صالحی امیری: گسترش امروز هویت و فرهنگ ایران در دنیا مدیون تلاش‌های افشار است
رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی در بزرگداشت ایرج افشار گفت: نسل امروز باید بداند که اگر درخت فرهنگ ساز است به دلیل وجود ریشه‌هایی همچون ایرج افشار است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم بزرگداشت نودمین زادروز ایرج افشار با حضور سید رضا صالحی امیری، آیت الله محقق داماد، سید محمود دعایی، کاظم بجنوردی، احمد مسجدجامعی، اکبر ایمانی و علاقمندان در کتابخانه ملی برگزار شد.
در ابتدای این مراسم صالحی امیری رئیس کتابخانه ملی صحبت کرد و گفت: امروز از ایرج افشار سخن می‌گوییم که هر جا اسم از ایران و ایرانی برده می‌شود یاد و خاطره او زنده می‌شود. امروز اگر هویت، فرهنگ و اسطوره ایران در دنیا گسترش یافته است مدیون تلاش‌های انسان بزرگی است که بدون منت آنچه را که داشت در طبق اخلاص گذاشته بود. نسل امروز باید بداند که اگر امروز درخت این فرهنگ سبز است و میوه می‌دهد به خاطر وجود ریشه‌هایی همچون ایرج افشار است. امیدوارم این نسل بداند که میراثدار فرهنگ بزرگی است که باید آن را پاس بدارد.
در ادامه این مراسم آیت الله مصطفی محقق داماد صحبت کرد و گفت: یکی از جهاتی که باید توجه کنیم این است که از میان عالمان تنها افراد نادری هستند که تمام وجودشان را برای دانش این کشور و سرمایه علمی آن وقف کردند و بدون هیچ چشم‌داشتی خدمات ارزنده‌ای ارائه داشتند. عالمان زیادی داریم اما کسی که از روی خلوص اینگونه کار کند بسیار کم است. افرادی که قلب‌شان بتپد که گوشه کتابخانه وین کدام نسخه کتاب خطی است که از ایران سخن گفته باشد و ایران را معرفی کند. مرحوم افشار این چنین شخصیتی بود.
وی ضمن اشاره به ویژگی‌های شخصی ایرج افشار گفت: من 23 سال با ایشان مأنوس بودم و هیچ وقت غرور و تکبری در او ندیدم جالب این است که ایشان تمام سرمایه و ثروت خود را وقف ایران و ایران شناسی کرده است. خاطرم است که در وصیتنامه او دیدم همه اموالش را وقف این کار کرده بود و من تولیت این وقف را بر عهده دارم. ایرج افشار نمونه اخلاقمداری در کنار علم و اندیشه و دانش بود، به گونه که بعد از فوتش نیز کتابخانه شخصی‌اش را وقف مرکز اسناد کتابخانه ملی کرد که امروز افراد زیادی از این گنجینه استفاده می‌کنند. او نام خوبی از خود باقی گذاشت و ماندگاران اصلی همین‌ها هستند.
سپس اکبر ایرانی صحبت کرد و گفت: ملتی که حافظه عمیقی دارد بزرگانی را که موجب بازشناسی و بازسازی تفکرات ملت شدند را فراموش نمی‌کند. جایگاه ایرج افشار جایگاهی است که باید رساله‌های دانشگاهی متعدد در باب او نوشته شود.
وی ادامه داد: خاطرم است که ایرج افشار بیشتر آثاری را مورد توجه قرار می‌داد که مردم و مردم شناسی می‌پرداخت. او به چنین موضوعاتی اهمیت می‌داد.
اکبر ایرانی خاطراتی را از ایرج افشار بیان نمود.
سخنران بعدی این مراسم سید فرید قاسمی بود، او در سخنان خود ضمن اشاره به خواسته‌ها و آرزوهای ایرج افشار گفت: او آرزومند بومی سازی کتابداری بود و به شیوه‌های سنتی بسیار بها می‌داد او اعتقاد داشت که تکنیک باید در خدمت سنت باشد. خاطرم هست که می‌گفت ما به تکنیک فرنگی نیازمندیم اما این تکنیک‌ها باید ایرانی‌گونه شوند، او همچنین کتابداری را ارتجاعی نمی‌دانست بلکه احتیاج امروز و فردای ایران قلمداد می‌کرد.
وی ادامه داد: ایرج افشار کتابخانه را در 2 اصل مجموعه سازی درست و پاسخ‌گویی صحیح استوار می‌دانست و اعتقاد داشت که اگر اصل اول محقق نشود اصل دوم به سرانجام نمی‌رسد. حال باید این سوال را از خود بپرسیم که مجموعه‌سازی ما چگونه است؟ سند راهبردی ما کجاست و چه هدف‌گذاریی برای مجموعه‌سازی داریم؟
قاسمی اضافه کرد: تفاهم‌نامه‌های بسیاری با کشورهای مختلف امضا کردیم، رئیس کتابخانه آن کشورها با علم و آگاهی به ایران آمدند و با خود فهرست کتاب‌هایی را که نیاز داشتند، به همراه داشتند اما آیا ما توانستیم فهرست درستی را از آنها تهیه کنیم؟
فرید قاسمی در پایان سخنان خود گفت: اگر بخواهیم روح ایرج افشار را شاد کنیم، باید به سمت مجموعه‌سازی درست و فهرست‌سازی مناسب کتابخانه‌ها حرکت کنیم.
در ادامه احمد مسجد جامعی عضو شورای شهر تهران صحبت کرد و گفت: یکی از ویژگی های کاری مرحوم ایرج افشار طراحی کاربرگ‌های نسخ خطی بود، البته قبلا نیز چنین نسخی داشتیم اما نظام واحدی نداشت و ایرج افشار با تشکیل گروه‌هایی که داشت این کار را انجام داد.
وی ادامه داد: یکی از کارهای دیگر او نهادسازی بود، در حقیقت ایرج افشار جمع بین عمل و نظر بود، نظریه داشت و به لحاظ مدیریت قوی بود ما به چنین ظرفیتی بسیار نیازمندیم و اکنون با توجه به تحولات مختلف باید این ظرفیت‌ها را شناسایی و آنها را روزآمد کنیم. باید توجه کنیم که ما ساختاری می‌خواهیم که این ظرفیت‌ها، فهرست‌سازی شود و سامان پیدا کند، که البته می‌توان از بسیاری از دیگر فهرست‌ها کمک گرفت. البته شاید هم نیاز باشد که نشست‌های تخصصی برگزار کنیم تا بتوانیم فهرست واحد نسخ خطی فارسی و فهرست واحد نسخ خطی واحد را منتشر کنیم.
در پایان این مراسم از تندیس ایرج افشار که توسط سازمان زیبا‌سازی شهرداری تهران به کتابخانه ملی اهدا شده بود، رونمایی شد. همچنین از بزرگترین فهرست مشترک نسخ خطی، «کتاب دوره کامل 45 جلدی فهرستگان نسخه‌های خطی ایران» رونمایی شد و در ادامه از کتاب فرزانه ایران‌مدار رونمایی شد.
در این مراسم همچنین از سید جواد میرهاشمی کارگردان مستند فرزانه فروتن ایران مدار، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی درایتی و کریم اصفهانیان تقدی شد.
انتهای پیام/
