوگرم از این شمش، 995 گرم طلای خالص وجود دارد و 5 گرم باقیمانده ممکن است ناخالصیهای طبیعی باشد که در فرآیند ذوب جدا نشدهاند. این شمشها کاملاً قانونی، معتبر و برای سرمایهگذاری عالی هستند.
شمشهای 999.9 (استاندارد سوئیسی و جهانی)
از طرف دیگر، تکنولوژی تصفیه طلا در کشورهایی مثل سوئیس که غولهای شمشسازی دنیا مثل PAMP یا Valcambi آنجا هستند آنقدر پیشرفته است که میتوانند خلوص طلا را به 999.9 برسانند. یعنی در هر کیلو، فقط و فقط یک دهمِ گرم ناخالصی وجود دارد! به این شمشها اصطلاحاً چهار نه (Four Nines) میگویند.
طبیعتاً قیمت شمش 999.9 کمی (خیلی جزئی) بالاتر از 995 است، اما نکته مهم اینجاست که موقع فروش هم این تفاوت لحاظ میشود. پس اگر جایی دیدید قیمتها کمی بالا و پایین است، اول به عدد حک شده روی شمش نگاه کنید.
در بخش قبلی فهمیدیم که پایه و اساس عیار شمش طلا چقدر است و با تفاوت اعداد 995 و 999 آشنا شدیم. حالا بیایید کمی عمیقتر شویم و ببینیم این عیار بالا در انواع مختلف شمش چه تاثیری دارد و چطور باید از اصالت آن مطمئن شویم.
آیا عیار شمشهای ایرانی با خارجی فرق دارد؟
این یکی از پرتکرارترین سوالاتی است که خریداران میپرسند. خیلیها فکر میکنند جنس خارجی لزوماً بهتر است. در مورد شمش طلا، داستان کمی متفاوت است. طلا، طلاست! اتم طلا در ایران با اتم طلا در سوئیس هیچ فرقی ندارد. تفاوت اصلی در تکنولوژی پالایش و اعتبار برند است.
شمشهای ایرانی معتبر
تولیدکنندگان معتبر داخلی که زیر نظر بانک مرکزی و اتحادیه هستند، شمشهایی با عیار استاندارد تولید میکنند. اگر شما یک شمش ایرانی با کد استاندارد و عیار 995 بخرید، دقیقاً به اندازه همان مقدار طلای خالص پول دادهاید. مزیت شمشهای ایرانی این است که معمولاً اجرت ساخت کمتری نسبت به نمونههای خارجی دارند. این یعنی برای کسی که دنبال سرمایهگذاری خالص است و نمیخواهد پول زیادی بابت برند بدهد، گزینههای داخلی که در پلتفرمهای معتبری مثل زرشاین هم قابل بررسی هستند، انتخابهای هوشمندانهای محسوب میشوند.
شمشهای سوئیسی و اماراتی
شمشهای خارجی معمولاً بستهبندیهای بسیار شیک، هولوگرامهای امنیتی پیچیده و عیار 999.9 دارند. این شمشها در تمام دنیا شناخته شدهاند. یعنی اگر شما یک شمش PAMP سوئیس را بخرید و به کانادا ببرید، هر صرافیای آن را میشناسد. اما آیا عیار بالاتری دارند؟ در حد چند دهم درصد بله، اما این تفاوت در مقیاس سرمایهگذاری خرد، آنقدرها که فکر میکنید تعیینکننده نیست. مهمتر از برند، اصالت عیار است.
آیا وزن شمش روی عیار آن تاثیر دارد؟
یک تصور غلط دیگر این است که شمشهای سنگینتر، خالصترند. خیر! چه شما یک شمش یک گرمی (سوتی) بخرید و چه یک شمش یک کیلوگرمی، اگر استاندارد باشد، عیار هر دو باید 995 یا 999.9 باشد.

تنها تفاوتی که وجود دارد این است که در شمشهای خیلی کوچک (مثلاً زیر نیم گرم)، هزینه بستهبندی و ضرب نسبت به وزن طلا کمی بیشتر به چشم میآید. اما از نظر اینکه عیار شمش طلا چقدر است، هیچ تفاوتی بین یک گرم و یک کیلو نیست.
"این مطلب تبلیغاتی است"