خبرگزاری تسنیم ـ عباس نورزائی، کارشناس ارشد کشاورزی و آب و خاک| پیشبینی میشود سال آبی جاری، به لطف خداوند متعال، سالی پرآب باشد. با این حال، مطابق اصول آیندهپژوهی و ضرورت حفظ آمادگی، لازم است تمهیدات لازم برای دریافت مدبرانه آب رودخانههای هیرمند و فراهرود در منطقه سیستان، از هماکنون ـ هرچند با تأخیر ـ اندیشیده و بهصورت عملیاتی اجرا شود.
با توجه به مذاکرات انجام شده میان دولت جمهوری اسلامی ایران و امارت اسلامی افغانستان و اعلام آمادگی کشور همسایه و از سوی دیگر رسوبگیری شدید و افزایش حجم مرده سد کمالخان، این احتمال وجود دارد که خواه ناخواه شاهد ورود آب رودخانه هیرمند به خاک ایران باشیم. در صورت تحقق این امر، ضروری است در وهله نخست و در کوتاهترین زمان ممکن، حداکثر حجم آب وارده به مخازن طبیعی چاهنیمه هدایت و ذخیره شود.
بررسیهای میدانی نشان میدهد موانع متعددی در مسیر دریافت و انتقال آب وجود دارد که اهم آنها عبارتند از:
1. کنارگذر خاکی جریکه از مدار بهرهبرداری خارج شده است.
2. فیدرکانال شماره دو، شامل سازه دریافت و مسیر کانال، ساخته و حفر نشده و به حال خود رها شده است.
3. تلماسههای متعدد با ارتفاع بالا، بخش اصلی مسیر دریافت آب از دهانه ورودی(دوشاخهی مرزی) تا سد کهک را مسدود کردهاند.
4. همین وضعیت در مسیر رودخانه از سد کهک تا سد زهک و نهایتاً تا دریاچه هامون نیز مشاهده میشود.
5. رودخانه طاهری، در حد فاصل سد زهک تا محدوده کفتارگی و در مسیر منتهی به سد چاهنیمه، مملو از رسوبات ماسهای است.
6. مسیر دهانه سنگچال واقع در رودخانه لخشک تا روستای کفتارگی -که یکی از مسیرهای مؤثر آبگیری چاهنیمه به شمار میرود- نیز بهشدت با رسوبات ماسهای انباشته شده است.
با توجه به فرصت کوتاه پیشرو، تأکید میشود استاندار دستور دهد ستادی ویژه برای بازگشایی مسیرها(و نه لایروبی) با اولویت مسیرهای شماره 3، 5 و 6 این گزارش، بهصورت فورسماژور تشکیل شود و همه دستگاههای اجرایی و ماشینآلات سنگین ادارات دولتی در کوتاهترین زمان ممکن بسیج شوند و اقدامات لازم انجام پذیرد.
تجربههای پیشین نشان داده است که در صورت فراهم بودن حداقل مسیر عبور آب، خود نیروی جریان آب بدون وقفه مسیر را گشوده، ریگها و رسوبات را کنار زده یا با خود حمل کرده و نهایتاً به دریاچه هدایت میشود.
از نکات حائز اهمیت در سال جاری، تلاش هدفمند برای پخش آب در رخسارههای غبارخیز کف دریاچه هامون است؛ موضوعی که کارشناسان منابع طبیعی مطالعات آن را انجام داده و نقشههای ریسک مربوطه را در اختیار دارند. در صورت ورود حتی حداقل جریان آب به هامون، بستر لازم برای رشد پوشش گیاهی و جانگیری درختچههای گز حتی با رشد کم، فراهم شده و از شدت خیزش گردوغبار، دستکم در کوتاهمدت، جلوگیری خواهد شد.
انتهای پیام/