نقیب‌زاده: ایران الگوی چین را در دوران پساتوافق پیگیری کند
خبرگزاری تسنیم: نقیب‌زاده مدل لیبی و شوروی در دوران پساتوافق را ناکارآمد توصیف و با تمجید از الگوی چین، تاکید کرد: چین بعد از توافق درها را باز کرد و در تمامی سطوح سیاست خارجی و داخلی تغییراتی ایجاد کرد و به موجب همین تغییرات قدرت زیادی کسب کرد.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، میزگرد بررسی "ایران در دوران پساتوافق" از منظر جامعه‌شناسی سیاسی و آرایش گروههای سیاسی، با حضور عباس عبدی، احمد نقیب‌زاده، پرویز امینی و مهدی فضائلی در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.
احمد نقیب‌زاده کارشناس مسائل جامعه‌شناسی سیاسی در این میزگرد با بیان اینکه ما به 3 حالت می‌توانیم عمل کنیم و وضعیت جامعه هم به این سه حالت بستگی پیدا می کند، گفت: حالت اول این است که این توافق را یک عمل منزوی به حساب آوریم و هیچ تغییری در رویکردهای سیاست خارجی خود نداشته باشیم و همانند لیبی که بساط هسته ای خود را برچید ولی در بقیه مسائل به سبک گذشته عمل کرد. این الگو با توجه به شرایطی که داریم بسیار خطرناک است و ما نمی‌توانیم از آن تبعیت کنیم. زیرا دراین آمد و رفت ها طرف مقابل ما به اطلاعاتی دسترسی پیدا می کند و با این گمان که ما دشمن هستیم از آنها بهره برداری می کند.
وی افزود: حالت دوم این است که همانند شوروی عمل کنیم و الگویی را دنبال کنیم که شوروی در مذاکره انجام داد . در این الگو ما می‌بایست در عین تعقیب اهداف استراتژیک و ایدئولوژیک به فکر مراودات تجاری و سیاسی باشیم. شوروی در آن هنگام ضمن تعقیب اهداف استراتژیک و ایدئولوژیک خود مراودات تجاری و سیاسی را با آمریکا برقرار کرد و حتی همکاری‌های تجاری خاصی در سطوح مختلف با آمریکا داشت که این الگو هم جواب نداد چرا که شوروی در مسائل استراتژیک همچنان دشمن باقی ماند و آمریکا هم استراتژی خشن خود را پیش گرفت و نهایتا شوروی فروپاشید.
این استاد دانشگاه در ادامه به الگوی چین در نحوه مواجهه با توافق اشاره کرد و با تمجید از این الگو گفت: چین بعد از توافق درها را باز کرد و در تمامی سطوح سیاست خارجی و داخلی تغییراتی ایجاد کرد و به موجب همین تغییرات قدرت زیادی کسب کرد. درست است که آمریکا الان چین را خطر می داند ولی دشمن نمی داند. قدرت چین در پرتو همین سیاست ایجاد شد. لذا ما باید مراودات سیاسی و اقتصادی خود را تنظیم کنیم و در سطوح سیاست داخلی و خارجی تغییراتی دهیم تا آمریکا و غرب نتوانند با سیاست‌های خشن و استراتژی خصمانه خود با ما مقابله کنند. به نظر من ما باید تغییرات 30،40 درجه‌ای که در تمام سطوح انجام دادیم و به نظر می‌رسد این علائم و تغییراتی که در سیاست داخلی ما مشاهده می‌شود تضمین می‌کند که ما به دنبال تغییرات هستیم یا حداقل اینکه علائم این تغییرات را می‌بینیم.
نقیب‌زاده در ادامه سخنان خود با تاکید بر اینکه مهم این است که ما چه برداشتی از توافق هسته‌ای داریم و باید مشخص کنیم که منظورمان از توافق و توافق خوب چیست؟ اظهار داشت: ما در نقطه خوبی به توافق رسیدیم چرا که غرب در مذاکرات دست بالا را داشت. ممکن است من در تهران نشسته و ماهیانه 10 میلیون تومان حقوق بگیرم و نگران هیچ چیز نباشم اما در شهرستان‌ها خانواده‌هایی هستند که مشکلات معیشتی فراوانی دارند. تحریم‌ها جامعه ما را فلج کرده بود و ما نمی‌توانیم بگوییم که درباره تحریم‌ها و حقوق مردم احساس خطر نمی‌کردیم.
