به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، آتوسا مومنی؛ مدیرکل مرکز مطالعات منطقهای پاسداری از میراث ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در یادداشتی نوشت: نقش زنان در آثار بیضایی، از منظر میراث ناملموس، اهمیتی دوچندان دارد. او روایت را به کسانی میسپارد که معمولاً از چرخهٔ انتقال رسمی حذف شدهاند. این انتخاب، همراستا با یکی از اصول بنیادین کنوانسیون است: بهرسمیتشناختن جوامع، گروهها و حاملان میراث زنده بهعنوان کنشگران اصلی پاسداری از مواریث زنده است.
در جهان بیضایی، میراث از بالا تعریف نمیشود؛ از دل تجربهٔ زیسته روایت میشود و شاید مهمتر از همه، مسئلهٔ انتقال بیننسلی است. آثاری چون باشو، غریبهٔ کوچک بهروشنی نشان میدهند که میراث فرهنگی ناملموس، در پیوند انسانها معنا مییابد؛ در عبور از مرز زبان، جغرافیا و قومیت مانا میشود، این همان نقطهای است که کنوانسیون 2003 بر آن تأکید میکند: میراث، عامل گفتوگو، همبستگی و احترام متقابل است.
بیضایی هرگز از «پاسداری» سخن نگفت، اما آن را زیست. او میراث را نه حفظ کرد، نه منجمد ساخت؛ بلکه به جریان انداخت. به همین دلیل است که آثارش همچنان خوانده، دیده و بازتفسیر میشوند. این، دقیقترین تعریف از پاسداری است: زنده نگه داشتن معنا، از طریق مشارکت، روایت و بازآفرینی مستمر.
شاید امروز، در پرتو چارچوبهای جهانی یونسکو، بهتر بتوان دید که آنچه بیضایی انجام داد، نه صرفاً کنشی هنری، بلکه نوعی مسئولیت فرهنگی بود؛ مسئولیتی در برابر حافظه، زبان و انسان. و همین، دلیل ماندگاری اوست.
جایی که صداها با هم در رقابتاند و حقیقت، امری سیال و تفسیری است.
انتهای پیام/