خانه‌های بدون آدم، آدم‌های بدون خانه

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، براساس پژوهشی‌که شهرداری تهران درخصوص اجرای قانون‌مالیات برخانه‌های خالی درشهرتهران انجام‌داده اگر 100هزار واحد مسکونی با متوسط مساحت 85 متر مربع مشمول مالیات خانه‌های خالی شود با لحاظ هزینه‌های اجرایی این فرآیند درآمدی تقریبی در محدوده 3.5هزارمیلیارد تومان برای شهرداری تهران به‌همراه خواهدداشت.

«خانه» همچنان مهم‌ترین مسأله تشکیل خانواده و البته اداره آن است. هر چه هم که زمان می‌گذرد بر سختی تهیه و اجاره آن افزوده می‌شود. اخیرا یک پژوهش قابل‌توجه در حوزه مسکن منتشر شده که اطلاعات جالبی را در اختیار قرار می‌دهد. این پژوهش را مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران با عنوان «بررسی اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی در شهر تهران» انجام داده‌است. در این پژوهش بر پیامدهای منفی وجود خانه‌های خالی مانند عدم توسعه مطلوب شهری، عدم امکان استفاده از بازدهی نسبت به مقیاس در ارائه خدمات، برجسته شدن شکاف طبقاتی، بروز مخاطرات و ناهنجاری‌های اجتماعی ــ فرهنگی و اخلال و تشدید نوسانات قیمتی در بازار مسکن تاکید شده‌است. 
   
رکورد 12 درصدی خانه‌های خالی
نتایج سرشماری‌های مرکز آمار در شهر تهران نشان می‌دهد که طی دوره 10ساله 1395 ــ 1385 نرخ خانه‌های خالی از حدود 4درصد به 12درصد(تقریبا 500هزارواحد مسکونی خالی)رسیده‌است.درحال‌حاضر دربسیاری از شهرهای جهان مانند توکیو، استانبول، اتاوا و استکهلم بیش از 50درصد از درآمدهای پایدار شهری از طریق اخذ مالیات‌های محلی مانند مالیات بر املاک و مستغلات تامین می‌شود. در ایران هم طبق قانون بودجه سال1399، 50درصد ازدرآمد حاصل ازاین مالیات به‌عنوان سهم‌شهرداری‌ها به‌حساب‌شهرداری شهرهای‌محل‌اخذ مالیات واریز می‌شود.سازمان‌امورمالیاتی کشور، وزارتخانه‌های راه‌وشهرسازی، نیرو و دیگر وزارتخانه‌های ذی‌ربط این حکم مکلفند تمامی اطلاعات لازم جهت شناسایی خانه‌های خالی از سکنه را در اختیار شهرداری‌های کشور قرار دهند.
   
بحران خانه‌های خالی
وجود خانه‌های خالی از یک‌سو سبب ایجاد تعادل مصنوعی در بازار مسکن می‌شود اما از سوی دیگر رواج خانه‌های بدون آدم در مقابل آدم‌های بدون خانه دارای پیامدهای اجتماعی و بروز معضلات شهری متعددی همچون عدم امکان توسعه مطلوب شهری، حذف پویایی‌ها و چند تکه شدن شهر، عدم امکان استفاده از بازدهی، مقیاس افزایش هزینه‌ها و کاهش بهره‌وری خدمات ارائه‌شده، برجسته شدن شکاف طبقاتی در ذهن شهروندان، تفکیک فضایی و اجتماعی شهر، افزایش بزه‌های اجتماعی و فعالیت‌های مجرمانه بوده و بیانگر آن است که معضلات شهری خانه‌های خالی بیش از معضلات اقتصادی آن است.

این آثار مسکن‌های خالی را اساسا به‌عنوان یک پدیده شهری معرفی و ضرورت مداخله مدیران شهری و استفاده از ابزارهای سیاستی مناسب را بیش از پیش برجسته می‌کند.دراین پژوهش تاکید شده با توجه به پیامدهای منفی انباشت خانه‌های خالی، ضروری است دولت‌های محلی بالاخص در شهرهای با رشد جمعیت فزاینده اقدام به اعمال مالیات بر خانه‌های خالی کنند و عواید حاصل از آن را برای بهبود خدمات ارائه‌شده در بخش مسکن و شهرسازی استفاده کنند. در ادامه به تجربه جهانی این حوزه اشاره شده و آمده‌است، مالیات بر خانه‌های خالی در انگلستان در قالب مالیات شهرداری اخذ می‌شود. در این کشور واحدهای مسکونی که بیش از شش ماه خالی باشد، مشمول 50 درصد از مالیات شهرداری می‌شود و بعد از 12ماه این مالیات تا صددرصد افزایش خواهد یافت.

استان تهران با داشتن حدود 500هزار واحد مسکونی خالی به‌صورت مطلق بالاترین رتبه تعداد واحدهای مسکونی خالی را دارد. طی دوره 10ساله 1395 ــ 1385 تعداد خانه‌های خالی با سرعتی بیشتر از موجودی واحدهای مسکونی افزایش یافته و درنتیجه باعث شده‌ که نرخ واحدهای مسکونی خالی طی یک روند صعودی از4.16درصد در سال1385 به 8.29درصد در سال1390 و به 11.31درصد در سال1395 افزایش یابد. آمار سازمان امور مالیاتی نشان می‌دهد که سال1400، 5.2میلیون خانه خالی در کشور وجود دارد، درصورتی‌که میزان خانه‌های خالی در دسترس برای مالیات‌گذاری براساس آمار وزارت راه‌وشهرسازی 500هزار واحد است. مالیات خانه‌های خالی سال 1399 برابر با 3800 میلیارد تومان است.

پیش‌بینی‌ها درسال1401 نشان می‌دهد که اگر تعداد خانه‌های خالی شهر تهران را 300هزار فرض کنیم بایستی شهرداری حدود 5000 میلیارد تومان از این محل درآمد پایدار داشته‌باشد درحالی‌که به زعم رئیس کل سازمان امور مالیاتی (1401) تا تیرماه سال جاری، اطلاعات مربوط به 520هزار خانه خالی و تشخیص میزان مالیات تعلق‌گرفته به آنها نیز محاسبه شده که حدود 10هزار و 500میلیارد تومان بوده‌است.در این پژوهش تاکید شده در صورتی که طی یک‌سال کامل تعداد 50 هزار واحد مسکونی خالی با متوسط مساحت 70 متر مربع شناسایی و مالیات آن وصول شود و اگر هزینه رهن هر متر مربع معادل سه میلیون تومان در نظر گرفته شود، درآمد مالیاتی ناشی از این واحدهای خالی 2835 میلیارد تومان خواهدبود.

منبع: جام جم

انتهای پیام/