به گزارش خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، سیصد و بیستوسومین شماره فصلنامه علمی «معرفت» با رویکرد ویژه قرآنپژوهی، و در سیوچهارمین سال انتشار خود، منتشر شد؛ شمارهای که با تمرکز بر نسبت قرآن کریم با مسائل بنیادین فکری، اجتماعی، اخلاقی و تربیتی، تلاش دارد پیوندی عمیق میان پژوهشهای قرآنی و نیازهای واقعی جامعه معاصر برقرار کند. این شماره که در قالب یک پرونده علمی منسجم ارائه شده، مجموعهای از مقالات اندیشمندان برجسته و پژوهشگران حوزه قرآن و معارف اسلامی را در بر میگیرد و نشاندهنده پویایی و روزآمدی مطالعات قرآنی در فضای علمی کشور است.
در این شماره، مقالهای از علامه محمدتقی مصباح یزدی با عنوان «حکومت اسلامی و حق ناتوانان و مستضعفان» جایگاه ویژهای دارد؛ اثری که با تکیه بر مبانی قرآنی و اندیشه سیاسی اسلام، به تبیین مسئولیتهای حکومت اسلامی در قبال اقشار ضعیف جامعه میپردازد و نشان میدهد که مفهوم عدالت اجتماعی در اسلام، ریشهای عمیق در وحی الهی دارد و صرفاً یک شعار سیاسی یا اجتماعی نیست. این مقاله، همچنان که به مبانی نظری میپردازد، افقهایی عملی برای سیاستگذاری در نظام اسلامی ترسیم میکند.
در ادامه، مقاله «کاربست قرآن کریم در اصول و بایستههای اخلاق حرفهای سازمانهای اطلاعاتی دینمحور» با نگاهی نوآورانه، تلاش کرده است نسبت میان آموزههای قرآنی و اخلاق حرفهای در ساختارهای حساس و راهبردی را بررسی کند. این پژوهش نشان میدهد که قرآن کریم تنها کتابی عبادی یا فردی نیست، بلکه میتواند چارچوبهای اخلاقی دقیقی برای پیچیدهترین عرصههای حکمرانی و امنیتی نیز ارائه دهد.
برخی مقالات این شماره، رویکردی معرفتشناختی و فلسفی به قرآن دارند. مقاله «حکمت یادکرد بدیهیات در قرآن کریم» به این پرسش میپردازد که چرا قرآن بر امور بدیهی تأکید میکند و این تکرار چه نقشی در هدایت و تربیت انسان دارد. همچنین مقاله «ماهیت ابلیس با رویکرد تفسیری ـ فلسفی» و پژوهش معناشناسانه درباره «مشارکت شیطان در اموال و اولاد انسان» لایههای عمیقتری از مفاهیم قرآنی را واکاوی کرده و تلاش میکنند فهمی عقلانی، تحلیلی و منسجم از این مفاهیم ارائه دهند.
بخش دیگری از مقالات، به مسائل تفسیری و روششناختی اختصاص دارد؛ از جمله بررسی مانعیت روایات ضرب از حجیت تفسیر موضوعی و تحلیل تطبیقی گفتوگوی خداوند و حضرت موسی(ع) در تفاسیر فریقین. این پژوهشها نشان میدهد که قرآنپژوهی معاصر، تنها به نقل اقوال بسنده نمیکند، بلکه با نگاه نقادانه و تطبیقی، در پی ارتقای روشهای فهم متن وحی است.
در کنار این مباحث، توجه به تربیت دینی و خانواده نیز جایگاه مهمی در این شماره دارد. مقاله «تحلیلی قرآنی از ویژگیهای فرزند مطلوب از منظر امام سجاد(ع) در دعای بیست و پنجم صحیفه سجادیه» کوشیده است پیوند میان دعا، تربیت و آموزههای قرآنی را نشان دهد و الگویی الهامبخش برای خانواده مسلمان ارائه کند.
گفتنی است، شماره 323 فصلنامه «معرفت» را میتوان نمونهای روشن از تلاش برای بازگرداندن قرآن به متن مسائل فکری و اجتماعی امروز دانست؛ تلاشی که هم به عمق نظری وفادار است و هم به کاربردهای عینی و تمدنی میاندیشد. این شماره، نهتنها برای پژوهشگران قرآن و علوم اسلامی، بلکه برای همه علاقهمندان به نسبت دین، جامعه و انسان معاصر، مجموعهای خواندنی و الهامبخش به شمار میآید.
انتهای پیام/