به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، سقط جنین، بهویژه زمانی که از سر اجبارهای اجتماعی، اقتصادی یا فرهنگی و بهصورت «عمدی» رخ میدهد، یکی از تلخترین واقعیتهای پنهان در حوزه سلامت زنان است، واقعیتی که کمتر دیده میشود، کمتر درباره آن صحبت میشود و کمتر در سیاستگذاریها مورد توجه قرار میگیرد.
در حالی که آمارهای رسمی تصویر روشنی از ابعاد این آسیب ارائه نمیدهند، واقعیت سقطهای عمدی و غیرایمن را میتوان در مطبها، مراکز درمانی و اورژانسها دید؛ جایی که زنان با بدنهای آسیبدیده و روانهای فرسوده مراجعه میکنند.
در سالهای اخیر، همزمان با محدود شدن دسترسی به وسایل پیشگیری از بارداری، بارداریهای ناخواسته افزایش یافته و بهدنبال آن، سقطهای عمدی و غیرقانونی نیز رشد قابلتوجهی داشتهاند. مسیری که از یک تصمیم ناخواسته آغاز میشود و گاه به مرگ خاموش مادر یا نابودی کامل سلامت جسمی و روانی او ختم میشود.
در همین زمینه، با کارولین یاوری، کارشناس ارشد مشاوره مامایی و نماینده ماماها در نظام پزشکی همدان، به گفتوگو نشستیم.
تسنیم: با توجه به تجربه کاریتان، روند سقط جنین در سالهای اخیر را چگونه ارزیابی میکنید؟
یاوری: اگر بخواهم واقعبینانه صحبت کنم، سقط جنین همیشه در جامعه وجود داشته، اما آنچه امروز ما را نگران میکند، افزایش چشمگیر سقطهای عمدی است. طی سالهایی که مشغول به کار بودهام، هر سال بهتدریج با افزایش تقاضای سقط مواجه بودهایم، اما در چند سال اخیر این شیب کاملاً محسوستر و نگرانکنندهتر شده است.
بهویژه از زمانی که روشهای پیشگیری از بارداری در مراکز بهداشت محدود یا حذف شد، بارداریهای ناخواسته افزایش پیدا کرد و طبیعی است که بهدنبال آن، تقاضا برای سقط عمدی هم بالا برود. این یک چرخه قابل پیشبینی است که متأسفانه به آن توجه کافی نشده است.
حذف پیشگیری، موتور محرک سقطهای عمدی
تسنیم: نقش سیاستهای مربوط به پیشگیری از بارداری را در این روند چقدر مؤثر میدانید؟
یاوری: بسیار مستقیم و تعیینکننده است. وقتی زنی یا خانوادهای به هر دلیلی نمیخواهد باردار شود، اما ابزار پیشگیری در دسترسش نیست، نتیجهاش بارداری ناخواسته خواهد بود. واقعیت این است که ما نمیتوانیم کسی را مجبور کنیم بارداری ناخواسته را ادامه دهد. وقتی راه قانونی و پیشگیرانه بسته میشود، فرد ناچار است به مسیر غیرقانونی برود؛ مسیری که به سقط عمدی، اغلب بهصورت زیرزمینی و غیرایمن، ختم میشود. حذف پیشگیری در عمل، تولیدکننده سقط عمدی است.
تسنیم: زنان متقاضی سقط عمدی معمولاً چه دلایلی را مطرح میکنند؟
یاوری: بخش عمدهای از دلایل، اصلاً پزشکی نیست. مشکلات اقتصادی، نداشتن آمادگی روحی، ادامه تحصیل، بارداری در دوران عقد، ترس از قضاوت خانواده یا جامعه، مخالفت همسر، کوچک بودن فرزند قبلی یا حتی فشارهای روانی ناشی از شرایط زندگی از جمله دلایل شایع هستند. اینها مراجعات روزمره ماست. متأسفانه در بسیاری از موارد، زن در شرایطی قرار گرفته که احساس میکند هیچ انتخاب امنی پیش رویش نیست و همین او را به سمت تصمیمهای پرخطر سوق میدهد.