وی با بیان اینکه کاسه صبر مردم به موجب تحریم‌ها لبریز شده بود، گفت: خانواده‌ها در معیشت خود با مشکل مواجه شده بودند و اگر ما میزان نارضایتی را کنترل و مدیریت نکنیم این نارضایتی به بدنه نظام سرایت خواهد کرد. ما نباید خوشحال باشیم از اینکه فرصت‌ها برای دولت فعلی تبدیل به تهدید شود مگر اینکه در ته دلمان ضد انقلاب باشیم و بخواهیم سیستم صدمات جبران ناپذیری بخورد.
این استاد دانشگاه با انتقاد از کسانی که به گفته او بین دولت و نظام تفاوت قائل هستند، تصریح کرد: کسانی که در خارج از کشور ما را ارزیابی میکنند، ارزیابی‌شان فارغ از این قطب‌بندی و جناح‌بندی‌های سیاسی است. آنها بین دولت و نظام فرقی نمی‌گذارند. توده مردم هم همینطور است برای آنها فرقی نمی‌کند که احمدی‌نژاد رئیس جمهور است یا روحانی، مردم نمی‌گویند که مثلا احمدی‌نژاد یا روحانی فلان کار بد را کرد اما نظام خوب است! مردم می‌دانند که این قدرت نظام است که پشت سر این دولت‌هاست.
نقیب‌زاده با بیان اینکه برخی غرب و جامعه غربی را نمی‌شناسند و نمی‌دانند که منظور از قدرت و ضعف غرب چیست، تاکید کرد: ما به غربی‌ها فحش می‌دهیم، آنها جواب نمی‌دهند و ما سکوت آنها در مقابل فحش‌هایمان را به حساب ضعف غرب می‌گذاریم این فحش‌ها باد هواست. آنها به فحش‌های ما اعتنا نمی‌کنند اما در عمل ضرباتی که به ما می‌زنند بسیار کاری و سنگین و اثرگذار است. آنها می‌توانند به ما جواب بدهند اما نمی‌دهند لذا اینکه ما به آنها فحش می‌دهیم و جواب نمی‌شنویم دلیل بر ضعف آمریکا و غرب نیست. در حوادث پیش امده در ماه‌های آینده، نادانی کردند یا شاید دانایی کردند تا خاورمیانه را بهم بریزند اما ما توانستیم چتر امنیتی خود را حفظ کنیم و در برخی کشورها حرف‌مان را بزنیم. اینها در دراز مدت با ادامه تحریم ها از بین می‌رفت.
جمهوری اسلامی توانست نظام را در مقابل تهدیدهای امنیتی حفظ کند
وی با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی جمهوری اسلامی با یک رویکرد امنیتی توانست نظام خود را در مقابل تهدیدهای امنیتی حفظ کند خاطرنشان کرد: آنها بارها گفتند که اگر بخواهند می‌توانند تحریم‌های شدیدتری را علیه ما اعمال کنند. سوال ما این است که ایران چقدر می‌تواند در مقابل این تحریم‌ها پایداری کند؟ ما می‌دانیم که آمریکایی‌ها اگر بخواهند می‌توانند فشار را بیشتر کنند لذا بهتر است برخی نگویند تحریم‌ها به آخر خط رسیده بود و راه دیگری برای آمریکا وجود نداشت. ما توده‌های مردم را نمی‌بینیم که چگونه زندگی میکنند و چه انتظاراتی دارند بنابر این من فکر می‌کنم، ما در نقطه خوبی به توافق رسیدیم نشانه این حرف هم همین است که سناتورهای آمریکایی می‌گویند اوباما باید با فشار بیشتر به ایران، امتیازهای بیشتری کسب می‌کرد.
این کارشناس جامعه شناسی با بیان اینکه پدر اوباما مسلمان بود و خودش هم ته دلش یک ارداتی نسبت به مسلمانان دارد، افزود: بارها مشاهده شده که آقای اوباما همانند جمهوری‌خواهان مدام مقابل ایران بر طبل جنگ نمی‌کوبد ما باید از این فرصت استفاده کنیم اگر توافق هسته‌ای بین ایران و 1+5 صورت نمی‌گرفت جنگ آنها با ما حتمی بود حداقل اینکه آنها چند نقطه را می‌زدند و کار ما را سال‌ها عقب می‌انداختند و ما نهایتا به بمب اتم دست پیدا می‌کردیم خب این بمب اتم را کجا می‌خواستیم استفاده کنیم. یعنی می‌شدیم مثل کره‌شمالی، مردم در نهایت فقر زندگی می کنند و بمب اتم هم دارند. بنابر این باید برداشت درستی از این توافق داشته باشیم.
