به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، وزارت امور اقتصادی و دارایی با هدف تحول بنیادین در ساختار گمرکات کشور، طرح «نوسازی نظام گمرکی» را بهعنوان یکی از ابرپروژههای کلیدی خود رسماً ابلاغ کرد؛ طرحی که قرار است با هوشمندسازی فرآیندها، کاهش بوروکراسی و تسهیل تجارت خارجی، مسیر واردات و صادرات را متحول کند.
این اقدام در حالی انجام میشود که وزیر اقتصاد در آبانماه امسال با انتقاد صریح از وضعیت موجود گمرک، اعلام کرده بود: «در حال حاضر گمرک وضعیت نامطلوبی دارد و برنامه جدی برای بهبود وضعیت گمرکات تدوین شده است.» ابلاغ پروژه نوسازی گمرک، نخستین گام عملی دولت در مسیر رفع این نارساییها تلقی میشود.
گمرک؛ حلقه گمشده تجارت خارجی
به گفته کارشناسان، بخش مهمی از کندی در زنجیره تجارت خارجی کشور ناشی از فرایندهای زمانبر، کاغذی و غیرشفاف در گمرک است؛ مسائلی که نه تنها هزینه تجارت را افزایش داده، بلکه ظرفیت رقابتی اقتصاد ایران در منطقه را نیز تحت تأثیر قرار داده است. وزارت اقتصاد در چارچوب سند راهبردی «رشد عدالتمحور ـ اقتصاد برای همه» اصلاح گمرک را یکی از حوزههای اولویتدار خود معرفی کرده است.
جزئیات ابرپروژه نوسازی نظام گمرکی
بر اساس ابلاغیه وزیر اقتصاد، این طرح با محوریت چهار هدف اصلی طراحی شده است:
1. هوشمندسازی و دیجیتالیسازی کامل فرآیندها
استقرار سامانههای یکپارچه، حذف کامل اسناد کاغذی، توسعه ردیابی دیجیتال و پایش هوشمند محمولهها از مهمترین برنامههای این بخش است. وزارت اقتصاد معتقد است این تحول، امکان مداخله انسانی و وقوع فساد را بهطور چشمگیری کاهش خواهد داد.
2. کاهش بوروکراسی و سرعتبخشی به ترخیص کالا
یکی از شاخصترین وعدههای این پروژه، کاهش زمان ترخیص کالا به سه روز است؛ رقمی که در صورت تحقق، میتواند هزینه انبارداری، توقف و رسوب کالا را برای فعالان اقتصادی کاهش دهد.
3. ایجاد مسیر سبز تجارت و تسهیل واردات و صادرات
با اجرای کامل این طرح، محمولههای کمریسک با تشخیص هوشمند، از مسیر سبز عبور خواهند کرد و بدون توقفهای غیرضروری فرایندهای خود را تکمیل میکنند. این مسیر، مشابه الگوهای استاندارد جهانی، بر اساس تحلیل داده و ارزیابی الکترونیک ریسک طراحی شده است.
4. مقابله با فساد و افزایش شفافیت
به دلیل دیجیتالی شدن و ثبت کل فرایندها در سامانههای برخط، امکان جعل اسناد، تغییرات دستی و اختلال در رویهها به حداقل میرسد. وزارت اقتصاد اعلام کرده است که «نوسازی گمرک» بهطور مستقیم با اولویتهای کلان اقتصاد دیجیتال و حکمرانی هوشمند پیوند دارد.
بهبود رتبه ایران در شاخصهای بینالمللی تجارت
این ابرپروژه نه تنها تسهیل واردات و صادرات را هدف گرفته، بلکه ارتقای رتبه ایران در شاخصهای بینالمللی مانند شاخص عملکرد لجستیک (LPI) و شاخص تجارت فرامرزی را نیز دنبال میکند؛ شاخصهایی که طی سالهای گذشته به دلیل مشکلات ساختاری و بروکراسی گسترده، وضعیت مناسبی نداشتهاند.
وزارت اقتصاد با ابلاغ طرح نوسازی گمرک، عملاً مسیر جدیدی در حکمرانی تجاری کشور گشوده است؛ مسیری که بر پایه هوشمندسازی، شفافیت و سرعت استوار بوده و میتواند یکی از گرههای اصلی محیط کسبوکار ایران را باز کند. تحقق وعده کاهش زمان ترخیص به سه روز و ایجاد مسیر سبز تجارت، اگر با اصلاحات ساختاری و هماهنگی سایر دستگاهها همراه شود، میتواند نقطه عطفی در بهبود عملکرد تجارت خارجی کشور باشد.
انتهای پیام/