الزامی ندانستن جمع‌بندی مذاکرات "استدلال غلط" است
خبرگزاری تسنیم: استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی گفت: اگر بگوییم که بندهای جمع‌بندی الزام‌آور نیست بلکه اختیاری است این یک استدلال غلط است.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، میرشهبیز شافع استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در نشست بررسی حقوقی نتیجه مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 که ظهر امروز (یکشنبه) در موسسه فرهنگی همشهری برگزار شد، با اشاره به ماهیت حقوقی برجام اظهار داشت: ما تا دهه‌ها با این سند سروکار خواهیم داشت و به نظر می‌رسد که بین حقوقدانان اختلاف نظر جدی پیش آمده است.
وی در ادامه با بیان اینکه اگر بخواهیم برجام را با سه جزء مشاهده کنیم، هیچ کدام از طرفین مذاکره اعتقاد نداشتند که برجام یک معاهده‌نامه است، گفت: مقامات جمهوری اسلامی و آمریکا نیز بارها به این موضوع اشاره کردند که این یک معاهده‌نامه نیست و می‌توان عنصر اول را عنصر فقدان قصد نامید.
استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی عنصر دوم را شکل این سند دانست و گفت: وقتی به سند نگاه می‌کنیم مشاهده خواهیم کرد که عنصر و عباراتی که در این سند انتخاب شده از سوی طرفین به عمد از واژه‌هایی استفاده شده است که این سند را به یک معاهده‌نامه تبدیل نکند.
شافع با بیان اینکه همه معاهدات مدرن با رسیدن حد نصاب اجرایی می‌شود اما این سند به تصویب همه اعضای 1+5 رسیده است، گفت: آنها نخواستند اثری را برجای بگذارند که به معاهده‌نامه نزدیک باشد اگر این موضوع یک معاهده‌نامه باشد باید در مجموعه اسناد سازمان ملل چاپ شود اما برجام این‌گونه نیست.
وی افزود: هرگز سابقه نداشته که یک معاهده‌نامه زمینه قطعنامه شورای امنیت شود اما این مذاکرات یک خروجی به نام قطعنامه داشته که سند برجام جزئی از آن قطعنامه محسوب می‌شود.
استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تاکید کرد: هر سندی که در سطح بین‌المللی به تصویب برسد برای ما الزام ندارد که می‌توان به قطعنامه 598 اشاره کرد که برای ایران الزام ایجاد کرد اما هرگز به تصویب مجلس نرسید.
شافع با بیان اینکه آمریکایی‌ها معتقدند قطعنامه شورای امنیت بر سر جای خود باقی می‌ماند، ادامه داد: آنها با اعتباربخشی به قطعنامه شورای امنیت بدون اینکه لازم‌الاجرا باشد قصد دارند یک سری تعهدات و دستاوردهای دیگر را به دست آورند.
وی افزود: 90 روز بعد از تصویب، این برجام اثر حقوقی پیدا می‌کند البته خود برجام صراحت ندارد که این موضوع منوط به تصویب مقامات داخل است. پس قطعنامه وجود خواهد داشت.
استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در خصوص ابهامات برجام گفت: ابهام سند روشن نبودن برجام بود که به دو تعبیر متفاوت منتهی شده است. اگر مجلس ایران یا کنگره آمریکا این برجام را رد کنند دیگر اثر حقوقی نخواهد داشت اما اگر بعد از 90 روز و در داخل کشور دو طرف مذاکره تایید شود اثر حقوقی دارد.
شافع در خصوص رد یا پذیرش برجام نیز گفت: جمهوری اسلامی ایران کافی است سکوت کند و یک‌سری اقدامات پیش‌آمده را اجرایی کند تا تحریم‌ها برداشته شود حال آیا ضرورت دارد مقامات به برجام مهر تایید بزنند معتقدم که نیازی به این پروسه نیست.
وی همچنین در خصوص خروج ایران از ذیل بند 7 گفت: ساختار حقوق بین‌المللی به‌گونه‌ای است که هر طرف مدعی باشند که طرف مقابل نقض عهد کرده حقوق بین‌الملل فرصتی را به مدعی می‌دهد تا اقدام متقابل کند اما در برجام خلاف این رویه مرسوم توافق شده است.
استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی افزود: این پروسه ترمزی بر روی خودسری در حقوق بین‌الملل نیست بلکه اقدامات متقابل است.
شافع گفت: بر این نکته بسیار تاکید می‌شود که قطعنامه احتمالا فصل هفتمی نیست فقط بندهایی که در ماده 41 ذکر شده فصل هفتمی است.
وی با بیان اینکه اگر هدف این استدلال این باشد که گفته شود بندهایی که فصل هفتمی نیست الزام‌اور است، اضافه کرد: با این تفاسیر اگر ایران نقض عهد کند و آنان نتوانند دست به حمله نظامی بزنند این تفسیر درست است اما اگر بگویند که این بندها الزامی نیست بلکه این اختیاری است این استدلال غلط است.
استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در ادامه به سخنان وزیر انرژی آمریکا اشاره کرد و گفت: وی می‌گوید نظارت‌ها نامحدود است باید بدانیم که به کدامیک از نظارت‌ها اشاره می‌کند؟ می‌تواند این باشد که تا زمانی که ایران عضو پروتکل الحاقی است نظارت‌ها نامحدود است اما تمامی نظارت‌های فراتر از پروتکل این‌گونه نیست که نامحدود باشد.
شافع در خصوص بیانیه الجزایر گفت: این بیانیه بیش از 30 سال است که به تصویب رسیده اما ما هنوز درگیر آن هستیم، سند برجام بسیار مهمتر از بیانیه الجزایر است پس نگاه همه جانبه به این سند دارای اهمیت بالایی است.
انتهای پیام/
