تصمیم مدیران ارشد وزارت نفت به‌نفع «دلالان دکل»
خبرگزاری تسنیم: اصرار مدیران ارشد وزارت نفت برای عدم حمایت از ساخت داخل دکل حفاری را جز با تأثیرگذاری تلاش دلالان وارد کننده آن و از بین رفتن امکان سودبری این دلالان در شرایط تحریم در صورت ساخت داخلی دکلهای حفاری نمی‌توان توجیه کرد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، ابتدای تابستان سال 91 بود که سران کشورهای اروپایی در اتحادیه اروپا دور هم جمع شدند و به‌منظور اعمال فشار بیشتر به ایران، صدور هرگونه تجهیزات نفتی را به ایران ممنوع اعلام کردند تا صنعت نفت ایران را در راه توسعه با مشکل مواجه کنند و در ادامه با تأثیرگذاری مشکل صنعت نفت در اقتصاد کشور، ایران را در برابر خواسته‌های نامشروع و نامتعارف غرب تسلیم کنند.
چند روز پس از این اقدام، وزیر نفت وقت ــ رستم قاسمی ــ اقدام به امضای قرارداد ساخت داخلی 14 دکل حفاری با همکاری جهاد دانشگاهی و وزارت دفاع کرد تا در سالهای آینده با استفاده از توان داخلی، در بخش واردات تجهیزات دکل حفاری به ایران از وابستگی کشور کاسته شود.
همزمان با اعمال تحریم‌های اتحادیه اروپا و تصمیم ایران برای داخلی سازی تجهیزات دکل حفاری، دور جدیدی از فعالیت دلالان نفتی داخلی و خارجی آغاز شد تا با سوءاستفاده از تحریم‌های ایران و ورود باواسطه تجهیزات به کشور، پولی به جیب بزنند.
این تلاش‌ها که به نظر می‌رسد در دولت گذشته عملاً منجر به عدم ابلاغ ساخت دکلهای حفاری شده بود، در دولت جدید ادامه یافت و عملاً قراردادی را که در حضور دو وزیر نفت و دفاع در دولت دهم برای رفع وابستگی‌ها به امضا رسیده بود کأن‌لم‌یکن کرد.
حمیدرضا طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی در این زمینه گفت: در دولت جدید عنوان شد: ما استراتژی ساخت دکل نداریم، عنوان کردند: ما دکل نمی خواهیم، خدمات حفاری می‌خواهیم، و به جهاد دانشگاهی گفتند: شما هم یک شرکت سرویس کمپانی درست کنید و وارد کار حفاری شوید.
امیرعباس سلطانی ــ عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی (سال گذشته) با اشاره به اینکه در تیرماه سال 91 قرارداد ساخت دکلهای حفاری در ایران منعقد شد اما خبری از اجرای آن نیست، گفت: قرارداد ساخت 14 دکل با هدف دستیابی به دانش بومی در تیرماه 91 با حضور وزیران دفاع و نفت امضا شد اما متأسفانه این 14 دکل بعد به 6 دکل تقلیل یافت و نهایتاً ساخت این 6 دکل نیز به سازندگان دکلهای حفاری ابلاغ نشد.
این عضو کمیسیون انرژی تصریح کرد: انگار اصلاً قراردادی با حضور دو وزیر امضا نشده چرا که بعد از لغو ساخت داخلی دکلهای حفاری، قراردادی 850 میلیون دلاری با چین برای ساخت 14 دکل حفاری خشکی و دریایی بسته شد.
وی افزود: قراردادی که با حضور دو وزیر امضا شده اجرایی نمی‌شود و می‌آیند قراردادی مشابه به‌ارزش 850 میلیون دلار با چینی‌ها می‌بندند، باید دید در اینجا چه‌کسانی سود می‌برند.
سلطانی با بیان اینکه مطمئناً این مسئله به‌نفع دلالانی است که به‌صورت مافیایی کار می‌کنند، گفت: دکلی که در حال عادی 120 میلیون دلار در هر عدد در بازار خریداری می‌شود، به‌نرخهایی بین 140 تا 170 میلیون دلار خریداری می‌شود.
