خبرگزاری تسنیم:اشکان خیل نژاد
جشنوارهٔ تئاتر دانشگاهی جایگاه و پاتوقِ هزاران دانشجویی است که در این عرصه در تهران و شهرستانها به صورت آکادمیک و غیرآکادمیک و با هزاران امید تئاتر کار میکنند. برای مشخصتر شدن جایگاه جشنواره و تأثیرش بر جریان اصلی تئاتر کشور، فقط کافی است مرور کنیم اجراهای دانشجوییِ درخشانی را که از ابتدای دههی90 در سالنهای تهران روی صحنه رفتهاند: وُلپن (مهدی کوشکی)، نان، سفیدبرفی و هفتکوتوله (نصیر ملکیجو)، مکبث (رضا ثروتی)، بازیخانهٔ قیاسالدین معالفارق (سیدمحمد مساوات)، تیم شنا (جابر رمضانی)، زندگی در تئاتر (محمد برهمنی)، قصر (آرمین جوان) و... هر یک از این آثار توانستند با وجود نیروهایِ نهچندان نامآشنا در سالنهای تهران اجرای موفقی داشته باشند و جنسِ جدیدی از مخاطبان را به تماشایِ تئاتر بکشانند و موجب پویایی نسلهای قبلتر هم بشوند.
اجرای این نمایشها در کنار ترجمهها، مقالات، پژوهشها، نمایشنامهها، رادیو/ تئاترها، نمایشهای خیابانی و معرفی مدیران آیندهٔ تئاتری همچون ناصر حبیبیان، امیرحسین حریری، جواد روشن، سیاوش قائدی و... تنها بخشی از کارکردِ جشنوارهٔ تئاتر دانشگاهیِ ایران است. پس میبینیم که تئاتر دانشگاهی پس از هفده دوره همچنان به عنوان مرکز ثقل تئاتر کشور عمل میکند و نقش ماندگاری در معرفی نیروی کارآمد در عرصهٔ فرهنگ دارد تا جایی که شاهدیم بسیاری از جشنوارههای ملی و بینالمللی ما، به تأسی از موفقیت این جشنواره، الگوهای آن را به کار میگیرند.
به زعم تمام این ویژگیها، جشنوارهٔ تئاتر دانشگاهی ایران بعد از گذشت هفده دوره زیر نظر وزارت علوم و چندین دوره تحت لوای جهاد دانشگاهی همچنان با مشکلاتی ابتدایی دستوپنجه نرم میکند که بهتر است مرتفع گردند تا تمام پتانسیلهای دانشجویان بروزِ عِلمی و عَملی پیدا کنند:
نخست نگارشِ سندِ چشمانداز جشنواره است برای سالهای آتی؛ یکی از ویژگیهای این اتفاق پویایی دبیرخانه و شفافشدن گزینشِ دبیر آتی خواهد بود. متأسفانه در برخی دورهها دانشجویان شاهد بودهاند دبیر جشنواره صرفاً بهخاطر رفتوآمد زیاد در وزارتخانه و یا پذیرابودن تمام اوامر بالادستی به این مقام رسیده است و مدام برای ماندگاریِ خود، سلیقههای غیردانشجویی و سفارشی را به ماهیت جشنواره ترجیح داده است.
دوم رسیدن به یک تفاهم کتبی با نهادهای فرهنگیست؛ ایجاد پُل ارتباطی بین شورای تئاتر دانشگاهیان (مرکز هنرهای نمایشی)، مرکز تئاتر مولوی (دانشگاه تهران)، خانهٔ تئاتر دانشگاهی، مدیران گروههای نمایشی و مدیران ارشد تئاتر کشور که هر یک در حد توانِ مادی و سختافزاری خود سعی دارند به جریان تئاتر دانشگاهی کمک نمایند، میتواند مسیر برگزاری را هموارتر کند و موجب پویاییِ بیشتر بارقههای دانشجویان شود.
سوم آسیبشناسی دورهٔ قبلی جشنواره به کمک برگزیدگان هماندوره تحت عنوان «اتاق فکر جشنواره» است؛ هر دوره دانشجویان علاوهبر امکاناتِ خوب با کاستیهای اجرایی مواجهاند که تمام آنها میتواند در یک جمع مشورتی در دورهٔ آتی حل شود.
چهارم چینش داوران بخش نهایی است؛ چندین دوره است که داوران مشابهی برای بخش نهایی انتخاب میشوند که مزیتها و بدیهای خود را دارد. شاید این نگاه که داوران و استادان مشخصی که چندینسال است این بخش را داوری میکنند به دلیل آگاهی از تمام هموغمهای دانشجویان، جریاناتِ دانشجویی و شناخت تواناییهای آنان مثبت باشد، اما باید بپذیریم که داوریِ آثار هنری به دور از سلیقهٔ شخصیِ داور معنا نخواهد یافت و مثل قضاوتِ دیگر عرصههای آکادمیک چهارچوببندیشده نیست؛ کاستی این نگاهِ ایستا زمانی نمود مییابد که خروجی چندیندوره از جشنواره شامل تمامِ سلیقههای دانشجویی نباشد.
بهتر است که استادان تئاتر دانشگاهی با اعتماد بیشتری جوانترها را در کنار خود به عنوان داور بپذیرند و این اعتمادسازی، خودش موجب تعامل و تکامل جوانترها میگردد. نخستین گام چنین حرکتی میتواند در همین دوره از جشنواره (به مثابه سالهای دور جهاد دانشگاهی) اتفاق بیفتد که استادان و دانشجویان، هر دو گروه با تعامل همدیگر، به قضاوت بخش نهایی بنشینند تا شاهد خروجی متنوعتری باشیم.
انتهای پیام/