مستند داخلی یا خارجی؟ مسئله این است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، دو هفته‌ای است که شبکه مستند در قسمت نظرسنجی سایت اینترنتی خود از مخاطبان خواسته است که نظر خود را درباره ایرانی یا خارجی بودن مستندهایی که از ساعت 20 الی 24 از این شبکه پخش می‌شود اعلام کنند.

تمام نظراتی که در  پاسخ به این نظرسنجی در سایت شبکه مستند ثبت شده است، حاکی از علاقه مردم به پخش مستندهای خارجی از این شبکه است. هرچند این نظرسنجی با توجه به جامعه آماری آن، نمی‌تواند به عنوان مدرکی قابل استناد برای نتیجه‌گیری این نکته که مردم فیلم‌های مستند خارجی را به مستندهای داخلی ترجیح می‌دهند، مد نظر قرار گیرد اما توجه به تعدادی از نظرات مردمی در این نظرسنجی نکات قبال توجهی را گوشزد می‌کند.

محمد حبیبی در نظری نوشته است: اگرچه پخش مستند‌های ایرانی که مستند سازان ایرانی آن‌ها را ساخته‌اند، بهتر از پخش مستند‌های خارجی است اما بنده شخصا مستند‌های خارجی را به دلیل بار علمی زیاد و تاثیر بالایی که دارند به مستند‌های ایرانی فعلی ترجیح می‌دهم.

سید هادی مدنی در نظری تاکید کرده است: مستندهای خارجی چه از نظر تکنیک، چه از نظر استفاده از تکنولوژی و بار علمی که با استفاده از دانشمندان ارائه می‌کنند جذابتر است.

بهزاد چهارتنگی نیز نوشته: درست است که مستند های خارجی از نظر تکنیک و کیفیت برتر هستند اما باید این را هم در نظر داشت که کیفیت کارها آنها بیشتر به بخش سخت افزاری برمی‌گردد و نمی‌شود ابزار کار و امکاناتی را که مستند سازان داخلی ما با آن فیلم می‌سازند را با مستند سازان خارجی مقایسه نمود.

همه این نظرات نشان دهنده این نکته است که مخاطبان تلویزیون در ایران با توجه به فیلم‌های مستندی که از شبکه‌های مختلف دیده‌اند و با وجود علاقه به پخش مستندهای ایرانی به این نتیجه رسیده‌اند که آثار مستندسازان خارجی جذاب‌تر از فیلم‌های مستندسازان داخلی است.

درخصوص این موضوع با محسن یزدی، تهیه‌کننده سینمای مستند که اکنون به جمع مدیران فرهنگی کشور پیوسته است و در مرکز مستند سوره مشغول به فعالیت است گفت‌وگو کردیم و نظر وی را در این مورد جویا شدیم.

یزدی معتقد است دو عامل باعث به وجود آمدن این دیدگاه در مخاطبان تلویزیون شده است، او می‌گوید: ما مستندسازان خیلی خوبی داریم که آثارشان می‌تواند با آثار مستندسازان خوب دنیا رقابت کند ولی مشکل اینجاست که فیلم‌های آنها دیده نمی‌شود.

این مستندساز معتقد است: اگر امکانات و بودجه‌ای را که در اختیار مستندسازان مطرح دنیاست برای این مستندسازان ایرانی فراهم کنیم، می‌توانیم شاهد فیلم‌های فوق‌العاده‌ای از آنها باشیم. ضمن اینکه در میان مستندهایی که نیاز به پروداکشن بزرگ ندارد، مستندسازان خوبی در ایران داریم.

وی تاکید می‌کند: تلویزیون دغدغه‌ای برای پخش فیلم‌های خوب ندارد. سیستم اکران فیلم‌های مستند هم در ایران معیوب است و کسی نمی‌داند فیلم‌های خوب را کجا ببیند وگرنه حتی مستندی در ایران ساخته شد که مدیران باور نمی‌کردند این فیلم در ایران ساخته شده باشد. تعداد مستندسازان خوب ایرانی بقدری زیاد است که تلویزیون می‌تواند کنداکتور خود را با مستندهای داخلی خوب و متوسط پر کند.

یزدی دلیل دیگری هم برای توجه مردم به مستندهای خارجی برشمرد و گفت: در کشور جریانی در سینمای مستند وجود دارد که خیلی به مخاطب توجه نمی‌‌کند و بیشتر کارهای جشنواره‌ای انجام می‌دهد. در این جریان آدم‌هایی با اسم‌های خیلی بزرگ و کارهای خیلی کوچک وجود دارد. درست است که برخی فیلم‌ها، تجربی هستند اما چرا برخی کارهای تجربی با عنوان فیلم مستند و با هزینه‌های دولتی قالب می‌شود. همه فیلم‌های مستند شبکه‌های خارجی یک وجه مشترک دارند و آن مخاطب پسند بودن آنهاست. فیلم‌سازان حق دارند به تجربه‌های جدید دست بزنند اما اینکه در این راه از پول دولت‌های مختلف استفاده می‌کنند، درست نیست.

برخی مستندسازان نیز معتقدند، ذائقه‌سازی اشتباهی که توسط صدا و سیما برای مخاطبان تلویزیون صورت می‌گیرد، باعث شده است که اغلب مردم به دیدن مستندهای حیات وحش خارجی که با تجهیزات گسترده فیلمبرداری ساخته می‌شود، علاقمند شوند. تجربه‌های موفقی مانند پخش مستندهای «آخرین روزهای زمستان»، «مهاجران»، «شوک» و ... نشان داده است که مستندهای ایرانی با موضوعات غیر از حیات وحش نیز اگر دارای کیفیت مناسب باشند و در زمان درست پخش شوند می‌توانند مخاطبان زیادی داشته باشند.

انتهای پیام/