Tesnim Haber Ajansı - Türkiye’nin Suriye topraklarına yönelik gerçekleştirdiği Cerablus operasyonu hiç şüphesiz 2015 yılının en önemli gelişmelerinden biri oldu.
31 Ağustos tarihinde Amerika’dan gelen ilk açıklamada Türkiye’nin Suriye topraklarına yönelik operasyonu kınanmış ve askerlerini geri çekmesi istenmişti. Rusya ise Amerika’dan 1 gün sonra Türkiye’nin Cerablus operasyonunu kınadığını açıklamıştı.
Ancak burada önemli olan Türkiye’nin Suriye topraklarına yönelik gerçekleştirdiği bu askeri müdahalenin ardından neyi hedeflediğidir. Gerçekten de Türkiye Cerablus operasyonu ile birlikte sınır güvenliğini tekrar sağlama alarak Suriye Kürtleri ile komşu olmamayı tercih edebilir mi? Daha da önemlisi Amerika bölge denklemleri düşünüldüğünde kendisi için Kürtleri mi yoksa Türkiye’yi mi seçecektir?
Amerika’nın Kentucky üniversitende Batı Asya tarihi ve siyaset uzmanı profesör Robert Ulcen ile gerçekleştirdiğimiz röportajda bu sorulara cevap aramaya çalıştık.
- Türkiye Cerablus operasyonu ile Menbic’i Kürtlerin kontrolünden alabilir mi?
Öncelikle burada önemli olan Türkiye’nin Suriye topraklarında desteklediği ÖSO birliklerinin Menbic’i IŞİD’in kontrolünden çalan PYD’ye karşı başarılı olup olamayacağıdır. 31 Ağustos tarihinde PYD lideri Salih Müslim yaptığı açıklamada Amerika ve Türkiye’nin isteği üzerine Fırat’ın doğusuna çekildiklerini duyurmuş ve Menbic’in ÖSO’ya bağlı Arap ve Türkmen birliklere bırakıldığını belirtmişti.
Ancak Salih Müslim’in bu açıklamaları şüpheli gözükmektedir. Eğer Türkiye Menbic’i almak istiyor ise Amerika, IŞİD ile mücadelede önemli bir güç olarak gördüğü PYD’nin, IŞİD hilafetinin başkenti olan Rakka’ya Türkiye’nin desteklediği gruplar ile birlikte girmesini istemezdi.
- Size göre Amerika Suriye Kürtleri ve Türkiye arasından nasıl bir seçim yapacaktır?
Amerika Dışişleri Bakanı Jhon Keryy 26 Ağustos tarihinde yaptığı açıklamada “ Amerika Suriye topraklarının bütünlüğünü istemektedir. Biz özerk bir Kürdistanı Suriye’de desteklemiyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Ancak Kürtler açık bir şekilde özerklik istediklerini belirtmiş ve Suriye’nin bölünmesinden yana taraf olmuşlardı. Ve Amerika bunu kabul etmediğini ortaya koydu.
Öncelikle net bir şekilde belirtmeliyim ki Amerika Kürtler ve Türkiye arasında seçim yapacak olur ise kesinlikle Türkiye’yi kendisi için seçecektir. Ancak bu seçimin IŞİD’e karşı yürütülen mücadelede riskli yanları da olacaktır. Özellikle PYD Rakka’ya düzenlenecek olan operasyona katılma şansını kaybedecektir. İkinci olarak ise Türkiye’nin desteklediği ÖSO birliklerinin Menbic’i kontrol edebileceğinin kesinleşmesi gerekmektedir. Washington’un Suriye topraklarından IŞİD’in temizleneceğine dair umudu ince bir ipin üzerinde yürümek gibidir.
- Neden Türkiye Suriye topraklarında uçuşa yasak bölge istemektedir?
Ben Türkiye’nin topraklarında bulunan Suriyeli mültecileri Suriye’de uçuşa yasak bölge oluşturarak ülkelerine göndermek istediğini düşünüyorum. Ve Türkiye bu şekilde jeopolitik gücünü de göstermiş olacaktır.
Ayrıca oluşturulacak uçuşa yasak bölge ile Türkiye destekledi cihatçı gruplar, Türkmenler, el Nusra ve ÖSO gibi örgütlerin rahat bir şekilde bölgeye yerleşmesini sağlayacaktır. Aynı zamanda Kürtlerinde bölgeden temizlenmesi ile birlikte Türkiye Suriye’nin kuzeyinde kendisi için geniş bir alan yaratarak büyük bir güç elde edecektir.