به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، نفیسه حسنی، کارشناس محیطزیست طبیعی در یادداشتی آورده است: در سالهای اخیر، تمایل به نگهداری حیوانات غیرمعمول و غیرمتعارف تحت عنوان «اگزاتیک پت» (Exotic Pet) به پدیدهای جهانی تبدیل شده است. این حیوانات که عموماً در طبیعت و به دور از محیط انسان زندگی میکنند، گاه بهعنوان نمادی از تجمل یا پرستیژ اجتماعی در منازل شخصی نگهداری میشوند.
حیوانات خانگی یا پتهای متعارف معمولاً شامل گونههایی مانند سگ، گربه، پرندگان زینتی متداول و ماهیهای آکواریومی هستند که طی نسلها برای همزیستی با انسان پرورش یافتهاند. در مقابل، «اگزاتیک پت» به حیواناتی اطلاق میشود که ذاتاً وحشی هستند و قابلیت سازگاری کامل با محیط انسانی را ندارند.
این گروه با حدود 40 گونه شناختهشده در سراسر جهان، شامل گونههای متنوعی از جمله پستانداران غیرمتعارف (نظیر خوکچههندی، پستانداران مینیاتوری، میمونهای خاص، جوجهتیغی و یا انواع گربههای وحشی همچون چیتا، یوزپلنگ، شیر سفید)، پرندگان (نظیر طوطی ماکائو آبی و قرمز، طوطی خاکستری آفریقایی) و ... میشوند.
خزندگان (از جمله مارهای پایتون، ایگواناها و سوسمارها)، دوزیستان (نظیر قورباغه پکمن، قورباغههای سمی رنگارنگ و سمندرها) و بیمهرگان و بندپایان غولپیکر (مانند رتیلهای غولپیکر، شاه عقرب و عنکبوت پرندهخوار) نیز دیگر گونههای این گروه هستند که برخی از آنها در فهرست سرخ IUCN بهعنوان گونههای در معرض خطر انقراض طبقهبندی میشوند.
قوانین و ضوابط نگهداری حیوانات غیرمتعارف در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است. برای مثال، در برخی از کشورها نگهداری از میمونهای کوچک امری عادی تلقی میشود، حالآنکه در بسیاری از کشورها از جمله ایران، این عمل غیرقانونی است. نگهداری حیوانات وحشی در محیط خانگی میتواند خطرات قابلتوجهی برای سلامت انسان و خود حیوان به دنبال داشته باشد.
بسیاری از این حیوانات ناقل بیماریهای مشترک هستند که قابلیت انتقال به انسان را دارند. از سوی دیگر، نیازهای غذایی، زیستگاه زندگی و شرایط آب و هوایی خاص این حیوانات اغلب در اسارت تأمین نمیشود که منجر به رنج کشیدن آنها، اختلالات رفتاری و مرگ زودهنگام آنها میشود.
بسیاری از گونههای «اگزاتیک پت» موردتوجه علاقهمندان به نگهداری حیوانات خانگی غیربومی، در وضعیت بحرانی انقراض قرار دارند. قاچاق این حیوانات و تجارت غیرقانونی آنها فشار شدیدی بر اکوسیستمهای طبیعی وارد میکند که سازمان حفاظت محیطزیست و فعالان حقوق حیوانات همواره نسبت به این موضوع هشدار داده و قوانین سختگیرانهای را تدوین کردهاند.
افزایش آگاهی عمومی نیز در این راستا از اهمیت ویژهای برخوردار است. کارشناسان دفتر حفاظت و مدیریت حیاتوحش سازمان حفاظت محیطزیست اکیداً توصیه میکنند که از نگهداری حیوانات وحشی بهعنوان حیوان خانگی خودداری شود. بهجای آن، توجه به حیوانات سازگار با محیط انسانی و همچنین حمایت از برنامههای حفاظت از گونهها در زیستگاه طبیعی آنها میتواند گامی مؤثر در جهت حفظ تعادل اکولوژیک و ذخایر ژنتیک جانوران باشد. یک حیوان خانگی یا اهلی، حیوانی است که نهتنها قابلیت زندگی در کنار انسان را دارد، بلکه این همزیستی به نفع هر دو طرف باشد.
انتهای پیام/