به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، در دل مازندران، هر باغ مرکبات، داستانی از صبوری و عشق به زمین را روایت میکند؛ جایی که هر درخت، گواهی است بر تلاشهای نسلی که با دستان پرتوان خود خاک را شکافته و درختان را پرورش دادهاند. صبحهای سرد پاییزی که مه آلود و تازه از باران است، صدای پای کشاورزان و کارگران، همراه با همهمه پرندگان، باغها را پر میکند و تصویری زنده از زندگی جاری در این خطه خلق میشود.
برداشت مرکبات در مازندران بیش از یک فعالیت اقتصادی است؛ این لحظه، پیوندی است میان طبیعت و انسان، جشن صبر، مهارت و دانش بومیای که قرنهاست در دل این استان جریان دارد. کشاورزان با دقت و حوصله، هر پرتقال و نارنگی را جدا میکنند و در سبدهای پرنور جای میدهند؛ میوههایی که هر کدام، حامل خاطرهای از مراقبت، نگهداری و عشق به زمین هستند. این فرآیند، نه تنها تولید محصول بلکه انتقال فرهنگ، ارزشهای اجتماعی و هویت تاریخی منطقه را به نسلهای آینده تضمین میکند.
در این میان، رنگهای پرتقالی و نارنجی درختان و بوی مطبوع مرکبات تازه، تصویری زنده از فراوانی و رونق را به نمایش میگذارد و حس زندگی را در دل هر رهگذر و بازدیدکنندهای زنده میکند. کشاورزان، فراتر از تولیدکنندگان، حافظان فرهنگی این سرزمین هستند؛ آنها با هر درخت و هر میوه، میراثی را حفظ میکنند که پیوند انسان با طبیعت و هنر کشاورزی را در خود جای داده است.
این فصل، فرصتی است برای بازخوانی نقش مرکبات در اقتصاد و معیشت مردم مازندران. برداشت سالانه بیش از 2 میلیون و 600 هزار تن مرکبات، شامل 2 میلیون و 280 هزار تن پرتقال و 350 هزار تن نارنگی، نه تنها نمایانگر توان تولیدی استان است، بلکه نشان از مقاومت و خلاقیت کشاورزان در مواجهه با تغییرات اقلیمی و محدودیت منابع آبی دارد. آنها با تجربه و دانش خود، روشهای کشاورزی سنتی را با نیازهای مدرن تلفیق میکنند تا زمین، همچنان حاصلخیز و زنده بماند.
این روایت، جلوهای از «زندگی جاری شدن» در مازندران است؛ تصویری که در آن تلاش و صبر کشاورزان با رنگ و رایحه مرکبات، با شور و نشاط پاییز و زمستان تلفیق میشود و امید، در دل هر میوه و هر باغ جاری میشود. هر برداشت، نه تنها محصولی برای بازار و معیشت است، بلکه یادآوری پیوند مستحکم انسان با خاک، طبیعت و فرهنگ است؛ پیوندی که باید با حفظ دانش بومی، احترام به محیط زیست و همدلی جمعی، نسل به نسل منتقل شود.
برداشت مرکبات، جشن زندگی است؛ لحظهای که مازندران را به قلب هر ایرانی نزدیکتر میکند و نشان میدهد که حتی در دل چالشهای اقلیمی و فشارهای اقتصادی، عشق به زمین، فرهنگ و تلاش انسانی، میتواند رنگ و بوی سرزندگی و امید را در این سرزمین سبز زنده نگه دارد.
نقش مرکبات مازندران فراتر از مرزهاست
در دل مازندران، مرکبات نه تنها محصولی اقتصادی، بلکه نشانهای از نظم، دقت و مدیریت کشاورزی است. کارشناسان و مسئولان جهاد کشاورزی با دقتی خاص، زمان شروع برداشت را تعیین میکنند و تأکید دارند که شروع زودهنگام برداشت ممنوع است. این تأکید، نشانگر اهمیت رعایت چرخه طبیعی رشد میوهها و حفظ کیفیت و ماندگاری محصول است؛ زیرا هر پرتقال و نارنگی، حاصل ماهها مراقبت، آبیاری و تلاش مستمر کشاورزان است و شروع زودهنگام برداشت میتواند سلامت محصول و ارزش اقتصادی آن را تحت تأثیر قرار دهد.
