به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، با گذشت بیش از دو ماه از زمان آغاز مرحله اول آتش بس غزه طبق طرح دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا که رژیم صهیونیستی دائماً به اشکال مختلف آن را نقض میکند، هنوز چشم اندازی برای ورود به مرحله دوم وجود ندارد و در عین حال، این مرحله به دلیل همپوشانی مسائل امنیتی، سیاسی و بشردوستانه و مواضع متفاوت همه طرفها، پیچیدهتر به نظر میرسد.
در همین راستا تلاش داریم به مجموعهای از سوالات مهم در مورد آتش بس غزه از جمله آینده سلاحهای مقاومت، نیروی بینالمللی پیشنهادی برای استقرار در غزه، شکل حکومت محلی و بازسازی نوار غزه ویرانشده که بیش از دو سال است از جنگ نسل کشی و ویرانی رنج میبرد، پاسخ دهیم.
تاکنون از توافق آتش بس غزه چه چیزی حاصل شده است؟
با گذشت بیش از دو ماه از آغاز آتش بس در غزه، مقاومت همه 21 اسیر زنده صهیونیست را که در نوار غزه مانده بودند، تحویل رژیم صهیونیستی داد. گروههای مقاومت در غزه همچنین اجساد 27 اسیر مرده اسرائیلی به استثنای یک جسد که هنوز پیدا نشده است را تحویل دادند.
در مقابل، رژیم صهیونیستی 1968 اسیر فلسطینی از جمله 250 اسیر محکوم به حبس را آزاد کرده و تاکنون پیکرهای 345 نفر از شهدای فلسطینی را تحویل داده است.
نیروهای اشغالگر صهیونیستی از مناطقی که در غزه تحت سیطره آنها بود، به پشت آنچه که به عنوان خط زرد شناخته میشود عقب نشینی کردند، اما هنوز بیش از 54 درصد مساحت غزه در کنترل صهیونیستهاست و علاوه بر آن، ارتش رژیم اشغالگر با دور زدن توافق آتش بس، دائماً از خط زرد عبور کرده و مناطق استقرار نظامیان خود را گسترش میدهد.
اشغالگران از باز کردن گذرگاه رفح در هر دو جهت، همانطور که در توافقنامه تصریح شده است، خودداری میکنند و آن را به بازگرداندن جسد آخرین اسیر مرتبط کردهاند.
نهادهای دولتی مربوطه در غزه از زمان امضای توافقنامه، 740 مورد نقض توافقنامه توسط اشغالگران اسرائیلی را ثبت کردهاند و در جریان نقض مکرر آتش بس توسط رژیم صهیونیستی تاکنون، طبق آمار دقیق 386 فلسطینی به شهادت رسیده و 980 تن دیگر زخمی شدهاند. صهیونیستها همچنین 43 فلسطینی را از نوار غزه در این مدت ربودهاند.
در سطح بشردوستانه، صهیونیستها همچنان از تعهدات خود که در توافق آتش بس به آنها اشاره شده بود، طفره میروند و اجازه ورود کمترین میزان از کمکهای توافق شده به غزه را هم نمیدهند. از 37200 کامیونی که قرار بود طبق توافقنامه وارد نوار غزه شوند، تنها 14534 کامیون وارد این منطقه شدهاند.
صهیونیستها همچنین کاملاً ماهیت کالاهای ورودی به غزه را کنترل میکنند و از ورود دهها قلم کالای حیاتی، از جمله مواد غذایی اساسی، لوازم پزشکی، قطعات یدکی و مواد اضطراری، بدون هیچ توجیه قانونی یا بشردوستانهای جلوگیری میکنند. از 3000 کامیون حامل سوخت هم که قرار بود وارد غزه شوند تنها 315 کامیون وارد شده است.
مرحله دوم توافق آتش بس غزه شامل چه مواردی میشود؟
طبق طرح دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و اظهارات مقامات آمریکایی، قرار است مرحله دوم شامل موارد زیر باشد:
-تشکیل نهاد موسوم به شورای صلح و بازوی اجرایی آن یعنی نیروی بینالمللی موسوم به نیروهای حافظ صلح طبق قطعنامه 3803 شورای امنیت سازمان ملل.
- عقب نشینی ارتش اسرائیل به سمت خط قرمز و کاهش مناطق تحت کنترل این رژیم به حدود 20 درصد از نوار غزه.
- طبق این توافق، اسرائیل اجازه اشغال دائمی یا الحاق نوار غزه را ندارد.
-طرحی برای رسیدگی به سلاحهای مقاومت و تخریب تونلهای باقیمانده در نوار غزه تهیه شده است.
-تشکیل یک نهاد حاکمیتی در غزه پس از جنگ، به نمایندگی از یک شورای اجرایی متشکل از چهرههای بینالمللی.
-تشکیل یک دولت تکنوکرات فلسطینی (اداره محلی).
-آغاز طرح بازسازی نوار غزه، شامل جمعآوری آوار و زبالهها.
