به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در مهندسی نفت و صنعت نفت، مفهوم «آزمایشگاه تضمین جریان» (Flow Assurance Laboratory) به یک مجموعه تخصصی آزمایشگاهی گفته میشود که برای مطالعه، شبیهسازی و حل مشکلات تضمین جریان هیدروکربنها، یعنی نفت خام و گاز، از مخزن تا نقطه مصرف یا فرآوری طراحی شده است. این حوزه یکی از بخشهای کلیدی مهندسی نفت و عملیات بالادست است و هدف آن جلوگیری از وقفهها، گرفتگیها و مشکلات عملیاتی در مسیر تولید و انتقال نفت و گاز میباشد.
تضمین جریان (Flow Assurance) به معنای اطمینان از جریان موفق، ایمن و اقتصادی نفت و گاز از مخزن تا سطح و نقاط انتهایی سیستم تولید و انتقال است. این حوزه در دهه 1990 در صنعت نفت شکل گرفت و بهخصوص در پروژههای عمیق دریایی اهمیت زیادی پیدا کرد، زیرا شرایط فشار و دمای پایین باعث ایجاد مشکلات پیچیدهتر میشود.
آزمایشگاه تضمین جریان مجموعهای است که با بهرهگیری از تجهیزات تخصصی و شبیهسازی شرایط واقعی چاهها و خطوط انتقال، به پژوهش، اندازهگیری و بررسی پدیدههایی میپردازد که میتوانند جریان نفت و گاز را مختل کنند، و راهکارهایی برای پیشگیری یا مدیریت آنها ارائه میدهد.
این موضوع مهم از آنجا اهمیت مضاعف پیدا میکند که بدانیم درحال حاضر تولید روزانه نزدیک به 300 هزار بشکه نفت ایران تحت تأثیر پدیده آسفالتین است. آسفالتین از جمله برشهای سنگین نفت خام است که رسوب آن در ستون چاههای نفت سبب کاهش تولید، افزایش افت فشار و در نهایت توقف جریان نفت میشود. تعیین زمان، مکان و مقدار دقیق تشکیل رسوب از جمله نیازهای اصلی برای طراحی برنامه تولید از چاه است.
در روزهای اخیر، به همت انستیتوی نفت دانشگاه تهران و بدست متخصصان ایرانی در گروه گسترش انرژی پاسارگاد و سرمایهگذاری این گروه، یک آزمایشگاه جدید در دانشگاه تهران با عنوان "آزمایشگاه تخصصی تضمین جریان انرژی پاسارگاد" راهاندازی و افتتاح شد.
این آزمایشگاه برخلاف آزمایشگاههای معمول که پارامترها را در طولهای کوتاه 6 تا 10 متری بررسی میکنند، توانایی شبیهسازی جریان سیال در لولههایی با طول 50 تا 100 متر را دارد. این قابلیت به متخصصان نفتی کشور اجازه میدهد اثرات امواج فراصوت، مواد بازدارنده و پدیده برش آب را در شرایطی بسیار نزدیک به واقعیت چاههای نفت بررسی کنند تا دقیقترین راهکارها برای جلوگیری از رسوب آسفالتین و خوردگی تجهیزات ارائه شود.
در این آزمایشگاه، در فاز نخست، سامانه پیشرفته مطالعه نشست آسفالتین در شرایط واقعی تولید طراحی، ساخته و همزمان با افتتاح آزمایشگاه به بهرهبرداری رسید. این سامانه با شبیهسازی لوله مغزی و سنگ مخزن، امکان بررسی دقیق محل و حجم نشست آسفالتین را در فشار و دمای بالا فراهم میکند و با قابلیت تزریق دقیق نفت زنده، مواد بازدارنده و برش آب و تنظیم فشار خروجی، شرایط واقعی درون چاه را شبیهسازی میکند.
دادههای حاصل از این سامانه نقش مهمی در طراحی مواد شیمیایی، پیشبینی رفتار جریان و کاهش ریسکهای عملیاتی دارد.
انتهای پیام/