از سوی دیگر، نقش مرکبات مازندران فراتر از مرزهای استان و کشور است. این محصولات با کیفیت بالا به 11 کشور جهان صادر میشوند و هر صادرات، پلی است میان توان تولیدی کشاورزان و نیازهای بازارهای بینالمللی. این صادرات نه تنها برای اقتصاد منطقه حیاتی است، بلکه اعتبار و نام مازندران را در سطح جهانی تثبیت میکند و نشان میدهد که این استان توانایی تولید محصولی با استانداردهای بینالمللی را دارد.
رصد میدانی خبرنگاران تسنیم نیز نشان میدهد که بازار مرکبات استان در وضعیت مناسبی قرار دارد و استانداردهای کیفی بهطور کامل رعایت میشوند. این رعایت استانداردها، تضمینکننده اعتماد مصرفکنندگان داخلی و خارجی است و بیانگر مدیریت دقیق و هماهنگ کشاورزان، بازرگانان و مسئولان استانی در حفاظت از محصول و بازار آن است.
این روایت نشان میدهد که هر پرتقال و نارنگی مازندران، نه تنها میوهای برای مصرف روزانه، بلکه نمادی از دقت، تعهد و هماهنگی میان طبیعت، انسان و اقتصاد است؛ محصولی که با رعایت زمانبندی، استانداردهای کیفی و مسیر صادرات، حلقهای از زندگی پایدار اقتصادی و فرهنگی این خطه سبز را تشکیل میدهد.
مرکبات مازندران با چه چالشهای صادراتی مواجه است؟
برداشت مرکبات در مازندران، همانند هر سال، با شور و نشاط کشاورزان و رنگهای زنده باغها آغاز شده است؛ پیشبینی میشود امسال بیش از 2 میلیون و 600 هزار تن مرکبات شامل پرتقال، نارنگی و سایر گونهها از دل باغهای این استان برداشت شود. این رقم، نه تنها نشاندهنده توانمندی کشاورزان و حاصلخیزی زمینهای مازندران است، بلکه نویدبخش فصل پررونق اقتصادی برای منطقه و به ویژه بازارهای صادراتی است که هر سال بیش از پیش توسعه مییابند. مازندران با صادرات مرکبات به 11 کشور جهان، نقش قابل توجهی در اقتصاد منطقه ایفا میکند و این محصولات، از سبد غذایی مردم تا مسیرهای بینالمللی، پیوندی مستقیم با معیشت و درآمد کشاورزان برقرار کردهاند.
با این حال، پشت این تصویر رنگارنگ و پر از رونق، چالشها و محدودیتهای جدی نیز وجود دارد که میتواند بازار و اقتصاد این محصول استراتژیک را تحت تأثیر قرار دهد. رعایت استانداردهای سختگیرانه بهداشتی و گمرکی در کشورهای مقصد، یکی از مهمترین موانع است؛ چرا که کوچکترین غفلت در کیفیت محصول میتواند فرصت صادراتی را از دست بدهد و اعتبار مرکبات مازندران را در بازارهای جهانی خدشهدار کند. علاوه بر این، کمبود زیرساختهای سردخانهای و ضعف در بستهبندی و فرآوری محصول، فشار مضاعفی بر صادرکنندگان وارد میکند و باعث میشود که بخشی از ارزش افزوده این محصول در مسیر تولید تا مصرف از دست برود.
همچنین، تعرفههای گمرکی بالا، نوسانات نرخ ارز و رقابت شدید با صادرکنندگان دیگر کشورها، شرایط را برای کشاورزان و تجار پیچیدهتر میکند. بدون مدیریت دقیق این چالشها، حتی محصول با کیفیت و مرغوب مازندران نیز نمیتواند جایگاه واقعی خود را در بازارهای جهانی حفظ کند. کارشناسان تأکید میکنند که توسعه زیرساختها، بهبود کیفیت محصول، ارتقاء بستهبندی و تسهیل فرآیندهای صادراتی، از جمله اقدامات ضروری برای افزایش رقابتپذیری مرکبات مازندران در عرصه بینالمللی است.