مواضع طرفین
مواضع طرفین درگیر در این توافق متفاوت است و میتوان آن را به شرح زیر خلاصه کرد:
موضع آمریکا:
آنگونه که رسانههای آمریکایی ادعا میکنند و ترامپ بارها به آن اشاره کرده، دولت آمریکا اصرار بر تکمیل توافق و پیشبرد مرحله دوم آن دارد.
وب سایت اکسیوس گزارش داد که ترامپ قصد دارد قبل از کریسمس، گذار به مرحله دوم توافق را اعلام کند.
منابع آمریکایی مدعی هستند که دولت آمریکا برای عقبنشینی تدریجی اسرائیل، تحت نظارت بینالمللی، به آنچه که به عنوان خط قرمز شناخته میشود، فشار میآورد، به ویژه از آنجایی که حماس به شرایط مرحله اول پایبند بوده است.
بر اساس این گزارشها، آمریکا مشکلی در اتخاذ رویکرد تدریجی برای خلع سلاح مقاومت و تخریب تونلها نمیبیند و با راهحلهایی مانند " عدم استفاده از سلاح "، مشابه تجربیات سایر درگیریها در مناطق مختلف جهان، مخالفتی ندارد.
از طرف دیگر، آمریکا بر استقرار یک نیروی بینالمللی در غزه برای مشارکت در خلع سلاح مقاومت اصرار دارد و تاکید میکند که این اتفاق باید تا ابتدای سال آینده میلادی رخ دهد. همچنین آمریکا مخالفتی با مشارکت ترکیه در این نیروی بینالمللی در غزه ندارد.
دولت آمریکا در عین حال که فضای نقض آتش بس به ویژه در سطح بشردوستانه را برای رژیم صهیونیستی فراهم کرده، ادعا میکند خواستار باز شدن گذرگاه رفح در هر دو جهت است و از سرگیری عملیات آن را بخشی از توافق میداند.
واشنگتن همچنین مدعی است که برای ورود کمکها و مواد لازم به نوار غزه فشار میآورد تا شرایط برای شروع برنامههای بازسازی فراهم شود.
آمریکا در آتش بس غزه به دنبال چیست؟
شواهد و همچنین مواضع مقامات آمریکایی نشان میدهد که این کشور به دنبال سازوکاری است که تضعیف و خلع سلاح مقاومت فلسطین را در ازای بازسازی نوار غزه تضمین کند و به این ترتیب بتواند دستاوردی در سطح بین المللی برای خودش ارائه دهد.
به طور کلی خواستههای آمریکا از طرح آتش بس در غزه را میتوان به این شکل خلاصه کرد:
-دستیابی به یک ائتلاف منطقهای برای عادیسازی روابط با اسرائیل و پیوند دادن ثبات غزه به موفقیت تشکیل این ائتلاف.
-استفاده از نیروی بینالمللی و شورای صلح به عنوان بستری برای ادغام اسرائیل در یک سیستم امنیتی منطقهای گستردهتر، با نقش رهبری آمریکا.
- خارج کردن پرونده غزه از دست مقاومت و تبدیل پلیس غزه و کمیته تکنوکرات به نهادهای انحصاری برای تأمین مالی، تسلیح و همکاری بینالمللی.
- یافتن یک شریک فلسطینی مشابه تشکیلات خودگردان از طریق تامین بودجه مالی آن.
-از بین بردن مسیر حقوقی بینالمللی علیه اسرائیل با جایگزینی روایت «نسلکشی و محاصره» با روایت «ثبات و بازسازی»، برای توجیه فشار بر دادگاه کیفری بینالمللی و سازمان ملل متحد جهت توقف فرآیندهای پاسخگویی و تحقیقات در مورد جنایات جنگی اسرائیل.
موضع رژیم صهیونیستی
رژیم اشغالگر به دنبال مانعتراشی برای ورود به مرحله دوم و طفره رفتن از تعهدات خود است و تلاش میکند توافق را فقط به مرحله اول محدود کند. این رژیم از ورود به مرحله دوم خودداری میکند؛ زیرا ورود به این مرحله علاوه بر درخواست تشکیل دولت فلسطین، مستلزم عقبنشینیهای گستردهتر و کاهش کنترل نظامی خود است.
بر همین اساس صهیونیستها به بهانهتراشی ادامه میدهند و بحث درباره ورود به مرحله دوم را مشروط به تحویل جسد آخرین اسیر اسرائیلی کردهاند. همچنین کابینه نتانیاهو بر خلع سلاح حماس و تخریب تونلهای باقی مانده در نوار غزه به عنوان شرط غیرقابل مذاکره برای پیشرفت در مرحله دوم اصرار دارد.
رژیم صهیونیستی تمام پیشنهادات ارائه شده توسط سایر طرفها در مورد خلع سلاح حماس، مانند انبار کردن سلاح یا خارج کردن موقت آنها از خدمت را رد میکند.
صهیونیستها تهدید میکنند که عدم خلع سلاح کامل مقاومت در غزه اسرائیل را وادار به از سرگیری جنگ میکند.
رژیم صهیونیستی اعلام کرده که با تشکیل یک نیروی بینالمللی در غزه مخالف است و حضور ترکیه در این نیرو را هم به شدت رد میکند.
