پرونده ویژه| نگاهی به حملات هوایی که غیرنظامیان را می‌کشد و انگیزه مخالفان را تقویت می‌کند
آمریکا در ۶ ماه نخست سال ۲۰۱۸ میلادی بیش از ۲ هزار و ۹۰۰ بار مواضع مختلف در افغانستان را بمباران کرده و پیش‌بینی می‌شود امسال جنگنده‌های آمریکایی بیش از هر سال دیگری در ۱۷ سال اخیر افغانستان را آماج شلیک موشک‌ها و پرتاب بمب‌های خود قرار دهد.
به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، فرماندهی مرکزی نیروی هوایی آمریکا چندی پیش آمار مربوط به بمباران نیروی هوایی آمریکا در افغانستان در 6 ماه نخست سال 2018 میلادی را منتشر کرد. در این گزارش آمده است که در زمان یاد شده جنگنده‌های آمریکایی 2 هزار و 911 بار مواضع مختلف در خاک افغانستان را بمباران کرده‌اند، شماری که مقدار آن از مجموع حملات هوایی در سال 2016 و 2015 بیشتر است.
گفتنی است که در سال جاری میلادی بمباران نیروهای آمریکایی در افغانستان سیر صعودی داشته است و جنگنده‌های آمریکایی تنها در ماه می امسال 591 بار خاک افغانستان را بمباران کرده‌اند؛ برخی کارشناسان بر این باورند که در صورت ادامه این روند سال 2018 شدیدترین میزان بمباران هوایی آمریکا در افغانستان به ثبت خواهد رسید.
حملات هوایی آمریکا در افغانستان پس از خروج عمده نظامیان خارجی از افغانستان در سال 2014 کاهش نسبی را تجربه کرده بود اما با آغاز ریاست جمهوری ترامپ، وی استراتژی جنگی خود را برای افغانستان اعلام کرد؛ راهبردی که هدف آن مجبور کردن طالبان به حاضر شدن در میز مذاکره عنوان شد.
مسئله دیگری که نگرانی‌ها درباره تشدید حملات هوایی و متعاقبا افزایش تلفات غیرنظامیان افغان را بیشتر می‌کند انتخاب ژنرال «اسکات میلر» به عنوان فرمانده جدید نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان است.
این ژنرال آمریکایی که اخیرا تایید سنای این کشور را به عنوان هفدهمین فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان را کسب کرد پیش از این مسئولیت فرماندهی نیروهای ویژه آمریکایی، نیروهای «دلتافورس» و تیم ششم تکاوران دریایی آمریکا را بر عهده داشته است. حضور وی می‌تواند تغییر رویکرد جنگ افغانستان، افزایش عملیات شبانه و حملات توسط هواپیماهای بدون سرنشین را به دنبال داشته باشد.
از سوی دیگر نیز طالبان همواره اعلام کرده است که مواضع آن‌ها درباره جنگ و صلح تغییر نکرده و خروج نظامیان خارجی از افغانستان را پیش‌شرط خود برای پیوستن به روند صلح اعلام کرده است.
با این حال واشنگتن همچنان بر استفاده از نیروهای نظامی خود تاکید دارد تا با تحمیل تلفات شدید به طالبان این گروه را به مذاکره با دولت افغانستان مجاب کند، اما چیزی که دولت آمریکا ترجیح می‌دهد به آن توجه نکند این است که تشدید بمباران در افغانستان انگیزه طالبان به عنوان گروهی بومی و ایدئولوژیک را از بین نمی‌برد بلکه حتی آن را تقویت کرده و جذب نیروی طالبان را نیز تسهیل می‌کند.
در فوریه سال جاری میلادی شبکه خبری «ان.بی.سی» گزارش داد که براساس تحقیقات مشترک تحلیلگران مدرسه دولتی «جان اف کندی» در دانشگاه هاروارد و موسسه سلطنتی روابط بین‌المللی «چاتم هاوس» شمار نیروهای طالبان در افغانستان دستکم به 60 هزار نفر می‌رسد.
آمار منتشر شده توسط این دو نهاد برجسته بین‌المللی در حالی بیش از 60 هزار اعلام شده که آمار منتشر شده از شمار نیروهای طالبان در سال 2014 حدود 20 هزار نفر برآورد شده بود.