نقیب زاده افزود: وقتی می‌روید پای میز مذاکره با غربِی‌ها، باید بدانید که این پیامدهای زیادی دارند و باید از این به بعد مسئولانه رفتار کرد و از فرصت‌ها استفاده کرد. مدت‌ها بود که ما در لاک خود فرو رفته بودیم و با کشورهای منطقه مشروع یا نامشروع روابطی داشتیم و فکر می کردیم از ابزارها استفاده می‌کنیم و می‌توانیم با قدرت‌ها جهان در بیافتیم در حالی که این حرفها، بردش خیلی کوتاه است و آمریکایی‌ها ابای ندارند، کل خاورمیانه به صحنه جنگ خونریزی تبدیل شود. عرض من این است الان ما باید قبول کنیم وارد مرحله جدیدی از مناسبات با دنیا شدیم باید علاوه بر اینکه مسئولانه عمل می‌کنیم، ابرازهای جدیدی در سیاست خارجه برای خودمان تعریف کنیم.
وی با بیان اینکه ایران بعد از توافق باید قدرت نرم خودش را بشناسد و برای استفاده از بازار اقتصادی تعریف درستی داشته باشد، خاطرنشان کرد: در داخل تبعاً آن کسانی که از تحریم‌ها سود برده بودند و خیلی هم خوشحال بودند دیگر خیلی برد ندارند؛ اینها به تدریج به حاشیه خواهند رفت که باید هم بروند اینها نیروهایی هستند که صدسال از قافله عقب هستند و در حد نیروی چریکی فکر می کنند و عمل میکنند. همین‌ها بودند که تحریم‌ها را کاغذپاره می‌خواندند. مدام شعار نابودی اسرائیل را سر می‌دادند در حالیکه اگر بخواهند اسرائیل را نابود کنند باید تمام غرب را از بین ببرند. اینها باید بدانند شعاری که نمی‌توانند عملی کنند را نباید بدهند؛ تحریم‌هایی که بعد از کنفرانس هولوکاست به کشور تحمیل شد را چه کسانی باید پاسخ دهند اگر روزی بخواهند اسرائیل را نابود کنند باید کل غرب را نابود کنند؛ اینها شعارهایی دادند که هزینه‌های زیادی برای ما داشت.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه الان وارد دوره جدیدی شده‌ایم که در این دوره طبقات متوسط مطالباتی دارند که باید به آن توجه شود، گفت: امروز ما که وارد شرایط جدیدی شده‌ایم و طبقه متوسط را تربیت کرده‌ایم حتی کسانی که مخالف آرمان‌های طبقه متوسط بودند، به طبقه متوسط پیوسته‌اند. طبقه متوسط آرمان‌هایی دارد که قانون گرایی، قانون اساسی، جامعه مدنی و آزادی شعارهایش است. آن کسانی که پشت سر نیروهای توده‌وار جامعه پنهان شدند بهتر است تجدید نظر در برنامه خودشان کنند من به عنوان یک دانشجوی جامعه شناسی قول می‌دهم که این نیرو دیگر کارآیی ندارد و اگر اینها روی نیروهای توده‌وار سرمایه گذاری کنند، فایده‌ای نخواهند برد. ما باید روی طبقه متوسط سرمایه گذاری کنیم تا از این طریق، خیلی از اقدامات خشونت آمیز هم از بین برود چون طبقه توده‌وار معمولا طبقه رادیکالی هستند. به نظر من در آینده توپ در زمین طبقه متوسط خواهد بود که این طبقه هم فراکسیون‌های مختلفی دارد از کارگزاران گرفته تا اصلاح‌طلبان که در نهایت باهم متحد شده و نیروی عظیمی تشکیل خواهند داد.
وی گفت: وقتی دانشگاه‌ها گسترش داده میشوند در حقیقت این طبقه متوسط است که گسترش داده می شود ولی یک گروههای سیاسی در جامعه ما هستند که اصلا نمی‌خواهند این تغییرات باشد؛ هستند دولت‌های که به دلیل کارهای خوبی که کردند و نتوانستند نتایجش را بپذیرید و سرنگون شدند. جمهوری اسلامی مسئله گسترش دانشگاه‌ها و رفع مشکل معیشتی و مسکن مردم را در دستور کار قرار داد اما باید بدانیم وقتی ما دانشجوی دکتری داریم نمی‌توانیم با او همانند دانش آموز دبیرستانی برخورد کنیم. چرا که توقع این دانش آموز تغییر کرده است گرچه رفتار برخی گروههای سیاسی تغییری نکرده است ولی فرزندان آنها در برابرشان قد علم خواهند کرد.
