Bölge Güvenliğinde İran-Türkiye İlişkilerinin Önemi

Tasnim Haber Ajansı- İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın resmi ziyaret için Tahran'a gelen Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmesi, Cumhurbaşkanı Reisi döneminde Türkiye-İran ilişkilerinde önemli bir dönüm noktasıdır.

Emir Abdullahiyan-Çavuşoğlu görüşmesinde gündeme getirilen konular iki bölgesel güç arasında bölgeyi etkileyen ilişkilerin önemini gösteriyor.

Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan, Türk mevkidaşı ile yaptığı görüşmede; ülkenin siyasi yaklaşımını ve hedeflerini açıklamada diplomatik deneyime ve yüksek kapasiteye sahip olduğunu gösterdi.

Emir Abdullahiyan-Çavuşoğlu görüşmesinde öne çıkan konular şunlardır:
-İran ve Türkiye arasındaki tarihi ilişkilerin önemi
-İki ülke arasında enerji ve ulaşım gibi alanlarda işbirliğinin artırılması
-Konsolosluk konuları
-Tahran ve Ankara arasında uzun vadeli işbirliği için yol haritasının hazırlanması
-Erdoğan'ın Tahran ziyareti
-İkili işbirliğini hızlandırmak için Tahran-Ankara anlaşmalarının uygulanması ve ortak mekanizma çerçevesinin belirlenmesi
-Ortak yatırım ve özel sektörün ticari faaliyetlerinin önündeki engellerin kaldırılması
-Afganistan meselesi ve Batı Asya'da istikrarın sağlanması
-Terörizmle mücadele
-Yemen, Lübnan ve Irak'taki gelişmeler

İki ülke arasındaki ticari ilişkiler her zaman büyük önem arz etse de Emir Abdullahiyan-Çavuşoğlu arasındaki görüşmenin gündemine bakıldığında siyasi işbirliği ile bölge sorunlarının iki ülke için daha önemli hale geldiğine işaret ediyor.

İran-Türkiye İlişkiler ve Bölge Güvenliği

İran ve Türkiye, Batı'nın bölge halkına yönelik komploları karşısında büyük sorumluluk üstlenmiştir, fakat bazı görüş farklılıkları ve çıkar çatışmalarına rağmen iki ülkenin siyasi ilişkilerinin gelişmesi bölge güvenliğini garanti etmektedir.

Bölgemizdeki mevcut durum, terörle mücadele konusunda İran ve Türkiye dışında diğer ülkelerin pratikte hiçbir kapasiteye sahip olmadığını kanıtlıyor.

Dolayısıyla İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile Türk Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu arasında yapılan görüşmede güvenlik işbirliğine ve terörle mücadeleye dikkat çekilmesi doğaldır.
Cumhurbaşkanı Reisi bu görüşmede, "Terörizm ve organize suçla mücadele, Tahran ve Ankara arasındaki işbirliğinin odak noktası olabilir. Bu alanda da Türkiye ile iş birliğini geliştirmeye hazırız." dedi.

İkili görüşmede öne çıkan diğer önemli konu da, karşılıklı ilişkilerin seviyesinin aratılmasıdır.
Bu bağlamda Reisi, "İran ve Türkiye arasında hazırlanacak uzun vadeli iş birliği ile ilgili yol haritası sonuçlandıktan sonra iki taraf karşılıklı ilişkileri daha üst seviyeye çıkarmaya hazır olmalı.” ifadesini kullandı.

İran’ın yabancı güçlerin bölgedeki varlığına karşı olduğunu anlatan Reisi, “Yabancıların varlığı, bölge halkları ve devletleri arasında güvensizlik ve gerginliğe neden olur.  Ayrıca ABD'nin 20 yıllık Afganistan işgali, cinayet katliam ve yıkımdan başka bir şey getiremedi ve nihayetinde Afganistan'daki sorunların bu ülkenin insanları ve komşularının yardımıyla çözülebileceği ortaya çıktı." değerlendirmesinde bulundu.

Dağlık Karabağ'da son dönemde yaşanan gelişmeler hakkında AKP’li yetkililer ve iktidar yanlısı medyanın tutumuna ilişkin olarak Ankara'nın bu doğrultuda zaman zaman duygusal davranışlara başvurduğu ve ölçüsüz açıklamalarda bulunduğu belirtilmelidir.

Ancak Çavuşoğlu İran Cumhurbaşkanı Reisi ile yaptığı görüşmede, Ankara'nın Güney Kafkasya bölgesinde istikrarı tesis etmek ve ticari ilişkileri geliştirmek için Tahran ile iş birliği yapmak istediğini dile getirerek, "Güney Kafkasya'da istikrarı tesis etmek ve ticari ilişkileri artırmak için İran ile ortak iş birliğini geliştirmek istiyoruz." ifadelerinde bulundu.

Cumhurbaşkanı Reisi de yanıt olarak, İran İslam Cumhuriyeti, Azerbaycan ve Türkiye ile derin ve köklü bir dini ve kültürel bağa sahiptir ve üçüncü tarafların bu ilişkilere zarar vermesine izin vermemeliyiz." dedi.

İran ve Türkiye, bölgedeki birçok siyasi ve güvenlik meselede bazı görüş farklılıkları ve çıkar çatışmalarına rağmen iyi ilişkiler ilkesini sürdürebilmiş ve birçok önemli alanda da işbirliğini artırmıştır.

Ancak, iki Müslüman devlet arasındaki birçok dini ve kültürel ortaklığa rağmen son yıllarda kültürel, bilimsel ve akademik kapasitelerin önemli ölçüde ihmal edildiğini göz ardı edemeyiz. Belki bir sonraki liderler zirvesinde bu önemli konular değerlendirebilir ve İran-Türkiye İşbirliği Yüksek Komitesi bu konuda yeni kararlar alabilir.