به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، آسیبهای اجتماعی از جمله کودکان کار، زنان بیسرپرست و دختران نیازمند حمایت، از پیچیدهترین مسائل اجتماعی استان کردستان به شمار میرود؛ مسائلی که ریشه در عوامل اقتصادی، فرهنگی و ساختاری دارد و مواجهه با آنها نیازمند نگاهی فراتر از اقدامات مقطعی و واکنشی است.
در سالهای اخیر، هرچند اقداماتی برای ساماندهی و حمایت از گروههای آسیبپذیر در استان انجام شده، اما واقعیت این است که پایداری این اقدامات، مستلزم تقویت هماهنگی نهادی، افزایش منابع حمایتی و بهرهگیری هدفمند از ظرفیتهای اجتماعی و مردمی است.
کودکان کار، پیش از آنکه یک «آمار» باشند، نشانهای از شکافهای اجتماعیاند؛ شکافهایی که با مداخله زودهنگام، حمایتهای اجتماعی مؤثر و برنامههای توانمندساز میتوان از تعمیق آنها جلوگیری کرد. در این مسیر، نقش دستگاههای اجرایی، نهادهای حمایتی و سازمانهای مردمنهاد مکمل یکدیگر است، نه جایگزین.
از سوی دیگر، زنان بیسرپرست و دختران نیازمند نگهداری، بیش از هر چیز به امنیت اجتماعی، حمایت پایدار و فرصت بازگشت به زندگی مستقل نیاز دارند. فراهمسازی این بستر، تنها با نگاه حمایتی، برنامهمحور و مبتنی بر حل مسئله امکانپذیر است؛ نگاهی که بهدنبال کاهش آسیب، حفظ کرامت انسانی و توانمندسازی افراد باشد.
برگزاری نشستهایی مانند شورای اجتماعی استان، فرصتی برای هماندیشی و همافزایی در مسیر حل این مسائل است؛ فرصتی که اگر با تصمیمهای اجرایی، زمانبندی مشخص و تداوم پیگیری همراه شود، میتواند به بهبود ملموس وضعیت گروههای آسیبپذیر در کردستان منجر شود.
کاهش آسیبهای اجتماعی نیازمند نقشآفرینی جدی همه دستگاههاست
آرش زرهتن لهونی، استاندار کردستان، امروز در جلسه شورای اجتماعی استان که در سالن شهدای گمنام استانداری کردستان برگزار شد، با اشاره به وضعیت گروههای آسیبپذیر گفت: شرایط کودکان کار، زنان بیسرپرست و دختران نیازمند نگهداری در استان کردستان در مقایسه با بسیاری از مناطق کشور بهتر است، اما این وضعیت نیازمند تثبیت، تقویت و بهبود مستمر است.
وی با تأکید بر ضرورت همافزایی میان دستگاهها و نهادهای مسئول افزود: کاهش آسیبهای اجتماعی تنها با همکاری همهجانبه و برنامهریزی هدفمند امکانپذیر است و هنوز ظرفیتهای بسیاری برای بهبود شرایط این گروهها وجود دارد که باید فعال شود.
استاندار کردستان با اشاره به بازدیدهای میدانی از مراکز نگهداری آسیبدیدگان اجتماعی اظهار کرد: در این مراکز، خدمات با وجود محدودیت امکانات، با تلاش، تعهد و دلسوزی نیروهای فعال ارائه میشود و این سرمایه انسانی ارزشمند میتواند با حمایت بیشتر، نقش مؤثرتری در ساماندهی آسیبها ایفا کند.
وی، شناسایی و ساماندهی کودکان کار را مسئولیتی مشترک دانست و تصریح کرد: ایجاد سرپناه امن، محیطهای حمایتی و برنامههای توانمندساز برای این کودکان نیازمند همکاری عملی دستگاههای مرتبط است تا از بازتولید آسیبهای اجتماعی پیشگیری شود.
لهونی همچنین برخورد قانونی با شبکههای بهرهکشی از کودکان کار را گامی مهم در مسیر صیانت از حقوق کودکان دانست و گفت: اقدامات ماندگار در این حوزه زمانی محقق میشود که مدیران و نهادهای مسئول، با نگاه حمایتی و برنامهمحور، در کنار یکدیگر حرکت کنند.
بیش از 2 هزار نفر تحت مداخلات تخصصی اورژانس اجتماعی قرار گرفتند
حسین رسولی، مدیرکل بهزیستی استان کردستان، نیز در این جلسه با اشاره به گسترش تدریجی آسیبهای اجتماعی در استان اظهار داشت: آسیبهای اجتماعی امروز به یکی از دغدغههای جدی کردستان تبدیل شده و بهطور مستقیم بنیان خانوادهها، زنان و کودکان را تحت تأثیر قرار داده است.
وی با بیان اینکه بهزیستی با رویکردی تخصصی، پیشگیرانه و مداخلهمحور به این حوزه ورود کرده است، خاطرنشان کرد: از سال 1392 اورژانس اجتماعی بهعنوان مرکزی مستقل و تخصصی در استان راهاندازی شد تا بهصورت هدفمند به موارد بحرانی در حوزه زنان، کودکان و خانوادهها رسیدگی کند.