به عبارت دیگر، مرکبات مازندران نه تنها محصولی اقتصادی، بلکه نماینده توانمندی استان در مدیریت کشاورزی، اقتصاد و بازارهای بینالمللی است. موفقیت در صادرات، تنها با تولید کافی و با کیفیت حاصل نمیشود؛ بلکه نیازمند هماهنگی بین تولیدکننده، نهادهای نظارتی، صنایع بستهبندی و سیاستگذاران اقتصادی است تا محصول مازندران بتواند در بازار جهانی رقابت کند و ارزش واقعی خود را نشان دهد.
این روایت نشان میدهد که هر پرتقال و نارنگی برداشتشده در مازندران، تنها میوهای نیست که از درخت چیده میشود، بلکه نتیجه تلاش ماهها کار کشاورزان، مدیریت منابع طبیعی و برنامهریزی اقتصادی است؛ و در عین حال، نمادی از چالشهای صادراتی و نیاز به توسعه زیرساختهای حرفهای و علمی برای حفظ جایگاه اقتصادی استان در سطح ملی و بینالمللی است. این مسیر، فرصتی است تا مازندران نه تنها مرکز تولید مرکبات، بلکه الگویی برای توسعه پایدار کشاورزی و صادرات در ایران و جهان باشد.
میتوان گفت که استان مازندران با بهرهمندی از شرایط اقلیمی ویژه و تلاش مستمر کشاورزان، به قطب مهم تولید و صادرات مرکبات در کشور تبدیل شده است. صادرات 20 هزار تنی مرکبات و کیوی در آغاز فصل برداشت، نشاندهنده جایگاه ویژه این استان در بازارهای جهانی است و نویدبخش رشد اقتصادی پایدار برای حوزه باغبانی استان است.در آغاز فصل برداشت مرکبات، استان مازندران موفق به صادرات 20 هزار تن کیوی و مرکبات به کشورهای مختلف شده است.
وضعیت تولیدات مرکبات در شمال
برداشت مرکبات در مازندران، این سرزمین سبز و پرپتانسیل شمال ایران، هر ساله همزمان با آغاز پاییز، شور و نشاطی خاص در دل باغها و میان کشاورزان ایجاد میکند. امسال نیز، این فرآیند با پیشبینی برداشت حدود 2 میلیون و 290 هزار تن پرتقال از باغات استان آغاز شده است، خبری که توسط مهندس مولایی، معاون باغبانی جهاد کشاورزی مازندران، اعلام شد. وی در گفتوگوی اختصاصی با خبرنگار تسنیم، با اشاره به جزئیات فصل برداشت، اظهار داشت: «برداشت پرتقال از اواسط آبان ماه آغاز شده و پرتقال تامسون نیز از نیمه آبان به قند مورد نیاز رسید و شیرین میشود.» این جملات نشاندهنده دقت و حساسیتی است که در مدیریت زمانبندی برداشت لحاظ میشود تا کیفیت محصول حفظ و ارزش اقتصادی آن به حداکثر برسد.
مولایی ادامه داد که سطح زیرکشت مرکبات در استان نزدیک به 120 هزار هکتار است که از این میزان، حدود 100 هزار هکتار به کشت پرتقال اختصاص دارد؛ رقمی که اهمیت این محصول را در اقتصاد کشاورزی مازندران به خوبی نشان میدهد. وی با اشاره به وضعیت برداشت دیگر مرکبات نیز گفت: «برداشت 85 درصدی نارنگی در استان انجام شده و تاکنون حدود 353 هزار تن نارنگی از باغات استان برداشت شده است.» این آمار، تصویری از حجم قابل توجه تولید و نقش حیاتی مرکبات در تأمین معیشت کشاورزان استان ارائه میدهد و نشان میدهد که مازندران هنوز یکی از قطبهای اصلی تولید مرکبات در کشور است.