بخشی از هر دو طبقه "روشن‌فکر" و "محروم"، افراد "لمپن" هستند
نقیب زاده گفت: حتی در سطح روحانیت هم متوجه نشدند که شرایط عوض شده و آنها با مردم فرهیخته طرف هستند و این مردم خیلی جلوتر از 37 سال گذشته هستند؛ در نتیجه معتقدم اگر این توافق به نتیجه نرسد همه خسران خواهند دید؛ چون پشت سرش جنگ و تحریم و براندازی است؛ اگر توافق به نتیجه نرسد غربی‌ها با پشت‌کاری که دارند، کارشان را دنبال خواهند کرد و همه کسانی که در این کشتی هستند چه جلو باشند چه عقب، همه ضرر خواهند کرد. اما اگر به نتیجه برسد، آنوقت نیروهای عقل گرا و خردگرا رشد کرده و نیروهای خرد ستیز که در توهمات زندگی میکنند یا کسانی که در توهم نیستند اما از توهمات دیگران استفاده میکنند، دچار خسران خواهند شد.
نقیب‌زاده در ادامه گفت: متاسفانه احمدی‌نژاد یک مشت متوهم‌ها را متوهم‌تر کرد و دور خودش جمع کرد و ضربات سنگینی به کشور زد. طبقه متوسط یک بخشش، برآیند رشنفکران است و طبقه محروم نیز یک بخشش، لمپن است.
وی خطاب به مهدی فضائلی گفت: منظور من از برخورد مسئولانه، بیشتر به خودمان بود. من می‌گویم اگر شعار می‌دهید اسرائیل باید نابود شود، شما مسئول پیامدهای این شعار هستید یا نه؟ اگر می‌توانید بکنید و اگر صدهزار نفر هم کشته میشوند و شما می‌توانید انجام دهید، دستتان درد نکند، اما اگر نمی‌توانید چرا شعار می‌دهید. خب من و شما همدیگر را می‌شناسیم و می‌دانم که شما با موضع‌گیری‌ها که دارید چگونه فکر می‌کنید.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه برخی تصور می کنند قرار است آمریکا سقوط کند و ایران جای آمریکا در جهان پر کند، افزود: احمدی‌نژاد شماها کارها را خراب کرد و صراحتا می‌گفت این آمریکا رفتنی است و 5،6 سال دیگر سقوط خواهد کرد. این حرفها شعارهای پرهزینه برای کشور بود؛ آقای فضائلی اتفاقات سال 88 را فتنه نامید در حالیکه آن اتفاقات فتنه نبود اعتراض واقعی مردم بود. مردم به خاطر اینکه فرد حامی احمدی‌نژاد در وزارت کشور و در نهادهای تصمیم‌گیر حضور داشتند اعتراض داشتند. آنها هم ناشیانه نتایج انتخابات را "هول‌هولکی" اعلام کردند این بود که مردم تصور کردند که تخلف بوده و اعتراض 3،4 میلیونی در تهران برگزار کردند و آن اتفاقات اصلا فتنه نبود. البته ممکن است کسانی هم در فکر فتنه بوده باشند ولی وقتی شما مردم معترض را خار وخاشاک می نامید توقع دارید جو آرام شود؟. خب شماها فرد مشکوک را در وزارت کشور گذاشتید، شماها "هول‌هولکی" نتیجه انتخابات را اعلام کردید، حالا چند نفر از این تجمع سواستفاده کردند دلیل نمی شود شماها تجمع 3، چهار میلیونی را فتنه بنامید.
وی گفت: من به عنوان کارشناس از دیده‌ها و شنیده‌ها، نتیجه می‌گیرم و نتیجه را می‌گویم حالا قرار نیست درباره همه چیز یا هرچیزی که می‌خواهیم صحبت کنیم آمار و ارقام ارائه کنیم. من می‌بینیم در سوریه اتقاقاتی رخ داده است، در یمن دارد اتفاقاتی می‌افتد و عربستان جلو می‌رود. در سوریه هم صحبت از طرح 4 ماده‌ای ایران است خب من می‌توان از اینها نتیجه بگیریم که این توافق یک عمل منزوی و ایزوله نیست، پشت سر این توافق، توافق‌های نوشته یا نانوشته‌ای وجود دارد، در علوم اجتماعی تحلیل‌‌ها اینگونه است، شما پوزیتیویست باید باشید که بگوید دلایلتان را به عینه نشان دهید.