در حالی که مدیران ارشد وزارت نفت به ساخت داخلی دکل حفاری اعتقادی ندارند، مدیر ارشد مسئول در صنعت حفاری کشور نظر دیگری دارد.
حیدر بهمنی ــ مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران ــ در این زمینه اظهار داشت: دلیل واردات دکل حفاری را در حالی که توانایی ساخت آن را داریم باید از کسانی پرسید که از ساخت داخل حمایت نمی‌کنند.
وی افزود: تصمیم گیرنده و حامی سازنده‌ها تنها وزارت نفت نیست، بلکه مجموعه کشور، مقررات و قوانین در مجلس و سازمان‌های نظارتی همه باید دست به دست هم بدهند تا ساخت داخلی شکل بگیرد.
مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران تصریح کرد: چندسال پیش ساخت 4 دستگاه دکل حفاری را به جهاد دانشگاهی دادیم اما هنوز خبری از ساخت آنها نیست که البته باید دید گرفتاری‌های جهاد دانشگاهی چه بوده و نمی‌گوییم تقصیر آنهاست.
در حالی این مدیر مسئول از عدم‌توانایی جهاد دانشگاهی در ساخت دکل حفاری انتقاد دارد که رئیس جهاد دانشگاهی نظر دیگری دارد. حمیدرضا طیبی با بیان "متأسفانه ما با نداشتن استراتژی توسعه صنعتی در کشورمان؛ فرصت‌های گران‌بها را یکی پس از دیگری از دست می‌دهیم"، گفت: ما سال 86 قرارداد تأمین دکل حفاری را با کالای نفت امضا کردیم و از آن سال تاکنون این قرارداد بلاتکلیف باقی مانده و در واقع شدیم حامی صنعت چین، در حالی که جوانان خودمان بیکار مانده‌اند.
ازاین‌رو به نظر می‌رسد در مجموعه وزارت نفت یک استراتژی مشخص برای ساخت داخلی و واردات تجهیزات وجود ندارد.
مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران از ساخت 7 دکل حفاری در ایران در سالهای گذشته خبر می‌دهد. به‌گفته وی، هم اکنون 7 دستگاه دکل حفاری ساخت ایران در میادین مختلف جنوب کشور در حال کار هستند و دکل حفاری ایران ــ خزر که در ترکمنستان در حال حفاری است ساخت ایران است.
بهمنی در خصوص توانایی ایرانی‌ها در ساخت دکل می‌گوید: می‌توانیم تمامی سازه و بدنه دکل حفاری را که قسمت اصلی آن است در ایران بسازیم و شرکت‌ها و کارخانجات مختلفی را مثل ماشین سازی اراک، فجر شیراز و ... داریم که می‌توانند در ساخت سازه اصلی دکل حفاری به‌خوبی فعالیت کنند.
به‌گفته بهمنی، تاکنون با استفاده از 7 دکل حفاری ساخت داخل، 20 حلقه چاه در میادین نفتی کشور بدون مشکل حفاری شده است.
با این وجود، اصرار مدیران ارشد وزارت نفت برای عدم حمایت از ساخت داخل در دکل حفاری را جز با تأثیرگذاری تلاش دلالان وارد کننده آن و از بین رفتن امکان سودبری این دلالان در شرایط تحریم در صورت ساخت داخلی دکلهای حفاری نمی‌توان توجیه کرد.
امیرعباس سلطانی ــ عضو کمیسیون انرژی مجلس نهم ــ از سوءاستفاده 100 میلیون دلاری دلالان خبر داده و گفته است: بهترین دکل حفاری که داریم سوپر رینگ M2 است که 100 میلیون دلار قیمت دارد، در حالی که دکلهای ساخت چین با حدود 60 تا 70 میلیون دلار هزینه ساخته و عرضه می‌شوند، اما این دکلهای 70 میلیون دلاری با هزینه 170 میلیون دلار به ایران می‌رسد.
انتهای پیام/*
