Taliban'dan Türkiye'ye Şok
Türkiye ve Katar'ın, Afganistan'ın başlıca havaalanlarını işletmek için yaptığı yoğun müzakerelere rağmen, sonunda oyun Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) lehine değişti.
Tesnim Haber Ajansı- Türkiye ile Katar, Taliban yönetimiyle Kabil'deki Uluslararası Hamid Karzai Havalimanı ve ülkedeki diğer dört havaalanının işletilmesi konusunda müzakereler yürütmüştü, ancak Taliban liderlerinden Molla Abdülgani Baradar, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile havaalanlarının kontrolü ve işletilmesine dönük mutabakata varıldığını ifade etti.
Anlaşma, Türkiye ve Katar'ın Afganistan'ın beş havaalanının kontrolü için aylardır Taliban liderleriyle yaptığı müzakerelerin ardından geldi. Türkiye ve Katar ile müzakere süreci Taliban'ın yabancı güçlere karşı çıkması nedeniyle durdurulmuştu.
Katar son yıllarda Afganistan'daki barış sürecine ve Taliban'ın siyasi ofisine ev sahipliği yaparak rolünü artırdı. ABD ve NATO güçleri Afganistan'da bulunduğu süreçte Türkiye de kendisini Müslüman bir ülke olarak kabul ettirdi. Ancak geçen yıl yabancı güçler Afganistan'dan çekilirken, iki ülke (Türkiye ve Katar) diğer ülkeler ilgili rolünü güçlendirmeye çalıştı.
Uzmanlara göre, Afganistan dahil olmak üzere bölgesel sorunlara her zaman ilgi gösteren Katar, Batı Asya bölgesi ve uluslararası toplumda, özellikle Batı nezdinde kendini güvenilir bir ortak ve olumlu bir aktör olarak göstermeye çalıştı. Katar medyasının Batı ülkeleri vatandaşlarının tahliyesi konusunda Doha'nın bu yöndeki çalışmalarının övgü ile söz edildiğine değinmesi yukarıda bahsi geçen Katar'ın bölgesel politikası ile yorumlanabilir.
Katar'ın Afganistan'a pratik yaklaşımı ve İslamcı gruplarla teması, özellikle Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan ve Mısır ile eski bölgesel rekabetler bağlamında da değerlendirilebilir.
Çünkü Katar, Türkiye ile birlikte hareket edip İslamcı grupları destekliyor, bunun aksine üç ülke bu grupların bölgede ortaya çıkmasına ve iktidara gelmesine karşı çıkıyor.
Öte yandan, Erdoğan liderliğindeki Türkiye bölgesel politikasını sürdürmek için bölgedeki etkisini genişletmeye çalışıyor.Afganistan, Rusya'ya yakınlığı ve Çin-Afgan sınırında bir Uygur Müslüman azınlığın varlığı nedeniyle Ankara için özellikle önemlidir.
Uzmanlar, Türkiye'nin Afganistan'ın dünyaya açılan tek kapısı olan Kabil Havalimanı'nı işletmek ve korumak yoluyla Batı ile gergin ilişkilerini düzeltmeyi umduğuna inanıyor.
Öte yandan ABD'li yetkililer, Afganistan'da Batılı ülkelerin yokluğunda, ülkedeki havalimanının güvenliğinin sağlanması, büyükelçilikler ve uluslararası örgütlere güvence verilmesi konusunda Türkiye'nin en iyi seçenek olduğunu değerlendiriyor.
Türkiye ve Katar'ın, Afganistan'ın başlıca havaalanlarını işletmek için yaptığı yoğun müzakerelere rağmen, sonunda oyun Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) lehine değişti.
Türkiye'nin yenilgisine yol açan en önemli konu, geçen hafta Afgan muhalif liderinin General Raşid Dostum'un evinde bir araya gelip "Afganistan'ın Kurtuluşu için Ulusal Direniş Konseyi"ni görüşmesidir.
Görüşmeden önce General Dostum, 250 milyon dolarlık bir İngiliz planı kapsamında kuzey Afganistan'ı istikrarsızlaştırmakla suçlanıyordu.
Toplantı sonrası Muhalif liderler tarafından yapılan açıklamada, siyasi çözüme vurgu yapılmasına rağmen silahlı mücadelenin de göz ardı edilmemesi gerektiği bildirildi.
Ankara yönetiminin son yenilgisi, Afganistan'ın önemli havaalanlarını kontrol etmek için 9 ay süren müzakerelerin ardından Türkiye'de Taliban karşıtı siyasi liderlerin katılımıyla gerçekleşen toplantının ilk şoku olarak değerlendirebilir.