نقیب زاده با انتقاد مجدد از اظهارات فضائلی و امینی گفت: چون هیچ راه‌حل دیگری جز توافق وجود ندارد، خب اگر اعتراض‌ها از این خاکریز عبور کند، به نظام تسری پیدا می‌کند و مردم می‌گویند دیگر این نظام کارآیی ندارد. برای اینکه کار دیگری نمی‌شود کرد. غرب از عسلویه می‌ترسد وگرنه بمب اتم کجا می تواند کارآیی داشته باشد. عسلویه و کارخانجات خوابیده است. جوانان بیکار هستند. چهار سال آخر دولت احمدی‌نژاد هم ایشان به جای اسکناس کاغذ وارد بازار کرد، پول بدون پشتوانه وارد بازار کرد و اگر این کار را دولت آقای روحانی ادامه می‌داد، تورم به 200درصد می‌رسید. اگر این دولت کارآیی نداشته باشد، اگرفرد دیگری هم بیاید مجبور است همین راه را ادامه دهد. مگر اینکه بگوید من این راه را بهتر از آقای روحانی ادامه می‌دهم و به نتیجه می‌رسانم ممکن است راه درستی باشد.
وی گفت: زمانی بود که مردم جانشان را برای مردم نظام می‌دادند اما از وقتی که کشور جناحی شده، وضع فرق کرده است الان افراد از جناح خودشان حمایت میکنند و برایشان مهم نیست که نظام بر باد برود یا نه. من می‌گویم اگر این توافق به شکست بخورد توقعات مردم به بدنه نظام میخورد و شرایط خطرناک می‌شود.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: حتی اگر دولت دست فرد دیگری هم بود راه دیگری غیر از توافق وجود نداشت. لذا مجموعه نظام به توافق نظر داد چرا که راه دیگری غیر از توافق وجود نداشت. اگر ما نخواهیم جناحی برخورد کنیم باید از اقدام انجام شده استقبال کنیم اما اگر بخواهیم کشور را جناحی کنیم خوب هر کس که با این جناح نیست مخالف توافق می‌شود و نارضایتی‌ها به بدنه نظام میخورد. ما باید به فکر این باشیم که از دل توافق نتایج اقتصادی قابل لمس و محسوسی به دست بیاید و برای مردم قابل لمس باشد؛ خوشبختانه ما فقط بند آمریکا نیستیم و آمریکایی‌ها هم وضعشان خیلی خراب است و به بازار ایران نیاز دارند. زمانی بود که برخی مسئولان ما اشتباه می‌کردند و می‌گفتند باید از اختلاف آمریکا و اروپا استقاده کنیم در حالی اینها در یک مجموعه تمدنی قرار دارند، و اگر آمریکا و اروپا را مجبور کنیم بین ما و آمریکا یا اروپا یکی را انتخاب کنند، امکان ندارد که ما را انتخاب کنند. اگر اشتباهاتی نکنیم اروپا از روی نیازهایی که دارد به کمک ما خواهد رسید و آنوقت می‌شود به آینده امیدوار بود.
نقیب زاده گفت: سال 88 در یک مقاله نوشتم که میوه های این باغ را که خواهد چید، نوشتم جمهوری اسلامی وضع مردم را بهتر کرده، مشکل مسکن مردم را تاحدی رفع کرده اما وضع بهتر با مشکلات اقتصادی فرق دارد یعنی نمی گویم مشکلات اقتصادی وجود ندارد؛ خب اگر وضع مردم خوب شده باشد ما باید میوه‌‌ها این باغ را برای نظام بچپینم اما اگر اشتباه کنیم وضع مردم خوب می‌شود، جمهوری اسلامی زحمتش را می‌کشد اما دیگران ثمره‌اش را می‌برند. بنابر این اگر قرار باشد این نتایجی به بار بیاورد، من فکر می کنم ننایجش به نفع طبقه متوسط است، دولت برای طبقه محروم هم برنامه داشته باشد اگر این کار را بکند و طبقه محروم به طبقه متوسط تبدیل شود، به سرمایه دولت تبدیل میشوند و از طرفی هم، طبقه محروم از دست گروههای افراطی نجات پیدا می‌کند.
وی در بخش پایانی صحبت‌های خود گفت: اصلاح‌طلبان هم در دوره‌ای بسیار افراطی‌گری کردند و کارهایی کردند که نباید انجام می‌شد. لذا منظور من از افراطی‌ها صرفاً یک گروه نیست. هیچ چیز بیشتر از افراط صدمه نمی زند. الان نظام از اقتداری برخوردار است که نیازی به شعارهای افراطی ندارد .الان نیاز به تعقل و راه حل های منطقی دارد.
انتهای پیام/