صهیونیستها اصرار دارند که همچنان در مناطق داخل خط زرد در غزه بمانند و عقب نشینی نکنند و خط زرد به عنوان یک خط مرزی جدید باشد؛ به این معنا که بیش از نیمی از غزه به طور دائمی در اشغال اسرائیل قرار بگیرد.
در مورد گذرگاه رفح هم رژیم صهیونیستی اعلام کرده که این گذرگاه تا اطلاع ثانوی بسته خواهد ماند، اما میتواند به شکل یک طرفه برای خروج اهالی غزه به سمت مصر باز شود؛ اقدامی که هم مقاومت و هم قاهره به شدت آن را رد کردند و این اقدام را در چارچوب طرح آوارگی مردم غزه دانستند.
رژیم صهیونیستی همچنین به تشکیل گروههای جاسوسی و حمایت از باندهای خرابکار که با این رژیم در غزه همکاری میکنند، ادامه میدهد.
آنچه که صهیونیستها میخواهند
-اسرائیل میخواهد امنیت خود را در نوار غزه بدون حاکمیت واقعی فلسطین به دست آورد.
-برچیدن زیرساختهای نظامی مقاومت بدون پرداخت هزینه سیاسی؛ به طوری که هر نیروی پلیس فلسطینی که قرار است در غزه مستقر شود باید تحت هماهنگی امنیتی دقیق با اسرائیل فعالیت کند و نباید سلاحهای پیشرفته یا قابلیتهای اطلاعاتی مستقل داشته باشد.
-اسرائیل به دنبال تبدیل غزه به الگویی از "اداره مدنی بدون پروژه ملی" از طریق یک کمیته تکنوکرات است که تحت چتر بینالمللی و عربی اداره میشود، اما بدون مشروعیت ملی یکپارچه فلسطینی.
- صهیونیستها اصرار دارند که بر همه گذرگاهها و مرزهای غزه سیطره کامل داشته باشند.
- رژیم صهیونیستی اصرار دارد که در سازوکارهای بازسازی غزه و ورود بودجه، حرف آخر را بزند تا بتواند رفتار سیاسی و امنیتی غزه را کنترل کند.
- در نهایت، اسرائیل به دنبال جلوگیری از هرگونه فرآیند سیاسی نهایی است که منجر به تشکیل یک کشور فلسطینی یا حل و فصل نهایی شود.
موضع حماس:
جنبش حماس موضع خود را در مورد مرحله دوم آتش بس غزه از طریق سخنرانی خلیل الحیه، رئیس این جنبش در نوار غزه در سی و هشتمین سالگرد تاسیس حماس رسماً بیان کرد و این مواضع به شرح زیر است:
-حماس تأکید میکند که اولویت اصلی آن، تکمیل مرحله اول توافق آتشبس در غزه است. این شامل ورود کمکها و تجهیزات لازم برای بازسازی بیمارستانها، مراکز بهداشتی و زیرساختها و همچنین بازگشایی گذرگاه رفح در هر دو جهت میشود.
- حماس به همراه سایر گروههای مقاومت، بر تعهد خود به اجرای تمام بندهای توافق در مراحل مختلف آن تأکید کرد.
- حماس تاکید دارد که مقاومت فلسطین و سلاحهای آن یک حق مشروع تضمین شده توسط قوانین بینالمللی است.
- جنبش حماس تاکید میکند که موضوع سلاحهای مقاومت با تأسیس یک کشور فلسطینی مرتبط است و این جنبش پذیرای بررسی هرگونه پیشنهادی است که این حق را حفظ کند.
- حماس خواستار خروج کامل اشغالگران صهیونیست از نوار غزه است.
- حماس هرگونه قیمومیت خارجی و بین المللی بر مردم فلسطین را رد میکند.
- از نظر حماس، ماموریت نیروهای بینالمللی باید محدود به حفظ آتشبس و جداسازی دو طرف در امتداد مرزهای نوار غزه، بدون هیچ نقشی در داخل غزه یا دخالت در امور داخلی آن باشد.
-حماس خواستار تشکیل فوری یک کمیته تکنوکرات از فلسطینیان مستقل برای اداره نوار غزه شده و آمادگی خود را برای واگذاری کامل مسئولیتها در همه زمینهها و تسهیل کار آن اعلام کرده است.
- حماس بر ضرورت آغاز پروژههای بازسازی غزه تاکید دارد.
- حماس متعهد به اقدام مشترک با نیروها و گروههای فلسطینی برای دستیابی به وحدت ملی است.
- حماس با نیروها و گروههای مختلف فلسطینی جهت ایجاد یک چارچوب ملی جامع که برای احیای حقوق فلسطینیان، به ویژه حق تعیین سرنوشت، و ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی با پایتختی قدس تلاش میکند، همکاری خواهد کرد.
- حماس بر اهمیت مسئله اسرای فلسطینی در زندانهای رژیم اشغالگر و لزوم تلاش برای بهبود شرایط زندگی آنها و پایان دادن به رفتارهای جنایتکارانه صهیونیستها علیه این اسرا و در نهایت آزادی آنها تاکید میکند.
انتهای پیام/