به گزارش خبرگزاری تسنیم در خرمآباد، خاک بهعنوان زیربنای حیات، تولید و پایداری اکوسیستمها، یکی از حیاتیترین منابع طبیعی کشور است؛ منبعی که تشکیل هر سانتیمتر از آن هزاران سال زمان میبرد و تخریب آن در مدت کوتاهی رخ میدهد.
همزمان با روز جهانی خاک، کارشناسان و مسئولان استان لرستان هشدار دادند که فرسایش، آلودگی و مدیریت نادرست، این سرمایه استراتژیک را با تهدید جدی مواجه کرده و ادامه این روند امنیت غذایی و چرخه تولید را به خطر میاندازد.
در دهمین کاروان ترویج بهره وری کشاورزی ویژه روز جهانی خاک تأکید شد که صیانت از خاک دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی فوری و اجتنابناپذیر است؛ ضرورتی که تنها با برنامهریزی علمی، اجرای دقیق تعهدات دستگاهها و حرکت بهسمت کشاورزی حفاظتی تحقق مییابد.
نامدار صیادی رئیس، سازمان جهاد کشاورزی لرستان در این نشست با اشاره به اهمیت موضوع خاک و ضرورت پرداختن علمی به چالشهای موجود، با گرامیداشت روز جهانی خاک و اشاره به تصویب قانون حفاظت از خاک در سال 1398 بهعنوان یک گام مهم و تاریخی، افزود: خاک بستر اصلی زندگی، تولید و پایداری اکوسیستم است و همه فعالیتهای زیستی و نیازهای بشر بر اساس همین منبع حیاتی شکل میگیرد. کارشناسان مرکز تحقیقات کشاورزی امروز نکات ارزشمندی را مطرح کردند، اما مهم این است که این مباحث از سطح جلسات خارج شده و به عمل و نتایج میدانی تبدیل شود. اگر دانش و مباحث مطرحشده به اجرا نرسد، برگزاری چنین نشستهایی ثمربخش نخواهد بود.
صیادی در تبیین دو محدودیت اساسی در حوزه خاک گفت: تشکیل خاک فرآیندی بسیار زمانبر است؛ بسته به اقلیم و اکوسیستم، ممکن است تشکیل یک سانتیمتر خاک بین چهار هزار تا هشت هزار سال طول بکشد و فرسایش شدید خاک که در بسیاری از مناطق استان قابل مشاهده است، تهدیدی جدی برای تولید و استمرار کشاورزی محسوب میشود.
وی ادامه داد: کارشناسان و محققان سالهاست تأکید میکنند که برای حفظ خاک و تأمین امنیت غذایی، راهی جز حرکت به سمت کشاورزی حفاظتی وجود ندارد. این موضوع امروز دیگر بحث نظری نیست؛ بلکه امری ثابتشده و ضروری است.
به گفته وی، سه اصل مهم برای حفاظت از خاک عبارتاند از کاهش یا عدم شخم و پرهیز از دستکاری غیرضروری خاک؛ حفظ بقایای گیاهی روی زمین پس از برداشت محصولات، که نقش مؤثری در افزایش مواد آلی و کاهش فرسایش دارد؛ گسترش روشهای نوین و اصولی مدیریت زمین که در سالهای اخیر در استان آغاز شده اما نیازمند توسعه مستمر و حمایت جدی است.
صیادی با اشاره به پیچیدگیهای امروز بخش کشاورزی، از جمله تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی پاییزی، نوسانات جهانی و چالشهای داخلی بیان کرد: تصمیمگیری در این شرایط سختتر شده و بیش از هر زمان دیگری نیازمند برنامهریزی علمی، نگاه بلندمدت و همافزایی دستگاهها هستیم. سند راهبردی و عملیاتی بخش کشاورزی استان که به دستور استاندار تدوین شده، امروز چراغ راه ماست.
وی با برشمردن وظایف اصلی بخش کشاورزی گفت: برای حفظ خاک و افزایش تولیدات، باید از روشهای نوین، دانشبنیان و اصول آبخیزداری استفاده کنیم. هر میزان که مدیریت آبخیزداری تقویت شود، اطمینان بیشتری نسبت به افزایش تولید کالاهای اساسی خواهیم داشت.
صیادی افزود: کارشناسان ما وظیفه دارند دانش و تجربه خود را به کشاورزان منتقل کنند تا این روشها در عرصه اجرا عملیاتی شود. همچنین تکمیل زیرساختها مانند کانالهای انتقال آب، ایستگاههای پمپاژ، قنوات و جادههای بینمزارع از دیگر وظایف بخش کشاورزی است.
وی بیان کرد: روشهای سنتی دیگر پاسخگوی شرایط امروز نیست. اگر میخواهیم خاک را حفظ و امنیت غذایی را تأمین کنیم، باید با همراهی یکدیگر و بهکارگیری روشهای علمی، این منبع ارزشمند را برای نسلهای آینده صیانت کنیم.
