به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، بررسی پیشنهاد الحاق 10.5 هکتار از اراضی منطقه حفاظتشده جهاننما به محدوده طرح هادی روستای زیارت، در جلسه اخیر شورایعالی حفاظت محیط زیست از دستور کار خارج شد و فعلاً این واگذاری متوقف مانده است؛ تصمیمی که در پی هشدار کارشناسان و فعالان محیط زیست درباره تبعات سنگین اکولوژیک آن اتخاذ شد.
با این حال، بررسی اسناد موجود نشان میدهد که ماجرای جهاننما تنها یک نمونه از رویهای نگرانکننده و در حال تکرار است؛ رویهای که در آن، طرحهای هادی روستایی به ابزاری برای کاهش تدریجی سطح مناطق حفاظتشده و واگذاری زمینهای ملی و طبیعی به چرخه ساختوساز تبدیل شدهاند؛ مسیری که بیش از همه، مورد توجه زمینخواران، ویلاسازان و سوداگران زمین قرار دارد.
طبق جدولهای رسمی مربوط به اجرای طرحهای هادی در مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست، دستکم 17 منطقه حفاظتشده دیگر در استانهای مختلف کشور با خطر مشابه مواجهاند؛ مناطقی که پیشنهاد افزایش محدوده توسعه روستایی در آنها مطرح شده و عملاً میتواند به خروج بخشی از اراضی ارزشمند طبیعی از چتر حفاظتی منجر شود. از جمله این مناطق میتوان به میانجنگل فسا (فارس)، دنا (کهگیلویه و بویراحمد)، الموت(قزوین)، کوسالان و شاهو (کردستان)، سرخآباد (زنجان)، شیمبار (خوزستان)، هلالی (خراسان رضوی) و ... اشاره کرد.
اگرچه طرح هادی در ظاهر با هدف ساماندهی بافت روستاها تعریف میشود، اما در بسیاری از مناطق حساس، بهویژه روستاهای خوشمنظر و گردشگرپذیر، عملاً به دروازهای برای قانونیسازی ساختوسازهای سوداگرانه بدل شده است؛ ساختوسازهایی که نه با نیاز واقعی جمعیت بومی، بلکه با منافع سرمایهگذاران غیرمحلی و بازار ویلا همراستا است.
تداوم این رویکرد، پیام روشنی به متخلفان ارسال میکند: اینکه میتوان با فشار تدریجی و طرح موضوع در قالب «توسعه روستایی»، مرزهای مناطق حفاظتشده را عقب راند. مسیری که در نهایت به تکهتکه شدن زیستگاهها، افزایش تخریب پوشش گیاهی، تشدید فرسایش خاک و تهدید منابع آب منجر خواهد شد.
هرچند خروج پرونده جهاننما از دستور کار شورایعالی حفاظت محیط زیست، یک عقبنشینی موقت از این مسیر تلقی میشود، اما تا زمانی که این رویه بهطور ریشهای متوقف نشود، خطر واگذاری خزنده اراضی حفاظتشده در قالب طرح هادی همچنان پابرجاست؛ خطری که اگر امروز مهار نشود، فردا با هزینهای بهمراتب سنگینتر دامن طبیعت و منافع عمومی را خواهد گرفت.
انتهای پیام/