ماماها، اولین پناه زنان در تصمیمهای سخت
تسنیم: نقش ماماها در مواجهه با زنان متقاضی سقط عمدی چیست؟
یاوری: ماماها معمولاً اولین افرادی هستند که زنان به آنها مراجعه میکنند. ارتباط ماما با خانوادهها نزدیکتر و طولانیتر است و همین باعث میشود زنان راحتتر دغدغههایشان را مطرح کنند. اولین اقدام ما همیشه گفتوگوست؛ تلاش میکنیم علت تصمیم را بفهمیم، شرایط روحی و اجتماعی زن را بررسی کنیم و با دلایل علمی، روانی، اجتماعی و حتی مذهبی او را از این تصمیم منصرف کنیم. این مرحله بسیار مهم است، چون اگر در همین نقطه نتوانیم کمک کنیم، احتمال سوق پیدا کردن فرد به سقطهای زیرزمینی بالا میرود.
تسنیم: آیا در نوع مواجهه ماما و پزشک تفاوتی وجود دارد؟
یاوری: از نظر اصول درمانی خیر، اما از نظر ارتباطی و زمانی تفاوت وجود دارد. ماماها معمولاً زمان بیشتری برای صحبت، پیگیری و حتی تماس بعدی با بیمار دارند. اما چه ماما و چه پزشک، وقتی با عارضه سقط مواجه میشوند، هیچگونه قضاوتی در کار نیست و تمرکز کامل بر نجات جان مادر و کاهش عوارض است.
سقطهای عمدی؛ بیشترین مراجعات و خطرناکترین پیامدها
تسنیم: درباره انواع سقط و جایگاه سقط عمدی توضیح دهید.
یاوری: سقط جنین به انواع مختلفی تقسیم میشود؛ سقط خودبهخودی، سقط درمانی یا قانونی و سقط عمدی یا غیرقانونی. سقط درمانی فقط در شرایط خاص و با مجوز قانونی انجام میشود؛ زمانی که جان مادر در خطر باشد یا جنین دچار ناهنجاریهای شدید و ناسازگار با حیات باشد. اما سقط عمدی یعنی پایان دادن به بارداری بدون اندیکاسیون قانونی. متأسفانه بیشترین مراجعات ما مربوط به همین نوع است؛ سقطهایی که اغلب بهصورت پنهانی و غیرایمن انجام میشوند.
تسنیم: پیامدهای جسمی سقطهای عمدی و زیرزمینی چیست؟
یاوری: پیامدها بسیار سنگین و گاه جبرانناپذیر است. از عفونتهای شدید، خونریزیهای حاد، پارگی رحم و نازایی دائمی گرفته تا مرگ مادر. موارد متعددی داشتهایم که زن با تب بالا، در شرایط بحرانی و نزدیک به مرگ مراجعه کرده و مشخص شده سقط را در خانه یا مراکز غیرمجاز انجام داده است. گاهی این زنان چند فرزند در خانه دارند و با مرگشان، خانوادهای کامل از هم میپاشد.
سقط عمدی؛ ضربه همزمان به جسم و روان
تسنیم: از عوارض روانی سقط عمدی بگویید.
یاوری: عوارض روانی سقط عمدی بسیار عمیق است. افسردگیهای شدید، اضطراب، احساس گناه، پشیمانی مزمن و حتی افکار خودکشی از پیامدهای شایع آن است. بدن زن از ابتدای بارداری برای حفظ جنین برنامهریزی میکند و قطع ناگهانی این روند، شوک شدیدی به روان وارد میکند. در سقطهای عمدی، این آسیب روانی چند برابر میشود، چون فرد خود را مسئول مستقیم این اتفاق میداند.
تسنیم: تلخترین تجربه کاری شما از سقط چه بوده است؟
یاوری: واقعیتهای پنهان سقطهای زیرزمینی وجود دارد که کمتر دیده میشود.
تسنیم: به نظر شما مسئولان چگونه باید با این مسائل برخورد کنند؟
یاوری: خواهش من این است که سیاستهای پیشگیری از بارداری بازنگری شود. حذف وسایل پیشگیری، فقط آمار سقطهای عمدی را بالا میبرد. پیشگیری باید رایگان، در دسترس و بدون قضاوت باشد. از نظر من، سقط عمدی بدترین نوع قتل است؛ موجودی کاملاً بیدفاع به قتل میرسد. اگر واقعاً نگران جان انسانها هستیم، باید ریشه را درمان کنیم، نه صورت مسئله را.
مصاحبه از: فائزه محمدی
انتهای پیام/