جواد سپهوند، مدیر جهاد کشاورزی خرمآباد، نیز با اشاره به شرایط سخت اقلیمی امسال افزود: پاییز امسال یکی از سختترین پاییزهای یک دهه اخیر بود؛ چه از نظر تأخیر بارندگی و چه به دلیل اثرات محسوس تغییر اقلیم. با وجود این چالشها، خوشبختانه با برنامهریزیهای استاندار لرستان، سند پنجساله توسعه استان تدوین شده که بر اساس آن، باید طی این دوره 44 هکتار گلخانه جدید در استان احداث شود.
وی ادامه داد: در همین راستا، امروز شاهد بهرهبرداری از سالن تولید گلخانهای در این مجموعه هستیم که با همراهی و تلاش همکاران و از جمله جناب آقای سهامنژاد به ثمر رسیده است.
مدیر جهاد کشاورزی خرمآباد با تأکید بر لزوم سازگاری با تغییرات اقلیمی گفت: میانگین دمای سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش داشته و این نشان میدهد که باید به سمت مدیریت علمیتر منابع آب، توسعه کشت گلخانهای و تطبیق با شرایط جدید حرکت کنیم.
نورالدین درمنان فرماندار خرمآباد نیز در این نشست با اشاره به ساختار زمین گفت: پوسته زمین و خاک است و خاک بزرگترین سامانه تصفیهکننده آب، یکی از مهمترین منابع تأمین غذا و پس از اقیانوسها اصلیترین منبع ذخیره کربن است. این پوسته امروز زخمی شده است. ما بهمناسبت روز جهانی خاک گرد هم آمدهایم چون خاک صدا ندارد؛ ما باید صدای آن باشیم.
درمنان خطاب به مدیران و دستگاههای متولی بیان کرد:وقتی میگوییم پسماندهای کشاورزی را آتش نزنند، چه کسی باید پاسخگو باشد؟ وقتی عناصر سنگین از طریق فاضلاب صنعتی وارد خاک میشود، چه نهادی باید ورود کند؟ وقتی درباره جلوگیری از شوری آب، کاهش تراکم خاک، اعمال تناوب کشت و کنترل آسیبهای پلاستیک در زمینهای کشاورزی صحبت میکنیم، چه کسی مسئول اجراست؟ پاسخ اینها را باید ما بدهیم.
وی با درخواست جدی از رسانهها و کارشناسان گفت: خواهش من از خبرنگاران این است که از ما تعریف نکنند؛ انتقاد کنند. انتقاد سازنده ما را به تکاپو میاندازد. ما نباید پشت تریبون فقط حرف بزنیم؛ باید پاسخ بدهیم.
درمنان ادامه داد: ما ساعتها جلسه برگزار میکنیم، صورتجلسه مینویسیم اما اجرا نمیشود. این روند باید اصلاح شود. مدیران باید متعهد شوند و زیر سندی را امضا کنند که پای اجرای آن بایستند.
وی بیان کرد: برنامهریزی باید دقیق، مبتنی بر آمار و مطابق نیازهای واقعی باشد. آیا ما اطلاعات بهروز و دقیق از وضعیت زمینهای زراعی، منابع طبیعی و شرایط موجود داریم؟ آیا براساس این اطلاعات برنامه کارآمد تدوین شده است؟
درمنان با تاکید بر لزوم صداقت در مدیریت گفت: همه میدانند که من اهل تظاهر و چاپلوسی نیستم. در هیچ دوره مدیریتی از کسی چیزی نخواستم و اگر روزی اراده کنند که مسئولیتی بر عهده نداشته باشم، برایم اهمیتی ندارد. اما مهم این است که برخی با تخریب دیگران خود را بزرگ نشان میدهند؛ این روش غلط است. با پایین آوردن دیگران، ما بالا نمیرویم.
وی با اشاره به عملکرد مدیریت عالی استان گفت: به عنوان یک شهروند میگویم که امروز یکی از پرتلاشترین و با برنامهترین استانداران کشور در لرستان حضور دارد. مدیران هم به خوبی میدانند با چه حجم از موانع و چقدر انرژی منفی مواجهاند. باید کسانی که درست عمل میکنند براساس شاخصها تشویق شوند و کسانی که فقط حرف میزنند کنار بروند.
درمنان در ادامه افزود: ما توان، ظرفیت، تمدن و قابلیت توسعه را داریم، اما تا زمانی که تغییر در نگاهمان ایجاد نشود، تا زمانی که از تعریف و تمجیدهای بیثمر بیرون نیاییم، به نتیجه نمیرسیم.
وی گفت:تا زمانی که حرف و عمل ما یکی نشود، به آنچه شایسته مردم و کشور است دست نمییابیم. انشاءالله بتوانیم در مسیر درست گام برداریم.
انتهای پیام/