«سخن ابن‌سینا و بیان بهمنیار»؛ جدیدترین اثر غلامحسین دینانی

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب «سخن ابن‌سینا و بیان بهمنیار» به تازگی از سوی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران منتشر شده، ساعت 11:30 روز جمعه 13 اردیبهشت‌ماه در سرای اهل قلم بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران رونمایی خواهد شد.

در بخشی از مقدمه این اثر آمده است: ابن سینا در مقدمه کتاب حکمت المشرقیین گفته است آنچه ما در بسیاری از آثار خود مطرح کرده ایم از سنخ حکمت عام و شناخته شده است و نخواسته ایم در این باب شق عصا کنیم. او سپس می افزاید به نوعی دیگر از حکمت دست یافته که با آنچه عام و رایج است تفاوت دارد. به نظر می رسد که شیخ الرنیس در این سخن خود به محتوای کتاب الانصاف اشاره دارد که با کمال تاسف از میان رفته و به دست ما نرسیده است.

بر اساس قرائن و شواهدی که در دست است و به برخی از آنها نیز اشاره شد، ابن سینا در کتاب الانصاف نه تنها پیروی از ارسطو ندارد و در نتیجه یک فیلسوف مشایی به شمار نمی آید بلکه از روی انصاف و با بررسی کامل به نقد اندیشه های او پرداخته و به آنچه خود آن را درست می داند دست یافته است.

نکته جالب توجه این است که ابن سینا حتی در آثار دیگری که از او به جای مانده و آنها را حکمت عام و رایج خوانده است ، در همه موارد با ارسطو هماهنگی ندارد و به گونه ای واضح و آشکار از حوزه اندیشه های او خارج شده و فراتر رفته است. بررسی این مسئله مجال دیگری می خواهد و فرصت بیشتر می طلبد، ولی به طور اجمال و از باب نمونه می توان گفت آنچه اساس فلسفه و بنیاد اندیشه ابن سینا شناخته می شود در آثار ارسطو مطرح نشده و کسی هم درباره آنها سخن نگفته است.

این فیلسوف بزرگ با طرح انسان معلق به جایگاه علم حضوری اشاره کرده و کوشیده است نشان دهد که انسان همواره خودش برای خودش حاضر است و همین حضور خویش برای خویش است که منشأ هرگونه معرفت و شناخت به شمار می آید. او از طریق تامل در وجود نیز به برهان صدیقین سامان بخشید و این دستاورد بزرگی است که پیش از ابن سینا کمتر کسی به آن توجه داشته است.

جایگاه ادراک و شناخت در اندیشه ابن سینا، صرف حقیقت یا حقیقت صرف، ‏چشم همه دیدنی ها را می بیند اما خودش را نمی بیند، آیا می توانیم بدون تخیل تعقل کنیم؟، ‏آیا ادراک زمان در خود زمان انجام می پذیرد؟، عقل جز ادراک عقلی چیز دیگری نیست، ‏معقول حق تعالی موجود است، یا موجود معقول اوست؟، علم به شی ء از طریق اسباب آن، کلی است، ‏در نظر ابن سینا جسم فقط شرط وجود نفس شناخته می شود غیر از حق یگانه، هیچ واحدی نیست، مگر اینکه ‏در آن وجهی از کثرت هست، ‏قوی ترین و ضعیف ترین موجود، ‏اثبات مبدأ مشترک در علوم طبیعی امکان پذیر نیست، تفاوت میان مشاهده و یقین، ‏آیا شوق همان ادراک است؟، ‏تفاوت میان کل و کلی، ‏لوازم یا صفات؟، ‏جز ماده چیز دیگری مانع تعقل نیست بخشی از فهرست این کتاب است.

«سخن ابن سینا و بیان بهمنیار» اثر غلامحسین ابراهیمی دینانی، در 488 صفحه به همت مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و به بهای 15 هزار تومان ریال منتشر شده است.

انتهای پیام/