Emir Abdullahiyan: Biden İyi Niyetten Bahsederken İran'a Yeni Yaptırımlar Uygulayamaz

Tesnim Haber Ajansı- İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, 58. Uluslararası Münih Güvenlik Konferansı sırasında Amerikan CNN televizyonuna verdiği demeçte İran ile P4+1 ülkelerinin (Fransa, Rusya, Çin, İngiltere ve Almanya) katılımıyla devam eden Viyana görüşmelerini değerlendirdi.

CNN muhabirinin Bakan Emir Abdllahiyan ile yapılmış olduğu röportajı aşağıdaki yazıda okuyabilirsiniz:

CNN-  Kapsamlı Ortak Eylem Planı'nı (KOEP) yeniden canlandırmak ve İran nükleer anlaşmasını yeniden imzalamakla ilgili çok temkinli bir iyimserlik olduğu gibi görünüyor, siz de bu iyimserliği paylaşıyor musunuz

Viyana'daki görüşmelerin sonucu konusunda iyimseriz, ancak bu (iyimseriz) İran İslam Cumhuriyeti'ni ilgilendiren bölümle alakalı. İyimserliğimizin nedeni Reisi hükümetinin Viyana'da iyi ve acil bir anlaşmaya varmak için ciddi bir iradeye sahip olmasıdır.Geçtiğimiz haftalarda iyi bir anlaşmaya ulaşmak için çok çaba sarf ettik ve şimdi iyi bir anlaşmaya hiç bu kadar yakın olmamıştık diyebilirim.

CNN- Bu görüşünüz oldukça iyimser. Şimdiye kadar bir İranlı yetkilinin hatta bir ABD'li ya da Avrupalının olasılıklar hakkında bu kadar iyimser konuştuğunu duyduğumu sanmıyorum.

İyi anlaşmaya yakınlaşmak için İran heyeti çok fazla inisiyatif ve esneklik gösterdi şimdi sıra ABD ve Batılı taraflarda. Onların inisiyatifi ve esnekliği, müzakereleri birkaç saat veya günden daha kısa bir sürede sonuca bağlayabilir.
By Biden, arabuluculuk yoluyla gönderdiği mesajlarda iyi niyetli olduğunu söylemeye çalışıyor, ancak diğer yandan, Robert Malley müzakere masasında esneklik gösteriyor, KOEP'i çiğneyen Amerikalılarin şimdi bunun sorumluluğunu almaları gerekiyor ve müzakereleri nihai bir anlaşmaya götürmek için gerekli esnekliği göstermesi lazım.

CNN: Müzakerelerde karşı taraftan tam olarak nasıl bir esneklik bekliyorsunuz?

Kırmızı çizgimizde olan birkaç konu hala konuşuluyor, garantiler konusunda Amerikalılar henüz pratik ve güvenilir bir girişim göstermedi. Gerek nükleer alanda gerekse yaptırımların kaldırılması alanındaki tüm sorunların bir paket halinde çözülmesi gerektiğine inanıyoruz.

Tüm tarafların nükleer anlaşmaya döndüğünde, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın katı doğrulama denetimi altında olmamız ve aynı anda bazı konularımızın IAEA Yönetim Kurulu'nun gündeminde olması kabul edilemez.
Bana göre Viyana'daki mevcut kritik durumda, ABD ve Batılı tarafların gerçekçi bir şekilde hareket etmemesi halinde müzakerelerin olası başarısızlığından kesinlikle sorumlu olacaktır.

CNN: Önceki nükleer müzakerenin aksine, ABD ve İran arasında doğrudan görüşme söz konusu değil. Bence doğrudan diyalog müzakereleri hızlandırmaya ve kolaylaştırmaya da yardımcı olabilir. Aslında müzakereler bu iki ülke arasında. Bu neden olmasın?

Amerikalılarla aramızda yüksek bir güvensizlik duvarı var. Geçtiğimiz haftalarda çeşitli kanallardan ABD'li yetkililerin İran İslam Cumhuriyeti ile doğrudan görüşmeler yapmakla ilgilendiklerini belirten mesajlar aldık.

Münih Güvenlik Konferansı için Almanya'ya gitmeden birkaç gün önce de görüşme teklifi geldi.

Yanıt olarak, Amerikalıların davranışlarını değiştirmesi gerektiğini net bir şekilde ifade ettim. Bay Biden iyi niyetten bahsederken İranlı tüzel ve gerçek kişilere yeni yaptırımlar uygulayamaz, O bunu son birkaç 3 kez yaptı.

Bu, Biden'ın, nükleer anlaşmaya geri dönmekten bahsederken bile, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın ayak izlerini takip ettiği anlamına geliyor.

Amerikalıların söz ve davranışlardaki bu çelişkiyi anlayamayız. ABD'li yetkililer iyi niyetten bahsediyor ve ardından bize yeni yaptırımlar uyguluyor; Bu nedenle, onları davranışlarına göre yargılama hakkımız var.

Eylül ayında New York'ta Bay Biden'ın niyeti ciddi olması halinde inisiyatif göstermesini tavsiye ettim, örneğin İran'ın dondurulmuş döviz varlıklarının bir kısmını serbest bırakabilir. By Biden'dan bize Amerikan bankalarından para veya kredi vermesini istemiyoruz, ancak İran halkının parasını iyi niyetle serbest bırakmasını talep ediyoruz. Şu ana kadar bize "her şeyin ancak doğrudan müzakerelerden sonra olabileceği" söylendi ve bu iyi niyetin sadece kelimelerle dile getirildiğini gösterir.

CNN: Son soru bir insan hakları meselesi hakkında, ancak az önce ABD'nin İran varlıklarını serbest bırakma konusunu gündeme getirdiniz için para konusunu da kapsıyor. Şah zamanında Tahran İngiltere'ye askeri teçhizat alımı için 400 milyon sterlin ödeme yaptı ancak onları teslim almadı.Para iadesi İran'da tutuklu olan İngiltere-İran çifte vatandaşı Nazanin Zaghari'nin serbest bırakmasını sağlayacak mı?

Bizim için tutuklu takası meselesi daha çok insani bir konu.Geçen yıl, Viyana'daki müzakereler dışında, tutuklu takası konusunda bir anlaşmaya varıldı. Listede adını verdiğiniz kişi de vardı, ama ne yazık ki 90. dakikada Amerikalılar tüm konuların eksiksiz bir pakette görülmesi gerektiğini açıkladı.

Bu nedenle takas gerçekleşmedi, Amerikalılar tutuklu takası konusunu Viyana görüşmelerinin bir parçası olarak değerlendirmek istiyor, ancak bunun insani bir mesele olduğuna ve Viyana görüşmelerinden hemen ayrı bir adım olarak değerlendirilebileceğine inanıyoruz.