«دولت وزیری» سخنگوی سابق وزارت دفاع افغانستان نیز پس از انتشار این گزارش به «استارز اند استرایپس» گفت: 40 هزار تا 60 هزار نفر از اعضای طالبان همیشه در افغانستان فعال هستند.
«داود سلطان زوی» نماینده سابق پارلمان افغانستان نیز در تشریح علل افزایش شمار اعضای طالبان و پیوستن برخی از مردم و نیروهای امنیتی افغان به این گروه به خبرنگار دفتر منطقه‌ای تسنیم گفت: یکی از عمده‌ترین دلایلی که مردم در روستاها با طالبان علیه دولت همکاری می‌کنند، نفرت از نیروهای خارجی به دلیل کشتار غیرنظامیان در عملیات جنگی است.
وی افزود که عملیات نظامیان خارجی سبب افزایش تلفات غیرنظامیان می‌شود، از اینرو جنگ خارجی‌ها عامل مهم پیوستن بسیاری از مردم به طالبان است. همچنین در بین طالبان دیده می‌شود که برخی از این افراد بدلیل ناراضی بودن از روزگویان محلی یا دولت به این گروه پیوسته‌اند.
پیامدهای تشدید حملات هوایی آمریکا در افغانستان
حامد کرزی رئیس جمهور سابق افغانستان در نخستین مصاحبه خود پس از اعلام استراتژی ترامپ برای کشورش ضمن مخالفت با تشدید این جنگ تصریح کرد: اعلام استراتژی ترامپ با هدف حل بحران افغانستان و ایجاد صلح در این کشور نیست بلکه این استراتژی آتش بحران را شعله‌ورتر می‌کند و هدف از آن نیز ایجاد جنگ بیشتر در افغانستان است.
کرزی همچنین آمریکا را مانع بزرگتری نسبت به طالبان بر سر تحقق صلح در افغانستان دانست و هدف حملات هوایی آمریکا در کشورش را نیز روستاها و منازل مردم افغانستان خواند.
تشدید تلفات غیرنظامیان افغان در سه ماه نخست سال 2018 که صرف نظر از سال 2017 در بالاترین سطح در 8 سال گذشته قرار دارد نیز حاکی از آن است که شعله‌ور شدن آتش جنگ و عدم توجه واشنگتن به دیپلماسی سبب شده تا هزینه مرگبار ناکامی برای پایان جنگ را غیرنظامیان افغان بپردازند.
بهانه‌های تشدید حملات آمریکا در افغانستان
مقامات آمریکایی بارها اعلام کرده‌اند که هدف از تشدید بمباران در افغانستان نابودی داعش و مجبور کردن طالبان برای حضور در میز مذاکره برای برقراری صلح در افغانستان است، اما با گذشت نزدیک به یک سال از اعلام استراتژی جنگی ترامپ برای افغانستان هیچ یک از این اهداف محقق نشده است.
از سوی دیگر نیز بیش از یک سال از پرتاب بزرگترین بمب غیر اتمی موجود در زرادخانه آمریکا در افغانستان می‌گذرد، بمبی 10 هزار کیلوگرمی که به گفته کارشناسان هدف از استفاده از آن آزمایش این بمب و نمایش قدرت آمریکا برای قدرت‌های منطقه بود.
با این حال ژنرال «جان نیکلسون» فرمانده نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان در یک کنفرانس مطبوعاتی در توجیه استفاده از چنین بمبی آن را «سلاحی مناسب» علیه «هدفی معین» یعنی شبکه تونلی داعش عنوان کرد که تخریب آن با سلاحی دیگر ممکن نبود.
در ادامه شوی تبلیغاتی واشنگتن پس از استفاده بمب موسوم به «مادر همه بمب‌ها» سروان «ویلیام سالوین» سخنگوی ماموریت حمایت قاطع اعلام کرد که آمریکا برای از بین بردن داعش در افغانستان بسیار مصمم است و سال 2017 را سال نابودی داعش در این کشور نامید.
شبکه تونلی داعش پس از پرتاب «بمب مادر» (MOAB)
با این حال پس از گذشت 5 ماه از انفجار این بمب «دیلی کالر» به نقل از سرگرد «ریچارد اندرسون» مسئول مشاوره به نیروهای امنیتی افغان از بازگشت داعش به مواضع خود در محل اصابت بمب خبر داد؛ شبکه تونلی که به گفته «ادوارد اسنودن» افشاگر برنامه‌های جاسوسی آمریکا، سازمان سیا خود آن را با کمک «بن لادن» احداث کرده بود.
