به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، گاهی انسانها گمان میکنند میتوانند مسیر زندگی را تنها با تکیه بر تدبیر و تجربه شخصی خود بپیمایند. آنان چنین میپندارند که عقل و توانشان برای رویارویی با چالشها کافی است و نیازی به مشورت یا بهرهگیری از تجربیات دیگران ندارند. این تصور، هرچند گاهی از اعتماد به نفس سرچشمه میگیرد، اما در عمق خود ممکن است به نوعی غرور و بیاعتقادی به جمعگرایی بینجامد.
برخی از جوانان، با نگاهی بیاعتنا نسبت به پیران و سالخوردگان، خود را مرکز تصمیم و راهحل همه امور میدانند. آنان گمان میکنند نسل گذشته جایگاهی در دایره اجتماع امروز ندارد و اندیشهها و تجربههای آنها، که حاصل سالها آزمون و خطاست، دیگر کارآمد نیست. این بیتوجهی نهتنها رابطه میان نسلها را سست میکند، بلکه جامعه را از یک منبع ارزشمند حکمت و عبرت محروم میسازد.
در حالی که تجربه پیران همچون چراغی است که مسیر تاریک آینده را روشن میکند. مشورت با آنان، نه به معنای چشمپوشی از نوآوری و اندیشههای نو، بلکه پلی است میان شور جوانی و درایت سالخوردگی. جامعهای که این پیوند را پاس دارد، میتواند از خطاهای گذشته درس بگیرد و با قدرت بیشتری به سوی فردایی روشن گام بردارد..
در همین راستا، امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرماید: «رَأْیُ الشَّیْخِ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ جَلَدِ الْغُلَامِ»؛ یعنی «تدبیر پیر مرد را از رشادت جوان دوست تر دارم.» (حکمت 86) این سخن، پیامی روشن دارد: بنیان پیشرفت و موفقیت، بر تکیه بر عقل و تجربه استوار است؛ حتی اگر شور و نیروی جوانی سرشار باشد، راه درست آن است که ابتدا از چراغ عقل و رأی افراد باتجربه بهره بگیریم، سپس توان جوانی را برای اجرای آن به کار بندیم. ترکیب این دو، راز پیروزی و شکوفایی فرد و جامعه است.
این سخن امیرالمؤمنین علیهالسلام، در حقیقت تبیین رابطهٔ متوازن میان خرد و نیرو است؛ عقل و تجربه همان قطبنما و نقشهٔ راه هستند که از لغزشها پیشگیری میکنند، و شور و توان جوانی همان موتور محرک برای پیمودن مسیر. جامعهای که تنها بر شور جوانان تکیه کند، ممکن است در هیجان حرکت، مسیر را گم کند؛ و جامعهای که فقط بر تجربهٔ سالخوردگان بسنده کند، شاید توان و جرأت اجرای تصمیمها را نداشته باشد. آنگاه که اندیشهٔ پختهٔ بزرگان و همت پرتوان نسل جوان در کنار هم قرار گیرد، تصمیمها عاقلانهتر و اجرایشان پرشتابتر خواهد بود؛ و این همان ترکیب زرینِ «بینش و توان» است که تمدنها را میسازد و آینده را روشن میکند.
انتهایپیام/