به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، اعلام آمار بالای بیسوادی و جاماندگی از تحصیل در کردستان، آنهم از تریبون رسمی دولت و در حضور رئیس جمهور، بار دیگر وضعیت آموزش در این استان را در کانون توجه افکار عمومی قرار داد. آمارهایی که ابتدا از «بحران پنهان» حکایت داشت، اما بعد با روایتهای متفاوت مدیران استانی، به پرسشی جدی بدل شد، واقعیت آموزش در کردستان کدام است؟
آمارهایی که محل مناقشه شد
15 آبان ماه امسال در جریان سفر رئیس جمهور به کردستان، قائمپناه، معاون اجرایی رئیس جمهور در نشست رسمی "نهضت توسعه عدالت آموزشی با مشارکت مردم" در استانداری کردستان اعلام کرد: در استان کردستان در جمعیت شش سال به بالا، 265 هزار نفر فاقد سواد هستند و دو هزار و 376 نفر در دوره ابتدایی و بیش از 16 هزار نفر در دوره متوسطه از تحصیل بازماندهاند؛ آماری که در مجموع از 18 هزار و 811 جامانده از تحصیل حکایت دارد. وی تصریح کرد این دادهها از وزارت آموزشوپرورش و چند منبع رسمی دیگر استخراج شده است.
انتشار این آمارها، بازتاب گستردهای در رسانهها داشت و خبرگزاری تسنیم نیز در گزارشی با عنوان «واکنش رئیس جمهور به وضعیت تحصیلی در کردستان و روایت چندلایه از بحران پنهان سواد و تحصیل در کردستان» به بررسی ابعاد آن پرداخت.
روایت متفاوت آموزشوپرورش استان
یکم دیماه مدیرکل آموزشوپرورش کردستان در جمع خبرنگاران اعلام کرد: 97.36 درصد جمعیت هدف سوادآموزی (10 تا 49 سال) استان باسواد هستند و شمار بیسوادان این گروه سنی حدود 28 هزار نفر است؛ اظهاراتی که در نگاه نخست، با آمار اعلام شده در نشست دولت همخوانی نداشت و بر ابهامات افزود.
چند روز بعد نیز در گزارشی دیگر با عنوان «مدیریت کمبود یا پنهانسازی بحران؟»، موضوع کمبود معلم و تناقض روایتها میان آموزشوپرورش و نمایندگان مجلس مطرح شد؛ جایی که در مقابل تأکید مسئولان استانی بر «مدیریت کمبود»، نماینده مجلس از 50 هزار ساعت آموزشی جبراننشده و کلاسهای بدون معلم سخن گفت.
جوابیه آموزشوپرورش؛ تفکیک آماری بهجای تکذیب
در واکنش به این گزارشها، ادارهکل آموزشوپرورش کردستان با ارسال جوابیهای، ضمن تأکید بر شفافیت آماری، اعلام کرد که اختلاف ارقام ناشی از تفاوت گروههای سنی است. بر اساس این توضیح، آمار 265 هزار بیسواد مربوط به سرشماری سال 1395 و جمعیت شش سال به بالا است؛ در حالی که تمرکز اصلی برنامههای سوادآموزی بر گروه 10 تا 49 سال قرار دارد.
در این جوابیه آمده است که درصد باسوادی جمعیت شش سال به بالا از 81.52 درصد در سال 1395 به 84.8 درصد در سال 1403 افزایش یافته و تعداد بیسوادان به 236 هزار نفر کاهش یافته است. همچنین در گروه سنی 10 تا 49 سال، درصد باسوادی به 97.36 درصد رسیده که بالاتر از میانگین کشوری اعلام شده است.
اقدامات اعلامی و چالشهای باقیمانده
آموزشوپرورش کردستان در ادامه جوابیه، از اجرای طرحهایی همچون سوادآموزی مدرسهمحور، انسداد مبادی بیسوادی و طرح شهید محمودوند برای بازگشت تارکین تحصیل خبر داده و اعلام کرده است که بیش از 90 درصد برنامههای پوششی سوادآموزی سال جاری محقق شده و تا پایان مهلت مقرر به 100 درصد خواهد رسید.
در عین حال، این ادارهکل به چالشهایی همچون عدم دسترسی به آمار اسمی دقیق، پراکندگی جغرافیایی بیسوادان و نبود تقاضای کافی برای ثبتنام اذعان کرده است؛ چالشهایی که به گفته مسئولان، ریشهکنی کامل بیسوادی را دشوار کرده است.
توضیح خبرنگار؛ مبنای گزارش چه بود؟
برای پیشگیری از هرگونه برداشت نادرست و تنویر افکار عمومی، تأکید میشود که مبنای آماری گزارشهای خبرگزاری تسنیم، اظهارات رسمی معاون اجرایی رئیسجمهور در حضور رئیسجمهور و مدیرکل آموزشوپرورش کردستان بوده است؛ اظهاراتی که به گفته قائمپناه، بر اساس دادههای وزارت آموزشوپرورش و منابع رسمی استخراج و اعلام شده و دیدگاه شخصی یا تحلیل رسانهای نبوده است.
جمعبندی؛ مسئله آمار یا مسئله مدیریت؟
«پرسش اصلی افکار عمومی این است که آیا اختلاف روایتها ناشی از تفاوت روشهای آماری است یا ضعف در هماهنگی و اطلاعرسانی میان سطوح ملی و استانی؟»
اگر چه تفکیک گروههای سنی میتواند بخشی از اختلاف آماری را توضیح دهد، اما پرسش اصلی همچنان باقی است: چرا آمارهای رسمی اعلام شده از تریبون دولت و روایتهای استانی، بدون توضیح همزمان و شفاف، به جامعه منتقل میشود؟ واقعیت آموزش در کردستان، نه صرفاً در درصدها، بلکه در کیفیت پوشش تحصیلی، جلوگیری از ترک تحصیل و جبران کمبودها معنا پیدا میکند.
آنچه امروز بیش از هر چیز نیاز است، هماهنگی آماری، صداقت در اطلاعرسانی و پاسخگویی روشن به افکار عمومی است، چرا که آموزش، حوزهای نیست که ابهام در آن بهسادگی قابل چشمپوشی باشد.
انتهای پیام/481/