بیشتر بخوانید:
- بازگشت جنگجویان داعش 5 ماه پس از انفجار «مادر بمب» آمریکا در افغانستان
- بمب غیرهسته‌ای آمریکا پناهگاه‌های ساخته شده توسط «سیا» در افغانستان را نابود کرد
حملات هوایی آمریکا، طالبان و روند صلح
در حالی که تقریبا تمام کارشناسان بر این باورند که بحران افغانستان راه‌حل نظامی ندارد و برای برقراری صلح در این کشور مشارکت تمام طرف‌های درگیر در گفت‌وگوهای صلح ضروری است آمریکا به عنوان یکی از اصلی‌ترین طرف‌های درگیر بحران افغانستان، برای مذاکره با طالبان قابل اعتماد به نظر نمی‌رسد زیرا زیرپا گذاشتن برجام و دیگر قراردادهای بین‌المللی کارنامه ترامپ را سیاه‌تر کرده است.
با این حال، «کای آیده» نماینده سابق سازمان ملل در افغانستان می‌گوید که استراتژی جنگی افغانستان در درجه اول در واشنگتن بوجود آمده است و حتی دولت کنونی افغانستان نیز در نتیجه مداخله آمریکا تشکیل شده است بنابراین واشنگتن طرف مهمی است.
این در حالی است که با آغاز به کار «مایک پامپئو» به عنوان وزیر خارجه آمریکا، که در زمان ریاست سازمان سیا خواستار افزایش اختیار این سازمان برای انجام حملات هوایی مخفیانه پهپادی در افغانستان شده بود، بیم تشدید بیش از پیش جنگ و کاهش نقش دیپلماسی در افغانستان وجود دارد.
نامزدی پامپئو به عنوان گزینه ترامپ برای هدایت سکان دستگاه دیپلماسی آمریکا حتی نگرانی «رند پال» سناتور مطرح جمهوریخواه این کشور را نیز برانگیخته بود که انتصاب پامپئو به این مقام را به معنی ادامه طولانی‌ترین جنگ تاریخ آمریکا در افغانستان دانسته بود.
مقامات آمریکایی تاکید می‌کنند که براساس استراتژی "جدید" ترامپ تشدید حملات هوایی تا زمانی که طالبان به ادامه جنگ مصمم باشند ادامه خواهد یافت، حال اینکه تشدید حملات برخلاف آنچه مقامات آمریکایی می‌گویند تاثیری بر تغییر روند جنگ به نفع واشنگتن نداشته و حتی براساس گزارش‌های رسمی آمریکا، مناطق تحت کنترل طالبان در اکتبر سال 2017 نسبت به زمان مشابه در سال 2016 افزایش 2 برابری را تجربه کرده است.
در واقع دستاوردهای طالبان در میدان جنگ سبب شد تا پنتاگون از «جان سپکو» سربازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان بخواهد تا برای پوشاندن ناکامی واشنگتن اطلاعات مربوط به مناطق تحت کنترل دولت افغانستان را منتشر نکند.
گزارش سپکو نیز نشان می‌دهد که در 3 ماه نخست سال 2018 نیز افزایش حملات هوایی آمریکا تاثیری بر کاهش مناطق تحت کنترل و نفوذ طالبان نداشته است.
بیشتر بخوانید:
با این حال، می‌توان نتیجه گرفت که افزایش حملات نظامی آمریکا به غیر از شعله‌ورتر شدن آتش جنگ، به تاخیر انداختن روند صلح و عدم بازسازی افغانستان پیامد دیگری نداشته است.
زیرا براساس گزارش‌های منتشر شده از اول ژانویه تا 30 ژوئن سال جاری میلادی، کشته شدن هزار و 692 غیرنظامی افغان نشان دهنده افزایش تلفات غیرنظامیان در مقایسه با زمان مشابه در تمام سال‌های گذشته و از آغاز ثبت تلفات غیرنظامیان در این کشور است.
همچنین در اواخر تیر ماه نیز دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان موسوم به «یوناما» در گزارشی اعلام کرد که در شش ماه نخست سال جاری میلادی بر اثر جنگ و ناامنی در افغانستان هزار و 692 غیرنظامی افغان کشته و 3 هزار و 430 تن زخمی شدند.
انتهای پیام/.
