به گزارش حوزه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در مصاحبه با نشریه "ساینس" به سؤالات این نشریه درباره جنبههای مختلف مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 و نیز جمعبندی گفتگوها در قالب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پاسخ داد.
صالحی در پاسخ به سؤالی درباره رابطهاش با مقام معظم رهبری گفت: "خوشحالم از اینکه رهبر معظم به من اعتماد دارد. اگر چیزی در حوزه فعالیتهای هستهای مرتبط با مسائل فنی بگویم، ایشان حرفهای مرا به عنوان سخن نهایی قلمداد میکنند."
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران میگوید مذاکره کنندگان درباره مسأله تحقیق و توسعه توانستند به راهحلی میانه دست یابند. "آمریکاییها میگفتند که 'اگر شما هیچ تحقیقاتی درباره سانتریفیوژها نداشته باشید ما بسیار خشنود میشویم.' ما میگفتیم: 'ما خشنود نخواهیم بود. میفهمیم که برخی نگرانیها دارید. بگذارید ببینیم که میتوانیم آنها را کاهش دهیم.' هیچ کس وضعیت ایدهآلی که به دنبالش بود را بدست نیاورد. ما به راهحل میانه دست یافتیم."
صالحی با تأکید بر اینکه محدویتهای اعمال شده در حوزه تحقیق و توسعه واقعا محدودیت نیستند افزود: "اگر محدودیت نداشتیم، احتمالا در عرض هشت سال میتوانستیم یک آبشار 164 تایی [سانتریفیوژ IR8] داشته باشیم. این محدودیت بزرگی برای ما نیست اما برای اینکه طرف دیگر را راضی کنیم پاسخ مثبت دادیم. البته اگر میتوانستیم آبشار بزرگتری داشته باشیم بهتر میشد زیرا در این صورت علاوه بر وضعیت مکانیکی ماشینها، فرآیند غنیسازی نیز مورد ارزیابی قرار میگرفت."
صالحی ادامه داد: "ما کار بر روی ماشینهای پیشرفته متفاوت را ادامه خواهیم داد. ما کار بر روی IR8 و IR6 را ادامه میدهیم. IR8 و IR6 دو کاندیدایی هستند که میتوانند نیازهای ما در حوزه تولید میزان کافی اورانیوم غنیشده برای بر طرف کردن نیاز [رآکتور هستهای بوشهر] را برآورده سازند. 10 سال بعد، علاوه بر نیروگاه بوشهر ما دو نیروگاه هستهای دیگر نیز خواهیم داشت. با استفاده از سانتریفیوژها میتواین در عرض 15 سال سوخت مورد نیاز این رآکتورها را فراهم کنیم."
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در ادامه سخنانش تأکید کرد که ایران دیگر به غنیسازی لیزری نمیپردازد و به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده که دستگاههای مرتبط با این صنعت را برچیده است. وی همچنین اعلام کرد که به دلیل عدم غنیسازی تا سطح 90 درصد در ایران کشورمان قصدی برای تولید فلز اورانیوم غنیشده "طی 10 سال آتی" ندارد و نیازهای خود در حوزه اورانیوم تهیشده را از گروه 1+5 تأمین خواهید کرد.
صالحی در پاسخ به سؤال دیگر ساینس مبنی بر اینکه "شما پلوتونیوم تولید کردهاید" گفت: "مقداری بسیار کم و این کار را متوقف کردیم. همه اینها زیر نظر آژانس قرار دارد. ما نیازی به تولید فلز نداریم زیرا استفادهای از آن نمیکنیم و این فلز را نداریم."
وی درباره فردو و چگونگی تبدیل آن به یک مرکز تحقیقاتی بینالمللی گفت که هنوز باید درباره این مسائل به همتایانش در گروه 1+5 به مذاکره نشیند.
صالحی افزود: "فردو دو بخش دارد. یکی از بخشها به ایزوتوپهای پایدار اختصاص دارد. قبلا درباره این مسأله توافق شده است." وی درباره نوع این ایزوتوپها گفت: "ایزوتوپهای مختلفی وجود دارد، از ایزوتوپهای سبک گرفته تا ایزوتوپهای سنگین. ما باید یک مطالعه امکانسنجی انجام دهیم. اگر وارد حوزه ایزوتوپهای بسیار سبک شویم، تغییرات زیادی باید انجام گیرد. برای ایزوتوپهای سنگین نیازی به تغییرات زیاد نداریم. پروژه به زودی آغاز خواهد شد. ایریدیوم میتواند یکی از کاندیداها باشد یا ایزوتوپ دیگری در همان مقیاس وزنی."
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره پیشنهاد فرانسویها برای "قرار دادن یک تسریع کننده خطی کوچک" در فردو گفت که هنوز درباره جزئیات این پیشنهاد بحثی صورت نگرفته است. وی همچنین تأکید کرد که اگرچه فردو در گذشته یک انبار مهمات بوده اما اکنون توسط نیروهای نظامی ایران کنترل نمیشود.
صالحی درباره همکاری ایران در پروژه "ایتر" (راکتور گرماهستهای آزمایشی بینالمللی) گفت: "ما سه توکامک1 داریم. ما یکی از کشورهای پیشروی آسیای غربی در حوزه گداخت هستیم. این دومین باری است که من ریاست سازمان انرژی اتمی را بر عهده گرفتهام. در دوره قبلیام، گداخت را تبدیل به هدف اصلیمان کردم. این پروژه بالاترین اولویت ما بود زیرا گداخت منبع آتی انرژی است."
وی افزود: "ما آمادهایم که سهم خود را انجام دهیم. ما از قبل در سطح علمی با ایتر همکاری داشتهایم اما اکنون میخواهیم در سطح اجرایی همکاری داشته باشیم."
صالحی درباره ترور چهار دانشمند کشورمان و تأثیر آن بر روی فعالیتهای سایر دانشمندان هستهای گفت: "ملت ما یک خاصیت استثنایی دارد. ما به عنوان مسلمان آماده پذیرش هر نوع سرنوشتی هستیم زیرا ما معتقد نیستیم که زندگیمان پایان مییابد. بلکه شهادت را بدست آورده و تا ابد زنده میمانیم."
"برای مردم ما هضم چنین چیزهایی آسان است. منظورم این است که [ترورها] مانعی در مقابل فعالیتهای هستهای ما نبودند. در حقیقت، [ترورها] شتابی به این حوزه دادند، بدین معنا که پس از آنها بسیاری از دانشجویایی که در حوزههای دیگر مطالعه میکردند به علوم هستهای تغییر رشته دادند."
"آنها فکر میکردند که میتوانند جامعه علمی ایران را دچار وحشت سازند و با تهدید ما را از مسیرمان بازگردانند. اما اینگونه نشد."
صالحی در انتهای مصاحبه با ساینس درباره اینکه "دوست دارید به چه عنوانی یاد شوید" گفت: "به عنوان فردی که کارهای خوبی برای بشریت انجام داد. همین."
انتهای پیام/