اما مولایی تأکید میکند که کشاورزی در مازندران تنها محدود به تولید داخلی نیست؛ صادرات نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد و جهاد کشاورزی استان نیز توجه ویژهای به آن دارد. وی با یادآوری عملکرد سال گذشته گفت: «پارسال حدود 150 هزار تن مرکبات مازندران به کشورهای اوراسیا و کشورهای عربی صادر شد.» این حجم از صادرات، نشان میدهد که مرکبات مازندران نه تنها در بازار داخلی، بلکه در بازارهای بینالمللی نیز جایگاه ویژهای دارد و موفقیت آن به نوعی نماد توانمندی کشاورزی و مدیریت صادراتی استان است.
در ادامه، معاون باغبانی جهاد کشاورزی مازندران به وضعیت امسال اشاره کرد و گفت: «امسال نیز تاکنون 20 هزار تن مرکبات و کیوی به کشورهای مختلف صادر شده است.» او با تأکید بر اهمیت استمرار و ارتقاء این روند افزود: «برای حفظ جایگاه مازندران در بازارهای خارجی، نیازمند برنامهریزی دقیق برای کیفیت محصول، بستهبندی مناسب و هماهنگی با شرکتهای صادرکننده هستیم تا بتوانیم رقابتپذیری خود را حفظ و افزایش دهیم.»
مولایی همچنین به اهمیت رعایت استانداردهای بهداشتی و گمرکی اشاره کرد و گفت: «بخش زیادی از موفقیت صادرات، به رعایت این استانداردها بستگی دارد. کوچکترین کوتاهی در کیفیت یا بستهبندی میتواند بازار صادراتی را به خطر بیندازد.» او معتقد است که توسعه زیرساختهای سردخانهای، بهبود فرآوری محصول و ارائه آموزشهای تخصصی به کشاورزان، از جمله اقداماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد تا مازندران بتواند نه تنها تولید بالا، بلکه صادرات پایدار و سودآوری را تجربه کند.
در پایان، معاون باغبانی جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به نقش مرکبات در اقتصاد محلی و امنیت غذایی استان خاطرنشان کرد: برداشت مرکبات، علاوه بر تأمین معیشت کشاورزان، اشتغالزایی و تقویت اقتصاد روستاها را به دنبال دارد و موفقیت صادراتی مازندران، پیامد مستقیم تلاش، تجربه و تعهد کشاورزان و مدیریت دقیق جهاد کشاورزی است.
این گزارش چرخهای کامل از تولید تا صادرات مرکبات در مازندران ارائه میدهد؛ از تلاش روزانه کشاورزان در باغها و مدیریت دقیق زمانبندی برداشت گرفته تا توجه به کیفیت، استانداردهای بینالمللی و توسعه بازارهای صادراتی. در نهایت، این مسیر، نمایانگر تعامل پیچیده و حساس میان تولید، اقتصاد و بازار جهانی است که آینده کشاورزی مازندران را رقم میزند و اهمیت برنامهریزی علمی و مشارکت همهجانبه را برای پایداری این صنعت نشان میدهد.
به گزارش تسنیم، هرچند محدودیتهایی در حوزه صادرات، از جمله تعرفههای گمرکی، کمبود زیرساختهای سردخانهای و نیاز به استانداردسازی وجود دارد، اما برنامهریزیهای دقیق و سرمایهگذاریهای هدفمند نویدبخش آیندهای روشن برای گسترش صادرات و تثبیت جایگاه مازندران در بازارهای بینالمللی است.
توسعه صنایع تبدیلی، افزایش کیفیت محصول و بهبود بستهبندی میتواند علاوه بر افزایش ارزش افزوده، به تقویت اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به اقتصاد تک محصولی در استان کمک کند. بنابراین، استمرار حمایتها و همافزایی میان بخشهای مختلف از جمله کشاورزی، تجارت و جهاد کشاورزی، ضامن شکوفایی بیشتر این بخش است.
برداشت مرکبات در مازندران نه تنها نمایانگر تلاش و دانش کشاورزان است بلکه نماد پیوند انسان با طبیعت و فرصتی برای معرفی توانمندیهای ایرانی به جهان است.
انتهای پیام/