مدیرکل بهزیستی کردستان، اورژانس اجتماعی را خط مقدم مداخلات تخصصی در حوزه آسیبهای اجتماعی دانست و افزود: این مجموعه نقش مؤثری در پیشگیری، کنترل و کاهش پیامدهای اجتماعی بهویژه در موارد خشونت خانگی، کودکآزاری و اختلافات خانوادگی ایفا میکند.
وی با تشریح گروههای هدف اورژانس اجتماعی توضیح داد: زنان و همسران خشونتدیده، کودکان آزاردیده، سالمندان، دختران و پسران فراری از منزل، افراد دارای افکار یا اقدام به خودکشی، زوجین دارای تعارضات خانوادگی و متقاضیان طلاق، از جمله گروههایی هستند که خدمات تخصصی و فوری دریافت میکنند؛ ویژگی مهم این خدمات، دسترسی سریع و مداخله بهموقع است.
رسولی از فعالیت مراکز اورژانس اجتماعی در 9 شهرستان استان خبر داد و اذعان داشت: تنها شهرستان سروآباد فاقد این مرکز است که راهاندازی دستکم یک مرکز درجه سه در این شهرستان در دستور کار قرار دارد تا پوشش خدمات در سراسر استان تکمیل شود.
وی با اشاره به عملکرد سال جاری این مراکز گفت: بیش از دو هزار نفر از طریق مراکز شهرستانی تحت مداخلات تخصصی قرار گرفتهاند که عمده این موارد به اختلافات خانوادگی، زنان و دختران در معرض آسیب، افکار خودکشی، کودکآزاری، همسرآزاری، طلاق، سالمندآزاری و اعتیاد مربوط بوده است.
مدیرکل بهزیستی کردستان ادامه داد: تیمهای سیار اورژانس اجتماعی نیز با حضور فعال در محلات و مناطق هدف، تاکنون به دو هزار و 392 نفر خدمات ارائه دادهاند که بخش عمده این مداخلات در حوزه اختلافات زوجین، خشونتهای خانگی، کودکآزاری و افکار خودکشی بوده است.
وی با اشاره به فعالیت شبانهروزی خط تلفن 123 اورژانس اجتماعی گفت: در سال جاری پنج هزار و 242 تماس تلفنی در این سامانه ثبت شده که بیشترین آنها مربوط به اختلافات خانوادگی، همسرآزاری، کودکآزاری، افکار خودکشی و سالمندآزاری بوده است.
مدیرکل بهزیستی استان کردستان همچنین از تحت پوشش قرار گرفتن حدود 90 کودک کار به همراه خانوادههایشان خبر داد و افزود: این افراد از خدمات آموزشی، حمایتی و توانمندسازی بهرهمند شدهاند که با همکاری دستگاههایی همچون نیروی انتظامی، قوه قضائیه، دانشگاه علوم پزشکی، سازمان فنیوحرفهای و سایر نهادهای مرتبط ارائه میشود.
رسولی در پایان با اشاره به چالشهای موجود در حوزه اورژانس اجتماعی، کمبود منابع مالی، محدودیت نیروی انسانی، نبود خودروهای اختصاصی در برخی شهرستانها و مخاطرات امنیتی کارکنان را از مهمترین موانع برشمرد و تأکید کرد: ساماندهی مؤثر متکدیان و کودکان کار، مستلزم همکاری جدی شهرداریها و نیروی انتظامی است تا پس از جمعآوری، اقدامات حمایتی و قضائی متناسب با نوع آسیب برای این افراد انجام شود.
عبور از آسیب با رویکرد حمایتی و راهحلمحور
مسئله کودکان کار و زنان بیسرپرست، بیش از آنکه نیازمند نگاه صرفاً آماری یا مقطعی باشد، به رویکردی پایدار، حمایتی و توانمندساز احتیاج دارد. تجربه مراکز نگهداری در کردستان نشان میدهد که با وجود محدودیتها، ظرفیت انسانی و اجتماعی قابل توجهی در استان وجود دارد که میتواند پایه برنامههای مؤثرتر قرار گیرد.
تقویت زیرساختها، تأمین منابع پایدار، توسعه خدمات روانی ـ اجتماعی و آموزش مهارتهای زندگی برای کودکان و خانوادههای در معرض آسیب، از جمله راهکارهایی است که میتواند چرخه آسیب را متوقف کند و مسیر بازگشت این افراد به زندگی سالم اجتماعی را هموار سازد.
اگرچه چالشهای اجتماعی همچنان وجود دارد، اما همگرایی میان دستگاهها، حمایت هدفمند از مراکز فعال و تمرکز بر پیشگیری و توانمندسازی میتواند وضعیت گروههای آسیبپذیر در کردستان را به شکل ملموس بهبود بخشد. استمرار این مسیر، نیازمند تداوم اراده مدیریتی، تخصیص منابع کافی و اعتماد به ظرفیتهای اجتماعی استان است.
انتهای پیام/482